ਨੈਨੋਤਕਨੀਕ
 |
ਨੈਨੋਤਕਨੀਕ ਜਾਂ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਨੈਨੋਟੈੱਕ, ਵਿਵਹਾਰਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, 1 ਤੋਂ 100 ਨੈਨੋ (ਅਰਥਾਤ 10−9 ਮੀਟਰ) ਸਕੇਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਤੀ ਉਚੇਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੈ। ਨੈਨੋਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੈੱਬ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫ਼ੈਲੇ ਅੰਤਰ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਖੇਤਰਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਵਿਵਹਾਰਕ ਭੌਤਿਕੀ, ਪਦਾਰਥ ਵਿਗਿਆਨ, ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਭੌਤਿਕੀ, ਮੈਕਰੋ -ਕੁਆਂਟਮ ਰਸਾਇਣ ਸ਼ਾਸਤਰ (ਜੋ ਰਾਸਾਇਣ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਣੂਆਂ ਦੇ ਗੈਰ ਕੋਵਲੇਂਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਹੈ), ਸਵੈ-ਅਨੁਲਿਪਿਕ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਅਤੇ ਉਨਤ ਰੋਬੋਟਿਕਸ, ਰਸਾਇਣਕ ਇੰਜੀਅਨਰੀ, ਯੰਤਰਿਕ ਇੰਜੀਅਨਰੀ, ਉਨਤ ਬਿਜਲਈ ਇੰਜੀਅਨਰੀ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਦੇ ਕੀ ਨਤੀਜੇ ਹੋਣਗੇ। ਨੈਨੋਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੌਜੂਦ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਨੈਨੋ ਸਕੇਲ ਵਿੱਚ ਵਿਸਤਾਰੀਕਰਣ, ਜਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਆਧੁਨਿਕ ਅਰਥ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰ-ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਨੈਨੋਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੂਤਰਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਸੂਤਰ ਵਿੱਚ ਪਦਾਰਥ ਅਤੇ ਜੰਤਰ ਆਣਵਿਕ ਘਟਕਾਂ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਅਣੂਆਂ ਦੇ ਆਣਵਿਕ ਸਵੈ-ਜੁੜਨ ਦੇ ਰਸਾਇਣਕ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਤੇ ਆਧਰਿਤ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਵਲ ਦੀ ਪੱਧਤੀ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਸੂਤਰ ਵਿੱਚ ਨੈਨੋ-ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਵੱਡੇ ਤੱਤਾਂ ਤੋਂ ਅਣੂ-ਸਤਹ ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ, ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੈਨੋਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਆਵੇਗ ਮਾਧਿਅਮ ਅਤੇ ਕੋਲਾਇਡਲ ਵਿਗਿਆਨ ਤੇ ਨਵੀਕ੍ਰਿਤ ਰੁਚੀ, ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਉਪਕਰਣ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਸ਼ਕਤੀ ਖੁਰਦਬੀਨ ਯੰਤਰ (AFM), ਸਕੈਨਿੰਗ ਟਨਲਿੰਗ ਖੁਰਦਬੀਨ (STM) ਇਤਿਆਦ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਲੈਕਟਰਾਨ ਬੀਮ ਲਿਥੋਗ੍ਰਾਫੀ, ਆਣਵਿਕ ਕਿਰਨ ਏਪੀਟੈਕਸੀ ਆਦਿਕ ਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨਾਲ ਨੈਨੋ-ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਪਰਗਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਸ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉੱਨਤੀ ਹੋਈ।
ਆਧੁਨਿਕ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਨੈਨੋਤਕਨੀਕ ਦੇ ਉਦਾਹਰਨ
[ਸੋਧੋ]ਆਣਵਿਕ ਢਾਂਚੇ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਪੋਲਿਮਰ, * ਆਣਵਿਕ ਸਤਹ ਵਿਗਿਆਨ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਕੰਪਿਊਟਰ ਚਿਪ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਹੈ। ਨੈਨੋਤਕਨੀਕ ਦੇ ਅਨੇਕ ਆਸ਼ਾਜਨਕ ਖੇਤਰਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕੁਆਂਟਮ ਡੋਟਸ * ਨੈਨੋਂਟਿਊਬਸ, ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਅਸਲੀ ਵਿਵਹਾਰਕ ਵਰਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪੱਧਰ ਤੇ ਨੈਨੋਂਕਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤਕ ਸੀਮਿਤ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਧੁੱਪ ਮਲਹਮ, ਪ੍ਰਸਾਧਨ ਸਾਮਗਰੀ, ਰਖਿਆਤਮਕ ਲੇਪ, ਦਵਾ ਸਪੁਰਦਗੀ [ 1 ], ਦਾਗ ਰੋਕੂ ਕਪੜੇ ਆਦਿ।
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀ
[ਸੋਧੋ]ਨੈਨੋ ਤਕਨੀਕੀ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਚਲਚਿਤਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨੈਨੋ ਉਤਪਾਦ ਬਣਦੇ ਦਿਖਾਏ ਹਨ Archived 2010-10-22 at the Wayback Machine.