ਅਸਮਾਨਗੜ੍ਹ ਮਹਿਲ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਅਸਮਾਨ ਗੜ੍ਹ ਮਹਿਲ ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਮਹਿਲ ਹੈ।[1] ਅਸਮਾਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਆਸਮਾਨ", ਅਤੇ ਗੜ੍ਹ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਘਰ", ਕਿਉਂਕਿ ਮਹਿਲ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਉੱਚਾ ਸਥਿਤ ਸੀ।

ਮਹਿਲ ਨੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਮੌਜੂਦਾ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਕੂਲ (ਸੇਂਟ ਜੋਸਫ਼ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ, ਅਸਮਾਨ ਗੜ੍ਹ ਮਹਿਲ ਸ਼ਾਖਾ) ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਸਮਾਨਗੜ੍ਹ ਮਹਿਲ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ 1885 ਵਿੱਚ ਪੈਗਾਹ ਨੋਬਲ ਸਰ ਅਸਮਾਨ ਜਾਹ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਅਸਮਾਨਗੜ੍ਹ ਪੈਲੇਸ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਜੰਗਲ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਨਿਜ਼ਾਮ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦਰਬਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ਿਕਾਰ ਸੰਭਾਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਨਿਜ਼ਾਮ ਇਸ ਲਘੂ ਕਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਇੰਨਾ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਹ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੈਲਾਨੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਸਰ ਅਸਮਾਨ ਜਾਹ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਰਾਜ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਰ ਅਸਮਾਨ ਜਾਹ ਦੁਆਰਾ 1885 ਵਿੱਚ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਪੈਗਾਹ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਅਸਮਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਘਰ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਆਪਣਾ ਸੁਪਨਾ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੋਲਕੋਂਡਾ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵੱਲ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਸੁਰੰਗ (ਭੂਮੀਗਤ ਰਸਤਾ) ਹੈ।

ਕਾਫ਼ੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅਣਵਰਤਿਆ ਹੋਇਆ, ਇਹ ਮਹਿਲ ਬਿਰਲਾ ਨੂੰ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਸਥਿਤ ਸੀ। ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਬਿਰਲਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਇਮਾਰਤ ਹੁਣ ਸੇਂਟ ਜੋਸੇਫ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਸੋਸਾਇਟੀ (ਸੇਂਟ ਜੋਸਫ ਸਕੂਲ, ਅਸਮਾਨਗੜ੍ਹ ਪੈਲੇਸ ਸ਼ਾਖਾ) ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਧੀਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਲ 2000 ਵਿੱਚ ਇਮਾਰਤ ਖਰੀਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਖਾ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।[2] ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚਾਰ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤ ਜੋੜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸਕੂਲ ਦੀ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਯੂ.ਏ.ਸੁੰਦਰੀ ਹਨ।

ਡਿਜ਼ਾਈਨ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਗੌਥਿਕ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੱਧਯੁਗੀ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅਸਮਾਨਗੜ੍ਹ ਮਹਿਲ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰੇਨਾਈਟ ਬੁਰਜੀਆਂ ਅਤੇ ਡਾਟ ਖਿੜਕੀਆਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਹਨ।

ਗੌਥਿਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗ੍ਰੇਨਾਈਟ ਢਾਂਚਾ, ਇੱਕ ਮਹਿਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੋਗਤਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਖੇਪ ਇਮਾਰਤ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਮਹਿਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸਦੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਉੱਚੇ ਥੜ੍ਹੇ 'ਤੇ ਉੱਚੇ ਸਥਾਨ ਦੁਆਰਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ। ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਤੱਕ ਸਧਾਰਣ ਪੌੜੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਤਲੇ ਕੋਰਿੰਥੀਅਨ ਕਾਲਮਾਂ ਤੋਂ ਰੰਗ ਕੀਤੇ ਮੇਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਰਾਂਡੇ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਖਿੜਕੀ ਦੇ ਖੁੱਲਣ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਕੀਤੀ ਆਰਕ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਬਹੁ-ਪੱਧਰੀ ਛੱਤ ਵਾਲੀ ਛੱਤ ਕੈਸਟਲੇਟਿਡ ਬੈਟਲਮੈਂਟਾਂ ਨਾਲ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੈਰਾਪੇਟ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਤੱਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹਨ। ਜਦੋਂ 7ਵੇਂ ਨਿਜ਼ਾਮ ਮੀਰ ਓਸਮਾਨ ਅਲੀ ਖਾਨ ਨੂੰ ਮਹਿਲ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਦਸਤਾਰ (ਪਗੜੀ ਵਰਗਾ ਹੈੱਡਗੇਅਰ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਦਰਬਾਰੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ) ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਤੀਰ ਵਾਲਾ ਗੇਟਵੇ ਜੋੜਿਆ।[2]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Hussain, Mohammed (2020-11-18). "Portion of Asmangadh Palace demolished by St. Joseph's Public School". The Siasat Daily (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 18 November 2020. Retrieved 2021-07-02.
  2. 2.0 2.1 "An Epitome of Vision and Dreams". The New Indian Express. Retrieved 2021-07-03.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]