ਡਾ. ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਦਕਰ (ਫ਼ਿਲਮ)

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਡਾ. ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਦਕਰ
ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਜੱਬਰ ਪਟੇਲ
ਲੇਖਕ
  • ਦਯਾ ਪਵਾਰ
  • ਅਰੁਣ ਸਾਧੂ
  • ਸੂਨੀ ਤਾਰਾਪੋਰੇਵਾਲਾ
ਨਿਰਮਾਤਾਤਿਰਲੋਕ ਮਲਿਕ
ਸਿਤਾਰੇ
ਸਿਨੇਮਾਕਾਰਅਸ਼ੋਕ ਮਹਿਤਾ
ਸੰਪਾਦਕਵਿਜੈ ਖੋਚੀਕਰ
ਸੰਗੀਤਕਾਰਅਮਰ ਹਲਦੀਪੁਰ
ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟਰਮੂਕਨਾਇਕ
ਰਿਲੀਜ਼ ਮਿਤੀ
  • 15 ਦਸੰਬਰ 2000 (2000-12-15)[1]
ਮਿਆਦ
180 ਮਿੰਟ[2]
ਦੇਸ਼ਭਾਰਤ
ਭਾਸ਼ਾਵਾਂਅੰਗਰੇਜ਼ੀ
ਹਿੰਦੀ[3]
ਬਜ਼ਟ8.95 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ

ਡਾ. ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਜੱਬਾਰ ਪਟੇਲ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ 2000 ਵਿੱਚ ਰੀਲਿਜ਼ ਹੋਈ ਭਾਰਤੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ- ਹਿੰਦੀ ਦੋ-ਭਾਸ਼ੀ ਫ਼ੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ ਹੈ। [4] ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਟੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਫ਼ਿਲਮ ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤ ਅਤੇ ਦੱਬੇ-ਕੁਚਲੇ ਵਰਗਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਡਰਾਫਟ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਜੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਰੂਪ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। [3]

ਡਾ. ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ 1999 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਫੀਚਰ ਫ਼ਿਲਮ, ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ (ਮਾਮੂਟੀ) ਅਤੇ ਸਰਵੋਤਮ ਕਲਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ (ਨਿਤਿਨ ਚੰਦਰਕਾਂਤ ਦੇਸਾਈ) ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤੇ[5] ਫ਼ਿਲਮ ਨੂੰ 15 ਅਗਸਤ, 2016 ਨੂੰ 70ਵੇਂ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤੀ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਆਫ਼ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲਜ਼ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਫ਼ਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [6]

ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਰੂਲ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਪਰ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਥੇ ਬੜੌਦਾ ਰਾਜ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਸਯਾਜੀਰਾਓ ਗਾਇਕਵਾੜ III ਦੀ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ 'ਤੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਅੰਬੇਡਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਪਲੇਟਾਂ ਧੋਣ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਪਾਰਟ-ਟਾਈਮ ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਪਾਤਰ[ਸੋਧੋ]

ਪਲਾਟ / ਕਹਾਣੀ[ਸੋਧੋ]

ਕੋਲੰਬੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹ ਰਹੇ ਭੀਮ ਰਾਓ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹੋਮ ਰੂਲ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਪਰ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਥੇ ਬੜੌਦਾ ਰਾਜ ਦੇ ਆਪਣੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਸਯਾਜੀਰਾਓ ਗਾਇਕਵਾੜ III ਦੀ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ 'ਤੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਅੰਬੇਡਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਪਲੇਟਾਂ ਧੋਣ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਪਾਰਟ-ਟਾਈਮ ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜੂਨ 1915 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਐਮ.ਏ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕੀਤੀ, ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ, ਇਤਿਹਾਸ, ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮਾਨਵ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਥੀਸਿਸ, ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤੀ ਵਣਜ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਅੰਬੇਡਕਰ ਜੌਹਨ ਡਿਵੀ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਨ। 1916 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਦੂਜਾ ਥੀਸਿਸ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਵੀਡੈਂਡ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ - ਇੱਕ ਹੋਰ ਐਮਏ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ ਅਕਤੂਬਰ 1916 ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰੇਜ਼ ਇਨ ਵਿਖੇ ਬਾਰ ਕੋਰਸ (ਵਕਾਲਤ) ਲਈ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ, ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਲੰਡਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇਕਨਾਮਿਕਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟੋਰਲ ਥੀਸਿਸ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। 1917 ਬੜੌਦਾ ਤੋਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਮਿਆਦ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਜੂਨ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਅਧੂਰਾ ਰੱਖ ਕੇ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਗਏ; ਪਰ ਫ਼ੇਰ ਵੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਨੂੰ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੀਮਤੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਇੱਕ ਸਟੀਮਰ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ - ਪਰ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਪਣਡੁੱਬੀ ਦੁਆਰਾ ਇਸਨੂੰ ਤਾਰਪੀਡੋ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਡੁੱਬ ਗਿਆ | ਫੇਰ ਅੰਬੇਡਕਰ, ਅਕਾਊਂਟੈਂਟ ਜਨਰਲ ਦੇ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਬੇਸ਼ਨਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਬੜੌਦਾ ਰਾਜ ਚਲੇ ਗਏ। ਨੌਜਵਾਨ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਲਈ 11.50 ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੌਂਡ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਵਜ਼ੀਫ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਮਝੌਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 10 ਸਾਲ ਬੜੌਦਾ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬੜੌਦਾ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ, ਉਸਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਹਿੰਦੂ ਹੋਟਲ ਉਸਦੀ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਠਹਿਰਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਦੇਵੇਗਾ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਪਾਰਸੀ ਸਰਾਵਾਂ ਲੱਭ ਲਈ, ਪਰ ਇੱਥੇ ਗੈਰ-ਪਾਰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਅਤੇ ਪਾਰਸੀ ਸਰਾਵਾਂ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਨੇ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਪਾਰਸੀ ਵਜੋਂ ਰੱਖਿਆ, ਅਤੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਨਵੇਂ ਸੀਨੀਅਰ ਅਫਸਰ (ਪ੍ਰੋਬੇਸ਼ਨਰੀ ਅਫਸਰ) ਵਜੋਂ ਨਵੇਂ ਦਫਤਰ ਵਿਚ ਅਛੂਤ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਫਤਰ ਦਾ ਚਪੜਾਸੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫਾਈਲ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਮੇਜ਼ 'ਤੇ ਫਾਈਲਾਂ ਸੁੱਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ | ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਪਿਆਸ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਾਣੀ ਦਾ ਗਲਾਸ ਮੰਗਦੇ ਨੇ, ਤਾਂ ਚਪੜਾਸੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈਂ| ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਦ ਅਮ੍ਬੇਡਕਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲਈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਉੱਚ ਜਾਤੀ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਤੇ ਬਹੁਤ ਅਸਹਿਜ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਬੇਇੱਜ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਉਸ ਘੜੇ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਾਣੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਗੰਦਾ ਅਤੇ ਅਛੂਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਬੜੌਦਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਠਹਿਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੇ ਪਾਰਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਾਰਸੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਠਹਿਰਨ ਦੇ ਗਿਆਰ੍ਹਵੇਂ ਦਿਨ, ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਪਾਰਸੀ ਬੰਦਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ, ਲਾਠੀਆਂ ਨਾਲ ਲੈਸ, ਉਸਨੂੰ ਸਰਾਏ ਤੋਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸੇ ਦਿਨ ਸਰਾਏ ਛੱਡਣੀ ਪਈ, ਅਤੇ ਠਹਿਰਨ ਲਈ ਜਗ੍ਹਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਬੜੌਦਾ ਛੱਡ ਕੇ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਕੰਮ ਲੱਭਣ ਲਈ ਬੰਬਈ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਬੰਬਈ ਵਿੱਚ, ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਸਿਡਨਹੈਮ ਕਾਲਜ ਆਫ ਕਾਮਰਸ ਐਂਡ ਇਕਨਾਮਿਕਸ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਅਰਥ-ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ। ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਉਸਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਅਛੂਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਸਿਖਾਏਗਾ, ਪਰ ਕੀ ਉਹ ਆਪ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ? ਸਟਾਫ ਰੂਮ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਅੰਬੇਡਕਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨੂੰ ਇਹ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਅਪਮਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੋਲਾਪੁਰ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਾਹੂ ਮਹਾਰਾਜ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ ਸੰਪਰਕ ਕਰਦੇ ਨੇ ਅਤੇ ਫੇਰ ਅੰਬੇਡਕਰ ਸਾਲ 1920 ਵਿੱਚ ਮੂਕਨਾਇਕ ਨਾਮਕ ਅਖਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਨੇ। ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਕੋਲਹਾਪੁਰ ਦੇ ਮਾਨਗਾਂਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਾਹੂ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਸ਼ਿਰਕਤ ਕੀਤੀ। ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਇੱਕ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਨਾੜੀ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ "ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਬੇਡਕਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਮੁਕਤੀਦਾਤਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਬੇੜੀਆਂ ਤੋੜ ਦੇਵੇਗਾ"।

ਉਤਪਾਦਨ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਫ਼ਿਲਮ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੰਡ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸੀ। ਇਹ 8.95 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। [3] [11] ਨਿਰਮਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫ਼ਿਲਮ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [12]

Rediff.com ਦੇ ਪ੍ਰਿਤਿਸ਼ ਨੰਦੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਜੱਬਾਰ ਪਟੇਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖੋਜ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂਕਣ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ-ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਲੱਗੇ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਰਿਚਰਡ ਐਟਨਬਰੋ ਦੀ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸੈਂਕੜੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ। ਪਟੇਲ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ, ਉਸ ਖੋਜ ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਰੋਬਰਟ ਡੀ ਨੀਰੋ ਨੂੰ ਵੀ ਲੱਭਿਆ ਜੋ ਇਸ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉਤਸੁਕ ਸੀ ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਅਮਰੀਕੀ ਲਹਿਜ਼ਾ ਛੱਡਣਾ ਪੈਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੋਲਣਾ ਪਵੇਗਾ ਹੈ - ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਛੋਟਾ ਤੇ ਤੀਖਾ ਇੰਡੋ-ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲਹਿਜ਼ੇ" ਵਿੱਚ। ਮਾਮੂਟੀ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਪਟੇਲ ਨੇ ਇੱਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ 'ਤੇ ਉਸਦੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇਖੀ ਅਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨਾਲ ਕੁਝ ਸਮਾਨਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪਟੇਲ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਮਾਮੂਟੀ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕਾਸਟ ਕਰਨ ਲਈ ਰੋਧਕ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਉਸਦੀ ਮੁੱਛਾਂ ਨੂੰ ਕਟਵਾਉਣਾ ਸੀ। [3] ਕਿਉਂਕਿ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਕੋਈ ਫੁਟੇਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੀ। [7] ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। [3]

ਹਾਲਾਂਕਿ ਡਾਕਟਰ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੂੰ 1998 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਸਨੂੰ 2000 ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]

ਫ਼ਿਲਮ ਨੇ 1999 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਫ਼ਿਲਮ ਅਵਾਰਡ (ਭਾਰਤ) ਜਿੱਤਿਆ।

  • ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ - ਮਾਮੂਟੀ
  • ਵਧੀਆ ਕਲਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ - ਨਿਤਿਨ ਚੰਦਰਕਾਂਤ ਦੇਸਾਈ


ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Dr. Babasaheb Ambedkar Movie: Showtimes, Review, Trailer, Posters, News & Videos - eTimes". Retrieved 6 July 2020 – via timesofindia.indiatimes.com.
  2. Kulkarni, Damini (January 7, 2018). "Classics revisited: Jabbar Patel's Ambedkar biopic is a portrait of both the man and the legend". Archived from the original on 16 June 2019. Retrieved April 15, 2020.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "A revolutionary who changed the life of millions of people". Rediff.com. 2000-06-27. Archived from the original on 18 June 2018. Retrieved 2011-07-31. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "Nandy" defined multiple times with different content
  4. Kumar, Vivek. "Resurgence of an icon". @businessline. Archived from the original on 9 August 2019. Retrieved 20 March 2019.
  5. "Snapshots of life outside the ring". 29 October 2009. Archived from the original on 14 May 2019. Retrieved 14 May 2019.
  6. "Pune A film festival that celebrates freedom". August 9, 2016. Archived from the original on 1 August 2019. Retrieved April 15, 2020.
  7. 7.0 7.1 George, Jacob (April 30, 1997). "I could not really visualise myself as Ambedkar: Mammootty(updated=April 30, 2013)". India Today. Retrieved April 15, 2020. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "MammoottyIT" defined multiple times with different content
  8. "For them, Ambedkar was God, says Mammootty - Times of India". The Times of India. Jun 18, 2018. Retrieved April 15, 2020.
  9. "Priya Bapat is a star on the Marathi screen – but here is why she isn't resting on her laurels". Jun 18, 2018. Archived from the original on 5 June 2019. Retrieved April 15, 2020.
  10. "First of Many: Sushant Singh revisits Dr Babasaheb Ambedkar". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-07-14. Retrieved 2021-10-14.
  11. "Ambedkar film cost shoots up to Rs 8.95 cr" Archived 13 June 2011 at the Wayback Machine.
  12. Viswanathan, S. (24 May 2010). "Ambedkar film: better late than never". The Hindu. Retrieved 20 March 2019 – via www.thehindu.com.