ਜੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਜੇ
↔⇔≡
ਜੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਜੇ (iff) ਦੇ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧ ਚਿੰਨ
ਤਰਕ ਅਤੇ ਤਰਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਫਿਲਾਸਫੀ ਅੰਦਰ, ਜੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਜੇ (ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ ਵਿੱਚ iff/ਇੱਫਫ) ਕਥਨਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਇੱਕ ਦੋਹਰੀ ਸ਼ਰਤ ਵਾਲਾ ਤਾਰਕਿਕ ਸੰਯੋਜਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੋਹਰੀ ਸ਼ਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸੰਯੋਜਕ ਨੂੰ ਮਿਆਰੀ ਪਦਾਰਥਕ ਸਸ਼ਰਤ (‘ਸਿਰਫ ਜੇ’, ‘ਜੇਕਰ…ਤਾਂ’ ਬਰਾਬਰ) ਨਾਲ ਇਸਦੇ ਉਲਟ (‘ਜੇਕਰ’) ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ; ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਸਦਾ ਇਹ ਨਾਮ ਹੈ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੁੜੇ ਕਥਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਇੱਕ ਦਾ ਸੱਚ ਦੂਜੇ ਕਥਨ ਦੇ ਸੱਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਜਾਂ ਦੋਵੇਂ ਕਥਨ ਸੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਦੋਹੇ ਝੂਠ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ)। ਇਹ ਆਪਾਵਿਰੋਧੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਸੰਯੋਜਕ ਸਹੀ ਤੌਰ ਤੇ ਇਸਦੇ ਪੂਰਵ-ਮੌਜੂਦ ਅਰਥ ਨਾਲ ਅੰਗਰੇਜੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ “ਇੱਫ ਐਂਡ ਔਨਲੀ ਇੱਫ” ਨੂੰ ਅਰਥ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਤੈਅ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸੰਯੋਜਕ ਨੂੰ ‘ਜੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਜੇ’ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪੜ ਸਕਦੇ ਜਾਂ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਗਲਤ ਫਹਿਮੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਲਿਖਣ ਵੇਲੇ, ਬਹਿਸਯੋਗ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਨਾਲ ਮੁਹਾਵਰੇ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ P ‘ਜੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਜੇ’ Q ਵਿੱਚ Q ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨਾ R ਵਾਸਤੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਅਤੇ ਕਾਫੀ ਹੋਵੇ, P (ਪਦਾਰਥਕ ਤੌਰ ਤੇ ਸਮਾਨ) Q ਸਮਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, P ਸ਼ੁੱਧ ਤੌਰ ਤੇ ਜੇਕਰ Q, P ਸ਼ੁੱਧ ਤੌਰ ਤੇ (ਜਾਂ ਇੰਨਬਿੰਨ) ਜਦੋਂ Q ਸਮਾਨ, P ਇੰਨਬਿੰਨ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ Q ਸਮਾਨ, ਅਤੇ P ਸਿਰਫ Q ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਿਦਵਾਨ “ਇੱਫਫ’’ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਲਿਖਤ ਵਿੱਚ ਨਾ-ਅਨੁਕੂਲ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ; ਧਾਰਨਾ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦੇਖੋ
ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ[ਸੋਧੋ]
p ↔ q ਵਾਸਤੇ ਟਰੁੱਥ ਟੇਬਲ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ:[1]
| p | q | p ↔ q |
|---|---|---|
| T | T | T |
| T | F | F |
| F | T | F |
| F | F | T |
ਨੋਟ ਕਰੋ ਕਿ ਇਹ XNOR ਗੇਟ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਟੇਬਲ ਸਮਾਨ ਹੈ, ਅਤੇ XOR ਗੇਟ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਟੇਬਲ ਤੋਂ ਉਲਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ|
ਵਰਤੋਂ[ਸੋਧੋ]
ਧਾਰਨਾ[ਸੋਧੋ]
ਸਬੂਤ[ਸੋਧੋ]
ਇੱਫਫ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ[ਸੋਧੋ]
“ਜੇ” ਅਤੇ “ਸਿਰਫ ਜੇ” ਤੋਂ ਵਖਰੇਵਾਂ[ਸੋਧੋ]
- "ਮਾਡੀਸਨ ਫਲ ਖਾਏਗਾ ਜੇ ਇਹ ਇੱਕ ਸੇਬ ਹੋਵੇ" (ਇਹ ਇਸਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ; "ਸਿਰਫ ਜੇ ਮਾਡੀਸਨ ਫਲ ਖਾਏਗਾ, ਇਹ ਸੇਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ;" ਜਾਂ "ਮਾਡੀਸਨ ਫਲ ਖਾਏਗਾ ← ਫਲ ਸੇਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ")
- "ਮਾਡੀਸਨ ਫਲ ਖਾਏਗਾ ਸਿਰਫ ਜੇ ਇਹ ਇੱਕ ਸੇਬ ਹੋਵੇਗਾ" (ਇਹ ਇਸਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ; "ਜੇ ਮਾਡੀਸਨ ਫਲ ਖਾਏਗਾ, ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਸੇਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ" ਜਾਂ "ਮਾਡੀਸਨ ਫਲ ਖਾਏਗਾ → ਫਲ ਸੇਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ")
- "ਮਾਡੀਸਨ ਫਲ ਖਾਏਗਾ ਜੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਜੇ ਇਹ ਇੱਕ ਸੇਬ ਹੋਵੇ" (ਇਹ ਇਸਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ; "ਮਾਡੀਸਨ ਫਲ ਖਾਏਗਾ ↔ ਫਲ ਇੱਕ ਸੇਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ")