ਸੰਪੀਡਿਤ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ
 | ਇਹ ਲੇਖ ਕਿਸੇ content ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰੋ। |
ਸੰਪੀਡਿਤ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Compressed Natural Gas, ਸੀਏਨਜੀ) ਕੁਦਰਤੀ ਰੂਪ ਤੋਂ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਜਲਨਸ਼ੀਲ ਗੈਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਬਣੇ ਤਰਲ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਗੈਸ ਨੂੰ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਣ ਲਈ 200 ਤੋਂ 250 ਕਿੱਲੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਵਰਗ ਸੈ.ਮੀ. ਤੱਕ ਦਬਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਨੂੰ ਦਬਾਕੇ ਘੱਟ ਕਰਣ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਗਹ ਘੱਟ ਘੇਰੇ ਅਤੇ ਇੰਜਨ ਵਿੱਚ ਉਪਯੁਕਤ ਦਬਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਦਾ ਹੀ ਸੰਪੀਡਿਤ ਰੂਪ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸੀਏਨਜੀ ਦਾ ਰਸਾਇਣਕ ਸੰਗਠਨ ਵੀ ਉਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਦਬਾਈ ਗਈ ਗੈਸ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੀ.ਏਨ.ਜੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਮੀਥੇਨ, ਈਥੇਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਪੇਨ ਹਨ। ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੀ.ਏਨ.ਜੀ. ਵੀ ਰੰਗਹੀਨ, ਗੰਧਹੀਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਹੀਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਹਵਾ ਤੋਂ ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹੀ ਹਲਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਬਾਲਣ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਿਥੇਨ ਗੈਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਮਾਨ ਰੂਪ 'ਤੇ 75-98 % ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸਨ੍ਹੂੰ ਅਕਸਰ 200 ਤੋਂ 220 'ਬਾਰ' (ਯਾਨੀ 20-22 ਮੇਗਾਪਾਸਕਲ) ਦੇ ਸਿਲਿੰਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭੰਡਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਡੀਜਲ ਇੰਜਨ ਅਤੇ ਪਟਰੋਲ ਇੰਜਨ ਦੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਨੂੰ 200 ਬਾਰ ਤੋਂ 5 ਬਾਰ ਉੱਤੇ ਲਿਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਲਗਭਗ 1.3 ਬਾਰ ਲਿਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਯੁਮੰਡਲੀਏ ਦਬਾਅ ਤੋਂ 200 ਗੁਣਾ ਜਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਉੱਤੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਇਹ ਗੈਸ ਦੀ ਦਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਿਹੰਦੀ ਹੈ।