ਗਊ ਰੱਖਿਆ ਲਹਿਰ

ਗਊ ਰੱਖਿਆ ਲਹਿਰ ਇੱਕ ਅੰਦੋਲਨ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਗਊ ਦੇ ਕਤਲੇਆਮ ਦੇ ਅੰਤ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਆਰੀਆ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸਥਾਪਕ ਸਵਾਮੀ ਦਿਆਨੰਦ ਸਰਸਵਤੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੁੰਗਾਰਾ ਮਿਲਿਆ। ਸਵਾਮੀ ਦਯਾਨੰਦ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਕਰਕੇ 1882 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਊ ਰੱਖਿਆ ਸੁਸਾਇਟੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। 1893 ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਹਿਰ ਦੇ ਸਿਖਰ ਦੌਰਾਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਦੇ ਹੁਕਮ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਆਜ਼ਮਗੜ੍ਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਫੈਲ ਗਈ, ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੰਗੇ ਹੋਏ। ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਜ਼ੁਲਮ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂਵਾਦ ਅਜੰਡੇ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ।