ਅਬਦੁਲ ਹੱਕ ਅੰਸਾਰੀ
ਮੁਹੰਮਦ ਅਬਦੁਲ ਹੱਕ ਅੰਸਾਰੀ (1 ਸਤੰਬਰ 1931 – 3 ਅਕਤੂਬਰ 2012) ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਇਸਲਾਮੀ ਵਿਦਵਾਨ ਸੀ।[1][2] ਉਹ 2003 ਤੋਂ 2007 ਤੱਕ ਜਮਾਤ-ਏ-ਇਸਲਾਮੀ ਹਿੰਦ (JIH) ਦਾ ਅਮੀਰ (ਪ੍ਰਧਾਨ) ਸੀ।[3] ਉਹ ਜਮਾਤ-ਏ-ਇਸਲਾਮੀ ਹਿੰਦ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕੌਂਸਲ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। ਉਹ ਅਲ ਜਾਮੀਆ ਅਲ ਇਸਲਾਮੀਆ, ਸ਼ਾਂਤਾਪੁਰਮ, ਕੇਰਲ ਦਾ ਚਾਂਸਲਰ ਵੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਸੂਫ਼ੀਵਾਦ ਅਤੇ ਸ਼ਰੀਆ ਸੂਫ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰੀਅਤ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸੰਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ੇਖ ਅਹਿਮਦ ਸਰ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਹ ਵਲੀਉੱਲਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਤਤਬੀਕ (ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ, ਇਕਸਾਰਤਾ, ਸੰਸ਼ਲੇਸ਼ਣ)। ਇਹ ਇਸਲਾਮੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕਲਾਮ, ਤਸਾਵੂਫ ਅਤੇ ਫਿਕਹ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਡੂੰਘੇ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ। ਉਸਦੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਸ਼ਕਾਵਾ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਅਤੇ ਇੱਕ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਦੇ ਨਾਲ ਇਬਨ ਤੈਮੀਆ ਦੇ ਫਤਵੇ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ ਹੈ। ਉਸਨੇ 'ਕੁਰਾਨ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ' ਵੀ ਲਿਖਿਆ, ਇਹ ਕੁਰਾਨ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਗਾਈਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[4] ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇਸਲਾਮੀ ਅਕੈਡਮੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਵਿਦਿਅਕ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟਾਂ ਨੂੰ ਮਦਰੱਸੇ ਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇਸਲਾਮੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣਾ ਸੀ।
ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਦਰਸਗਾਹ ਇਸਲਾਮੀ, ਰਾਮਪੁਰ ਤੋਂ ਅਲਿਮੀਅਤ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਬਦੁਲ ਹੱਕ ਅੰਸਾਰੀ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਆ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਅਰਬੀ, ਫਿਲਾਸਫੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1957 ਵਿੱਚ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਮੁਸਲਿਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[5] ਉਸਨੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਉਚੇਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1959 ਵਿੱਚ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਮੁਸਲਿਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਐਮ.ਏ (ਫ਼ਿਲਾਸਫ਼ੀ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1962 ਵਿੱਚ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਮੁਸਲਿਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੀਐਚਡੀ (ਫਿਲਾਸਫੀ) ਕੀਤੀ। [5] ਉਸਨੇ 1972 ਵਿੱਚ ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਯੂਐਸ ਤੋਂ ਐਮਟੀਐਸ (ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਧਰਮ ਅਤੇ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰ) ਦੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਅਕਾਦਮਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]ਅੰਸਾਰੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਾਰਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (1965-1978) ਵਿੱਚ ਅਰਬੀ, ਫਾਰਸੀ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਸੁਡਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (1978-1981), ਧਹਰਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (1982-1985), ਅਤੇ ਇਮਾਮ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਾਊਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਰਿਆਧ (1985-1995) ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਿਕ ਅਧਿਐਨ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਇਆ।[6]
ਮੌਤ
[ਸੋਧੋ]3 ਅਕਤੂਬਰ 2012 ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਘਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ 82 ਸਾਲ ਦੇ ਸਨ।[7]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Renowned Islamic scholar Dr Abdul Haq Ansari passes away in India". thenewstribe.com. Archived from the original on 25 December 2018. Retrieved 3 October 2012.
- ↑ "Former Jamaat chief Abdul Haq Ansari passes away". twocircles.net. 3 October 2012. Retrieved 3 October 2012.
- ↑ "Former Jama'at-e-Islami Hind president passes away". Zee News. 4 October 2012. Retrieved 6 October 2018.
- ↑ "Jamaat-e-Islami Hind". Jamaat-e-Islami Hind. 25 May 2012. Archived from the original on 14 February 2012. Retrieved 3 October 2012.
- ↑ 5.0 5.1 "Dr. Abdul Haq Ansari". The Milli Gazette. 14 November 2012. Retrieved 27 February 2020.
- ↑ "Jamaat-e-Islami Hind". Jamaat-e-Islami Hind. 25 May 2012. Retrieved 3 October 2012.
- ↑ "He is no more". Retrieved 3 October 2012.[permanent dead link][permanent dead link]