ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਮਾਈਕਰੋਸਕੋਪ
ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਮਾਈਕਰੋਸਕੋਪ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ:electron microscope) ਇੱਕ ਮਾਈਕਰੋਸਕੋਪ ਹੈ ਜੋ ਐਕਸਲਰੇਟਿਡ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਸ ਦੀ ਇੱਕ ਬੀਮ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸੋਮੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨ ਦੀ ਤਰੰਗ ਲੰਬਾਈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਫ਼ੋਟੋਨਾਂ ਤੋਂ 1,00,000 ਗੁਣਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਮਾਈਕਰੋਸਕੋਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹਲਕੀਆਂ ਮਾਈਕਰੋਸੌਕੌਪਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਉੱਚ ਰਿਸੋਲਵਿੰਗ ਪਾਵਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਬੜੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਛੋਟੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।[1]
ਇਲੈਕਟਰੋਨ ਮਾਈਕਰੋਸਕੋਪਾਂ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਆਪਟੀਕਲ ਲੈਂਸ ਸਿਸਟਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਆਪਟੀਕਲ ਲਾਈਟ ਮਾਈਕਰੋਸਕੋਪ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਾਲੇ ਲੈਸਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਲੈਕਟਰੋਨ ਮਾਈਕਰੋਸਕੌਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸੂਖਮ-ਜੀਵਾਣੂਆਂ, ਸੈੱਲਾਂ, ਵੱਡੇ ਅਣੂਆਂ, ਧਾਤਾਂ, ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸਟਲ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪਹਿਲਾ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਮੈਗਨੈਟਿਕ ਲੈਂਸ ਸੰਨ 1926 ਵਿੱਚ ਹੰਸ ਬੂਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਡੇਨੀਸ ਗੈਬਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਲਿਓ ਸਿਲਯਾਰਡ ਨੇ ਬੂਸ਼ ਨੂੰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਕੋਪ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 1928 ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Erni, Rolf; Rossell, MD; Kisielowski, C; Dahmen, U (2009). "Atomic-Resolution Imaging with a Sub-50-pm Electron Probe". Physical Review Letters. 102 (9): 096101. Bibcode:2009PhRvL.102i6101E. doi:10.1103/PhysRevLett.102.096101. PMID 19392535.
- ↑ Mathys, Daniel, Zentrum für Mikroskopie, University of Basel: Die Entwicklung der Elektronenmikroskopie vom Bild über die Analyse zum Nanolabor, p. 8