ਹੱਥ ਟੋਕਾ ਮਸ਼ੀਨ
ਤੂੜੀ ਜਾਂ ਚਾਰੇ ਨੂੰ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਟਣ ਲਈ ਘੋੜੇ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨਾਲ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇੱਕ ਤੂੜੀ ਕਟਰ ਇੱਕ ਯੰਤਰਿਕ ਯੰਤਰ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਹਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਭੋਜਨ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਖਾਰਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ।
ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੇਤੀ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਚਾਫ ਅਤੇ ਪਰਾਗ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਘੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਖੁਆਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਟਰੱਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਤੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
ਚਾਫ ਕੱਟਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਤੋਂ ਵਪਾਰਕ ਮਾਨਸਿਕ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਕਤੀਆਂ ਤੇ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਤਰਜੀਹ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਕਈਆਂ ਚੱਕਰਾਂ ਦੇ ਕੱਟਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਚਾਫ ਕਟਰਾਂ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੋਰਟੇਬਲ ਟਰੈਕਟਰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਚਾਫ ਕਟਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ - ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਚਾਫ ਕਟਰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟਰਾਲੀ ਨੂੰ ਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਜੇ ਲੋੜ ਹੋਵੇ)।
ਚਰੀ, ਬਾਜਰਾ, ਟਾਂਡੀ ਦੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਨੂੰ ਕੱਟਣ/ਵੱਢਣ ਵਾਲੇ ਸੰਦ ਨੂੰ ਟੋਕਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ਗੰਡਾਸਾ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੈਠ ਕੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ | ਪਹਿਲਾਂ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਇਕ ਮੋਟੀ ਲੱਕੜ ਗੱਡੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਲੱਕੜ ਉਪਰ ਪੱਠੇ ਰੱਖ ਕੇ ਹੀ ਵੱਢੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਕ ਗੰਡਾਸਾ ਹੋਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਲੋਹੇ ਦਾ ਧਾਰਦਾਰ ਫਲ ਇਕ ਲੰਮੀ ਡਾਂਗ ਵਿਚ ਲੱਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਗੰਡਾਸੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ ਹਥਿਆਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ/ਹੈ। ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚਾਰਾ ਕੱਟਣ ਵਾਲੇ ਟੋਕੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਲੱਗਿਆਂ ਹਾਂ। ਇਸ ਟੋਕੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਈ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖੇਤ ਵਿਚੋਂ ਗੰਨੇ ਏਸ ਟੋਕੇ ਨਾਲ ਵੱਢੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਗੰਨਿਆਂ ਦੇ ਟੋਟੇ ਇਸ ਟੋਕੇ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਪਾਹ, ਨਰਮੇ ਦੀਆਂ ਛਿਟੀਆਂ ਏਸ ਟੋਕੇ ਨਾਲ ਵੱਢੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।[1]
ਇਸ ਟੋਕੇ ਦਾ ਹੱਥਾ ਲੱਕੜ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ 18 ਕੁ ਇੰਚ ਲੰਮਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਫਲ 10 ਕੁ ਇੰਚ ਲੰਮਾ, 4 ਕੁ ਇੰਚ ਚੌੜਾ ਲੋਹੇ ਦੀ ਚੱਦਰ ਦਾ ਆਇਤਾਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਫਲ ਨੂੰ ਹੱਥੇ ਵਿਚ ਜੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਲ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਵਾਲਾ ਪਾਸਾ ਤਿੱਖਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿੱਖਾ ਪਾਸਾ ਹੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਚਾਰੇ, ਗੰਨੇ, ਕਪਾਹ, ਨਰਮੇ ਦੀਆਂ ਛਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਢਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਚਾਰੇ ਦਾ ਟੋਕਾ ਹੱਥ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਟੋਕਾ ਮਸ਼ੀਨਾਂ, ਇੰਜਣਾਂ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਟੋਕਾ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹੁਣ ਏਸ ਟੋਕੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਗੰਨਾ ਵੱਢਣ, ਟੋਟੇ ਕਰਨ, ਕਪਾਹ, ਨਰਮੇ, ਝਿੰਗਣ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਛਿਟੀਆਂ ਵੱਢਣ ਲਈ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[1]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 ਕਹਿਲ, ਹਰਕੇਸ਼ ਸਿੰਘ (2013). ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਸਾ ਕੋਸ਼. ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: Unistar books pvt.ltd. ISBN 978-93-82246-99-2.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]
- http://www.itsaboutmaldon.co.uk/bentall/1912catalogue.shtml Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine.
Chaff cutters ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੀਡੀਆ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੈ