ਐਡਵਰਡ ਮਾਂਚ
ਐਡਵਰਡ ਮਾਂਚ | |
---|---|
ਜਨਮ | |
ਮੌਤ | 23 ਜਨਵਰੀ 1944 | (ਉਮਰ 80)
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਨਾਰਵੇਜੀਅਨ |
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਪੇਂਟਿੰਗ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਫੀਕ ਆਰਟਿਸਟ |
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕੰਮ | |
ਲਹਿਰ | Expressionism, Symbolism |
ਐਡਵਰਡ ਮਾਂਚ(12 ਦਸੰਬਰ 1863 - 23 ਜਨਵਰੀ 1944) ਇੱਕ ਨਾਰਵੇਈ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕੰਮ, ਦਿ ਚੀਕ, ਵਿਸ਼ਵ ਕਲਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਚਿੱਤਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਉਸਦਾ ਬਚਪਨ ਬਿਮਾਰੀ, ਸੋਗ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਵਿਰਸੇ ਤੋਂ ਡਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਟੀਆਨੀਆ (ਅੱਜ ਦਾ ਓਸਲੋ) ਵਿੱਚ ਰਾਇਲ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟ ਐਂਡ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ, ਮਾਂਚ ਨੇ ਨਿਹਾਲਿਸਟ ਹੰਸ ਜੂਗਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਇੱਕ ਬੋਹੇਮੀਅਨ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਅਵਸਥਾ (‘ਆਤਮ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ’) ਨੂੰ ਪੇਂਟ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਉਭਰੀ।
ਯਾਤਰਾ ਨੇ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਆਉਟਲੈੱਟ ਲਿਆਂਦੇ। ਪੈਰਿਸ ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਪਾਲ ਗੌਗੁਇਨ, ਵਿਨਸੈਂਟ ਵੈਨ ਗੌਹ ਅਤੇ ਹੈਨਰੀ ਡੀ ਟੂਲੂਜ਼-ਲੌਟਰੇਕ ਤੋਂ ਖ਼ਾਸਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿੱਖਿਆ। ਬਰਲਿਨ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਗਸਤ ਸਟ੍ਰਾਈਡਬਰਗ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ ਪੇਂਟ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੈਨਨ ਦ ਫਰੀਜ ਲਾਈਫ ਉੱਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ, ਚਿੰਤਾ, ਈਰਖਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਵਰਗੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਗਹਿਰਾਈ ਨਾਲ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਥੀਮ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਹੈ।
ਪਰ ਇਹ ਕ੍ਰਿਸਟੀਆਨੀਆ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਹਾਨ ਰਚਨਾ ' ਦਿ ਚੀਕ' ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮਾਂਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਵੇਲੇ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ 'ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ, ਬੇਅੰਤ ਚੀਕ ਸੁਣੀ'।ਉਹ ਦੁਖੀ ਚਿਹਰਾ ਆਧੁਨਿਕ ਆਦਮੀ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ਤੇ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 1893 ਅਤੇ 1910 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਉਸਨੇ ਦੋ ਪੇਂਟਿੰਗ ਸੰਸਕਰਣ ਬਣਾਏ ਅਤੇ ਦੋ ਪੈਸਟਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਨਾਲ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਿੰਟ ਕੀਤੇ। ਇੱਕ ਪੇਸਟਲ ਆਖਰਕਾਰ ਨੀਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੇਂਟਿੰਗ ਲਈ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਾਮਾਤਰ ਕੀਮਤ ਦੀ ਸੀ।
ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਵਧਦੀ ਗਈ, ਉਸਦੀ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਥਿਤੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵਾਂਗ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੀ। ਵਿਆਹ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਹ ਖੁਦ ਨੂੰ ਗੁਨਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। 1908 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਖਰਾਬੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਪੀਣਾ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸਟੀਆਨੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਵਧਦੀ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਗੁਪਤਤਾ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦਿਆਂ ਬਿਤਾਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਉੱਤੇ ਨਾਜ਼ੀ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਚ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਿਰਾਸਤ ਮਿਲੀ।
ਜਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]ਬਚਪਨ
[ਸੋਧੋ]ਐਡਵਰਡ ਮਾਂਚ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਾਰਮ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਐਡਾਲਸਬਰਕ ਵਿੱਚ ਲੌਟੇਨ, ਨਾਰਵੇ, ਲੌਰਾ ਕੈਥਰੀਨ ਅਤੇ ਮਸੀਹੀ ਮਾਂਚ, ਇੱਕ ਪੁਜਾਰੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਚੀਅਨ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ 1861 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਅੱਧੀ ਉਮਰ ਲੌਰਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਐਡਵਰਡ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੈਣ, ਜੋਹਾਨ ਸੋਫੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ: ਪੀਟਰ ਐਂਡਰੇਅਸ, ਲੌਰਾ ਕੈਥਰੀਨ ਅਤੇ ਇੰਜਰ ਮੈਰੀ ਸਨ। ਲੌਰਾ ਕਲਾਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾਵਾਨ ਸੀ ਅਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੇ ਐਡਵਰਡ ਅਤੇ ਸੋਫੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ। ਐਡਵਰਡ ਪੇਂਟਰ ਜੈਕਬ ਮਿੰਚ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਪੀਟਰ ਐਂਡਰੀਅਸ ਮੌਚ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ।[1]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Eggum 1984, p. 15