ਮੋਦਕ ਸਾਗਰ
| ਮੋਦਕ ਸਾਗਰ | |
|---|---|
| ਸਥਿਤੀ | ਠਾਣੇ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ |
| ਗੁਣਕ | 19°41′32″N 73°20′39″E / 19.692294°N 73.344284°E |
| Type | ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਝੀਲ |
| Basin countries | ਭਾਰਤ |
| Water volume | 16,500,000,000 imp gal (0.075 km3) |
| Surface elevation | 80.42 m (263.8 ft) |
| Settlements | ਮੁੰਬਈ |
ਮੋਦਕ ਸਾਗਰ ਠਾਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਵੈਤਰਨਾ ਨਦੀ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਝੀਲ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਓਵਰਫਲੋ ਪੱਧਰ 163.15 ਮੀਟਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਮੁੰਬਈ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹੈ। [1] [2] ਇਹ ਡੈਮ 1956 ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਉਸ ਝੀਲ ਵਿੱਚੋਂ 1957 ਤੋਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਪਾਣੀ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਇੰਜਨੀਅਰ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਨਿਗਮ ਨੇ ਝੀਲ ਦਾ ਨਾਂ ਨਾਨਾਸਾਹਿਬ ਮੋਦਕ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ‘ਮੋਦਕਸਾਗਰ’ ਰੱਖਿਆ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਸਪੈਸ਼ਲ ਇੰਜਨੀਅਰ ਮਿਸਟਰ ਐਨਵੀ ਮੋਦਕ, ਜਿਸਨੂੰ ਨਾਨਾਸਾਹਿਬ ਮੋਦਕ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਮਰੀਨ ਡਰਾਈਵ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਚਲਾਇਆ, ਉਹ 'ਗ੍ਰੇਟਰ ਬਾਂਬੇ ਲਈ ਮਾਸਟਰ ਪਲਾਨ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ' ਦੇ ਲੇਖਕ ਸਨ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਗ੍ਰੇਟਰ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਦੇ ਪੁਰਾਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਮੁੰਬਈ ਲਈ ਪੀਣ ਯੋਗ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ, ਉਸਨੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਅਤੇ ਤਿੰਨੋਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨਾਸਿਕ, ਪੁਣੇ ਅਤੇ ਠਾਣੇ ਦਾ ਨਿਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਨਾਸਿਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਇਗਤਪੁਰੀ ਤੋਂ ਠਾਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਖਰਡੀ ਤੱਕ ਵਹਿਣ ਵਾਲੀ ਵੈਤਰਨਾ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਵਹਾਅ ਚੰਗਾ ਹੈ।
ਬਨਸਪਤੀ ਅਤੇ ਜੀਵ ਜੰਤੂ
[ਸੋਧੋ]ਝੀਲ ਮਗਰਮੱਛਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਤੱਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Overflowing Modak Sagar to fill Vihar". DNA. Retrieved 26 September 2012.
- ↑ "Modak Sagar". mydestination.com. Retrieved 26 September 2012.