ਕੰਨਿਆਰਕਲੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਇੱਕ ਕੰਨਿਆਰਕਲੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ
ਵੇਟੁਵਾਕਨਕਕਰ ਪੋਰਤੁ
ਆਸ਼ਾਨ ਲੇਟ ਪਲਾਸਨਾ ਦ੍ਵਾਰਕਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ
ਵਟਕਲੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ

ਕੰਨਿਆਰ ਕਾਲੀ (ਮਲਿਆਲਮ: കണ്യാർകളി) ਇੱਕ ਲੋਕ ਨਾਚ ਰੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕੇਰਲ ਦੇ ਪਲੱਕੜ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅਲਾਥੁਰ ਅਤੇ ਚਿਤੂਰ ਤਾਲੁਕ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਿਸ਼ੂ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਹੀ ਹਿੱਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੇਲਾ (ਪਿੰਡ ਮੇਲਾ) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਮਈ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਇਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤਿਉਹਾਰ ਨਾਚ ਹੈ।[1] ਕੰਨਿਆਰ ਕਾਲੀ, ਕੁਆਰੀ ਦੇ ਨਾਮ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੰਨਕੀ ਪੰਥ ਨਾਲ ਕੋਈ ਵੀ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।[2]

ਕੰਨਿਆਰਕਲੀ ਦਾ ਇਰੱਟਾਕੁਡਨ ਪੁਰਾਤੂ

ਕੰਨਿਆਰ ਕਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰੇ, ਕੰਨਿਆਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਨਹੀਂ ਹੈ।[3]

ਡਾਂਸ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਨਾਚ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਵੇਰ ਵੇਲੇ ਸਮਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਚਾਰ ਰਾਤਾਂ ਤੱਕ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਤਿੰਨ ਰਾਤਾਂ ਲਈ ਵੀ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨਾਚ ਹਰ ਰਾਤ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਦੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਅਤੇ ਵਟਾਕਲੀ (ਵੱਟਕਲੀ ਦਾ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥ ਹੈ ਇੱਕ ਗੋਲਾਕਾਰ ਨਾਚ) ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਤਾਲਬੱਧ ਗੋਲਾਕਾਰ ਨਾਚ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਟਾਕਲੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕਈ 'ਪੁਰਾਤਤੂ' ਹਨ[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ], ਜਿਸਦਾ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥ ਹੈ ਪ੍ਰਸੰਨ। ਪੁਰੱਤੂ ਦਾ ਕੋਈ ਮਿਆਰੀ ਫਾਰਮੈਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਪੁਰਾਤੂ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਤੂ ਮੱਧਕਾਲੀ ਕੇਰਲਾ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਤਾਂ ਅਤੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਪੁਰਾਤੂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ ਅਤੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੁਰਾੱਤੂਆਂ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਪਹਿਰਾਵੇ, ਨੱਚਣ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਟੈਂਪੋ ਦੇ ਨਾਲ ਗਾਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਪੁਰਾੱਟੂ ਜੋ ਭਿਆਨਕ ਕਬੀਲਿਆਂ ਜਾਂ ਯੋਧੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਵਿੱਚ ਸੋਟੀ ਦੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮਾਰਸ਼ਲ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਵਰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਹੋਰ ਪੁਰਾੱਤੂ ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਤਾਲਬੱਧ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਪੁਰਾਟਸ ਹਾਸੇ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਗੁਆਚੇ ਹੋਏ ਪਤੀ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਦਾ ਮੁੜ ਮਿਲਾਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[4]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Malayalam Literary Survay, Volume 1, Issue 2-4. Kerala Sahithya Akademi, 1977. p. 185.
  2. T. Madhava Menon. A Handbook of Kerala, Volume 2. International School of Dravidian Linguistics, 2002. p. 423.
  3. Chummar Choondal. Studies in Folklore of Kerala. College Book House. p. 78.
  4. "Les (Petites) vertus de la farce. Imaginaire et société dans un théâtre populaire du Kérala". Traditions orales dans le monde indien. Purusartha n°18. EHESS. 1996. pp. 343–366.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]