ਅਲੌਹ ਅਇਸਕ
ਅਲੌਹ ਆਇਸਕ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Iron ores) ਉਹ ਚੱਟਾਨਾਂ ਅਤੇ ਖਣਿਜ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਤੋਂ ਧਾਤਵੀ ਅਲੌਹ ਦਾ ਆਰਥਕ ਨਿਸ਼ਕਰਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਇਸਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਇਰਨ ਆਕਸਾਈਡਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਡੂੰਘੇ ਧੂਸਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਚਮਕੀਲਾ ਪੀਲਾ, ਗਹਿਰਾ ਬੈਂਗਨੀ, ਅਤੇ ਜੰਗ ਵਰਗਾ ਲਾਲ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਲੌਹ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਮੈਗਨੇਟਾਈਟ (magnetite) (Fe3O4), ਹੈਮੇਟਾਈਟ (hematite)(Fe2O3), ਜੋਈਥਾਈਟ (goethite) (FeO (OH)), ਲਿਮੋਨਾਈਟ (limonite) (FeO (OH) . n (H2O)), ਜਾਂ ਸਿਡੇਰਾਈਟ (siderite) (FeCO3), ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੈਮੇਟਾਈਟ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਅਇਸਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਮ ਖਨਨ ਦੇ ਪ੍ਰਾਰੰਭਿਕ ਸਾਲਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਹੈਮੇਟਾਈਟ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਇਸਕੋਂ ਵਿੱਚ 66% ਅਲੌਹ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਅਲੌਹ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਬਲਾਸਟ ਫਰਨੇਂਸ (ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਭੱਟੀ ਜਿਸਦਾ ਵਰਤੋ ਧਾਤਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਕਰਸ਼ਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ) ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਅਲੌਹ ਅਇਸਕ ਕੱਚਾ ਮਾਲ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਪਿਗ ਆਇਰਨ (ਢਲਵਾਂ ਲੋਹਾ) ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਪਾਤ (ਸਟੀਲ) ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਦਲੀਲ਼ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਲੌਹ ਅਇਸਕ ਸ਼ਾਇਦ ਤੇਲ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਸੰਸਾਰ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਦਾ ਜਿਆਦਾ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਹੈ।