ਅਨੁਰਾਧਾ ਐਨ. ਨਾਇਕ
ਅਨੁਰਾਧਾ ਐਨ. ਨਾਇਕ | |
|---|---|
.jpg) ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਿਆਂ | |
| ਜਨਮ | 20ਵੀਂ ਸਦੀ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸਿੱਖਿਆ | ਗੋਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਖੋਜ ਕਰਤਾ |
| ਮਾਲਕ | ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਓਸ਼ਨੋਗ੍ਰਾਫੀ, ਭਾਰਤ (ਐਨ.ਆਈ.ਓ.) ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਕੋਸਟਲ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਸੀ.ਸੀ.ਆਰ.ਆਈ.) |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਖੋਲਾ ਕੈਨਕੋਨਾ ਚਿਲੀ ਕਲਿਟੀਵੇਟਰਜ਼ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਉਣ ਲਈ |
ਅਨੁਰਾਧਾ ਨ. ਨਾਇਕ ਗੋਆ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਕੋਸਟਲ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਸੀ.ਸੀ.ਏ.ਆਰ.ਆਈ.) ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਖੋਜਕਰਤਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਖੋਲਾ ਮਿਰਚਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਆਦਿਵਾਸੀ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਲਈ 2018 ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਅਨੁਰਾਧਾ ਨ. ਨਾਇਕ ਗੋਆ ਤੋਂ ਹੈ ਅਤੇ ਗੋਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਬੋਟਨੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।[1] [2]
ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਨਾਇਕ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਓਸ਼ਨੋਗ੍ਰਾਫੀ (ਐਨ.ਆਈ.ਓ.) ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੰਡੀਅਨ ਕਾਉਂਸਲ ਆਫ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਸੈਂਟਰਲ ਕੋਸਟਲ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (ਸੀ.ਸੀ.ਆਰ.ਆਈ.) ਵਿਖੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।[1][3] ਸੀ.ਸੀ.ਆਰ.ਆਈ. ਵਿਖੇ, ਕੈਬੋ ਡੀ ਰਾਮ ਜਾਣ 'ਤੇ ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਲਾਲ ਖੋਲਾ ਮਿਰਚਾਂ ਧੁੱਪ ਵਿਚ ਸੁੱਕਣ ਲਈ ਪਈਆਂ ਸਨ। ਮਿਰਚਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੋਲਾ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੌਨਸੂਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਕੈਨਕੋਨਾ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ 'ਤੇ ਉੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।[4]
ਮਿਰਚਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਆਦਿਵਾਸੀ ਔਰਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਇਕ ਨਾਲ ਵਧਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੀਆਂ ਸਨ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰੇਰਿਆ।[3] ਉਸਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਸੰਗਠਨ, ਖੋਲਾ ਕੈਨਕੋਣਾ ਚਿਲੀ ਕਲਿਟੀਏਟਰਜ਼ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਮਿਰਚਾਂ ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਕ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਵੇਚਦੀ ਹੈ। ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਪਲਾਂਟ ਜੀਨੋਮ ਸੇਵੀਅਰ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਅਵਾਰਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਾਇਕ ਨੂੰ 2018 ਨਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।[4][1] ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਿਰਫ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਇਕ ਇਸ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲਾ ਗੋਨ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 "Goan botanist helps tribals conserve, promote Khola chilli, gets nat'l award". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). TNN. 13 March 2019. Retrieved 11 December 2020.
- ↑ "Congratulations" (PDF). unigoa.ac.in. University of Goa. Retrieved 11 December 2020.
- ↑ 3.0 3.1 Pawaskar, Bharati. "The spicy side of Goan heritage". The Goan (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 11 December 2020.
- ↑ 4.0 4.1 Sayed, Nida (6 July 2020). "Agri dept to try growing Khola chillies on flat land". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). TNN. Retrieved 11 December 2020.