ਅਸਦ ਮੁਹੰਮਦ ਖਾਨ
ਅਸਦ ਮੁਹੰਮਦ ਖ਼ਾਨ (ਜਨਮ 26 ਸਤੰਬਰ 1932) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਨਾਵਲਕਾਰ, ਨਾਟਕਕਾਰ, ਗੀਤਕਾਰ, ਅਤੇ ਕਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਪੰਜ ਉਰਦੂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੀਟੀਵੀ ਲਈ ਗੀਤ, ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਫੀਚਰ ਲਿਖੇ। ਉਸਨੂੰ 2009 ਵਿੱਚ ਤਮਗ਼ਾ-ਏ-ਇਮਤਿਆਜ਼ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਖ਼ਾਨ ਦਾ ਜਨਮ 26 ਸਤੰਬਰ 1932 ਨੂੰ ਭੋਪਾਲ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1950 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਹੌਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰਾਚੀ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਏ। ਉਸਨੇ 1949 ਵਿੱਚ ਭੋਪਾਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਸਿੰਧ ਮੁਸਲਿਮ ਸਰਕਾਰੀ ਆਰਟਸ ਐਂਡ ਕਾਮਰਸ ਕਾਲਜ, ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ।[1][2][3]
ਸਾਹਿਤਕ ਕੈਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੇ ਨੌ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਕੁਝ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨਾਟਕ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ " ਖਿੜਕੀ ਭਰ ਅਸਮਾਨ " 1982 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ "ਦਾ ਹਾਰਵੈਸਟ ਆਫ਼ ਐਂਗਰ ਐਂਡ ਅਦਰ ਸਟੋਰੀਜ਼", ਉਸ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ ਵਿੱਚ 2002 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਗਲਪ ਰਚਨਾ, ਬਸੌਦਏ ਕੀ ਮਰੀਅਮ, ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਲਿਖੀ ਸੀ, ਪਰ ਇਸਨੂੰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਸਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। [1] [4] [5]
ਉਸਨੇ ਰੇਡੀਓ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੀਟੀਵੀ ਲਈ ਕੁਝ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੀਤ ਲਿਖੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ, " ਜ਼ਮੀਨ ਕੀ ਗੋਦ ਰੰਗ ਸੇ ਉਮੰਗ ਸੇ ਭਾਰੀ ਰਹੇ ", " ਅਨੋਖਾ ਲਾਡਲਾ ਖੇਲਨ ਕੋ ਮਾਂਗੇ ਚਾਂਦ ", " ਤੁਮ ਗਾਇਆ ਨੈਣਾਂ ਲਾਗੇ " ਅਤੇ ਹੋਰ। [3]
ਕਿਤਾਬਾਂ
[ਸੋਧੋ]- 1982 – ਖਿੜਕੀ ਭਰ ਅਸਮਾਨ (ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ)
- 1990 - ਬੁਰਜ ਏ ਖਮੋਸ਼ਾਂ (ਕਹਾਣੀਆਂ)
- 1997 - ਰੁਕੇ ਹੁਏ ਸਾਵਨ (ਗੀਤ)
- 1997 - ਘੁੱਸੇ ਕੀ ਨਈ ਫਾਸਲ (ਕਹਾਣੀਆਂ)
- 2002 - ਦ ਹਾਰਵੈਸਟ ਆਫ਼ ਐਂਗਰ ਐਂਡ ਅਦਰ ਸਟੋਰੀਜ਼ (21 ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ)
- 2003 - ਨਰਬਦਾ ਔਰ ਦੂਸਰੀ ਕਹਾਣੀਆਂ (ਕਹਾਣੀਆਂ)
- 2005 - ਜੋ ਕਹਾਨੀਆਂ ਲਿਖੀਂ
- 2006 - ਤੀਸਰੇ ਪਰਹਾਰ ਕੀ ਕਹਾਣੀਆਂ (ਕਹਾਣੀਆਂ)
- 2010 - ਇਕ ਟੁਕੜਾ ਧੂਪ ਕਾ (12 ਕਾਲਪਨਿਕ ਕਹਾਣੀਆਂ)
- 2016 - ਟੁਕੜੋਂ ਮੇਂ ਕਹੀ ਗਈ ਕਹਾਣੀਆਂ (ਗਲਪ)
ਗੀਤ
[ਸੋਧੋ]- ਬਿਲਕੀਸ ਖ਼ਾਨਮ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ ਅਨੋਖਾ ਲਾਡਲਾ ਖੇਲਨ ਕੋ ਮਾਂਗੇ ਚਾਂਦ
- ਜ਼ਮੀਨ ਕੀ ਗੋਦ ਰੰਗ ਸੇ ਉਮੰਗ ਸੇ ਭਰੀ ਰਹੇ, ਮੁਹੰਮਦ ਇਫ਼ਰਾਹਮ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ
- ਰੁਬੀਨਾ ਬਦਰ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ ਤੁਮ ਸੰਗ ਨੈਣਨ ਲਾਗੇ
ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ ਦੌਰਾਨ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ: [6] [7] [8]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 Hamid Siddiqui, Maleeha (16 April 2015). "An evening with Asad Mohammad Khan". Dawn.
- ↑ "Asad Muhammad Khan". Words Without Borders. Retrieved 17 February 2022.
- ↑ 3.0 3.1 "کہانی آخری وقت تک مانجھتا رہتا ہوں، اسد محمد خاں". express news. 6 February 2014.
- ↑ Asim Butt, Muhammad (19 January 2014). "No way out". The News on Sunday.
- ↑ "اس ماہ کے منتخب مصنفین: اسد محمد خان". National Language Promotion Department. Retrieved 17 February 2022.
- ↑ "Asad Mohammad Khan". Oxford University Press. Retrieved 17 February 2022.
- ↑ "Announcement of "Kamal Fin Award" for literary services to Asad Muhammad Khan". Celebrities News. 27 March 2021. Archived from the original on 16 ਮਈ 2023. Retrieved 16 ਮਈ 2023.
- ↑ "Amar Jaleel, Asad Muhammad Khan and Iftikhar Arif receive Life Time Achievement Award". Pakistan News Releases. 8 December 2019. Archived from the original on 16 ਮਈ 2023. Retrieved 16 ਮਈ 2023.