ਕਮਰ ਜਲਾਲਵੀ
ਕਮਰ ਜਲਾਲਵੀ (ਉਰਦੂ: قمَر جلالوی), (ਜਨਮ ਮੁਹੰਮਦ ਹੁਸੈਨ ਅਤੇ ਉਸਤਾਦ ਕਮਰ ਜਲਾਲਵੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਜਨਮ 1887 ਵਿੱਚ ਅਲੀਗੜ੍ਹ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਲਾਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ 4 ਅਕਤੂਬਰ 1968 ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। 1947 ਵਿਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕਰਾਚੀ ਚਲੇ ਗਏ।[1]
ਕਮਰ ਜਲਾਲਵੀ ਨੂੰ ਉੱਤਮ ਕਲਾਸੀਕਲ ਉਰਦੂ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਸ਼ਾਇਰੀ ਵਿਚ ਅਭਿਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸਰਲਤਾ ਹੈ। ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਕਵੀ ਕਮਰ ਜਲਾਲਵੀ ਦੀ ਲਿਖਤ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ 20 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੀ।
ਉਹ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਾਈਕਲ ਮੁਰੰਮਤ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਆਰਥਿਕ ਤੰਗੀ ਦਾ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ, ਕਲਾ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਨੂੰ ਉਸਤਾਦ (ਮਾਸਟਰ) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਹੁਨਰਮੰਦ ਕਾਮੇ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਮਰ ਜਲਾਲਵੀ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਉਸਤਾਦ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਆਲੋਚਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ, ਉਸਦੀ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਮੁਹਾਰਤ ਲਈ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਉਸਤਾਦ ਕਮਰ ਜਲਾਲਵੀ ਕਿਹਾ। ਉਸਦੀ ਕਵਿਤਾ ਬਹੁਤ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਹੋਈ।
ਉਸਤਾਦ ਕਮਰ ਜਲਾਲਵੀ ਦੀ ਮੌਤ 4 ਅਕਤੂਬਰ 1968 ਨੂੰ ਕਰਾਚੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।[1]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 Profile of Qamar Jalalvi on rekhta.org website, retrieved 22 May 2017