ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਅੱਕ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਅੱਕ (ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਾਮ: Calotropis procera) ਇੱਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਪਰ ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲਾ ਬੂਟਾ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਉਪਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਆਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।।[1]

ਵਿਗਿਆਨਕ ਵਰਗੀਕਰਣ

[ਸੋਧੋ]
  • ਜਗਤ: ਪੌਦੇ
  • ਵੰਡ: ਸਪੁਰਦਾਜੀ
  • ਵਰਗ: ਡਾਇਕੋਟੀਲੀਡੋਨਸ
  • ਪਰਿਵਾਰ: ਏਸਕਲੇਪੀਆਡੇਸੀਏ

ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ

[ਸੋਧੋ]
  • ਕੱਦ: 2-4 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ
  • ਪੱਤੇ: ਚੌੜੇ, ਮੋਟੇ ਅਤੇ ਰੋਮਾਂ ਵਾਲੇ
  • ਫੁੱਲ: ਚਿੱਟੇ ਜਾਂ ਹਲਕੇ ਜਾਮਨੀ, ਗੁੱਛਿਆਂ ਵਿੱਚ
  • ਦੁੱਧ: ਸਫ਼ੈਦ, ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਰਸ
  • ਫਲ: ਫੁੱਗੀਦਾਰ (ਕੁੱਕੜੀ/ਅੰਬਾਖੜੀ)

ਰਵਾਇਤੀ ਵਰਤੋਂ

[ਸੋਧੋ]

1. ਕਾਸ਼ਤੀ:

  * ਨਰਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੌਂ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ

2. ਸਮਾਜਿਕ ਰਸਮਾਂ:

  * ਜਨਮ ਰਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਰਾਈਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ
  * ਚੌਥੇ ਦੇ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਟੂਣੇ ਵਜੋਂ

3. ਖੇਡਾਂ:

  * ਬੱਚਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੁੱਕੜੀਆਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣਾ

ਔਸ਼ਧੀ ਗੁਣ

[ਸੋਧੋ]
  • ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ:
 * ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਲਈ
 * ਪਾਚਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ
 * ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ
  • ਸਾਵਧਾਨੀ: ਦੁੱਧ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਿੱਧੀ ਵਰਤੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ

ਵੰਡ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ

[ਸੋਧੋ]
  • ਆਵਾਸ: ਗੈਰ-ਆਬਾਦ ਖੇਤਰ, ਸੁੱਕੇ ਇਲਾਕੇ
  • ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ:
 * ਪਹਿਲਾਂ: ਆਮ
 * ਹੁਣ: ਸਿਰਫ਼ ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਗੈਰ-ਆਬਾਦ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ

ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਤਾ

[ਸੋਧੋ]
  • ਕੁਝ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼
  • ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਵਹਿਮਾਂ-ਭਰਮਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ
  • ਹੁਣ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸੋਚ ਕਾਰਨ ਇਸਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਘੱਟ

ਗੈਲਰੀ

[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਸਾ ਕੋਸ਼. ਇਹ ਪਲਾਟ ਨੰਬਰ 301, ਇੰਡਸਟਰੀਅਲ ਏਰੀਆ ਮੋਹਾਲੀ, ਮੋਹਾਲੀ-160062 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।: ਯੂਨੀਸਟਾਰ. january 1 2013. ISBN 9382246991. {{cite book}}: Check date values in: |year= (help)CS1 maint: location (link) CS1 maint: year (link)

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]