ਚਸ਼ਮ-ਏ-ਬੱਦੂਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
(ਚਸ਼ਮ-ਏ-ਬਦ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਰੀਡਿਰੈਕਟ)

ਚਸ਼ਮ-ਏ-ਬੱਦੂਰ (Persian, ਉਰਦੂ: چشمِ بد دور‎, ਹਿੰਦੀ: चश्म-ए-बददूर) ਇੱਕ ਨਾਅਰਾ ਹੈ ਜੋ ਇਰਾਨ, ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਬੁਰੀ ਅੱਖ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਉਪਜ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥ ਹੈ "ਬੁਰੀ ਅੱਖ"।[1]

ਸੰਬੰਧਿਤ ਆਈਕਾਨ[ਸੋਧੋ]

ਇੱਥੇ ਦੋ ਪ੍ਰਤੀਕ (ਜਾਂ ਨਜ਼ਰ ਬੱਟੂ) ਹਨ ਜੋ ਅਕਸਰ ਨਾਅਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਜੁੱਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ 'ਤੇ ਬੁਰੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ 'ਤੇ ਸੁੱਟੇ ਜਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ ਇੱਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਾਲਾ ਮਾਸਕ ਹੈ ਜੋ ਵੱਡੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਦੋ ਸਿੰਗਾਂ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਚਿਹਰਾ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ, ਚਸ਼ਮੇ-ਬੱਦੂਰ – ਬੁਰੀ ਨਜ਼ਰ ਵਾਲੇ, ਤੇਰਾ ਮੁੰਹ ਕਾਲਾ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਨਾਅਰਾ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[2]

ਵਰਤੋਂ[ਸੋਧੋ]

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਜਾਇਆ ਟਰੱਕ, ਕਾਲੀ ਜੁੱਤੀ ਅਤੇ ਨਜ਼ਰ ਬੱਟੂ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ

ਨਾਅਰੇ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਕਾਂਸ਼ ਵਜੋਂ ਉਚਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਜਾਂ ਦੋਸਤ ਸਫਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਈਰਖਾ ਦੇ ਧਿਆਨ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਸ਼ਮੇ ਬਦੂਰ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਆਈਕਨਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਟਰੱਕ ਆਰਟ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2] ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਈ ਵਾਰ ਕੰਧ-ਲਟਕਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਜਾਵਟੀ ਕਲਾ ਦੇ ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ। ਖੇਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਅਰੇ ਦੀ ਅਕਸਰ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 1981 ਦੀ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਫਿਲਮ, ਚਸ਼ਮੇ ਬੁਦੂਰ ਅਤੇ 1961 ਦੀ ਫਿਲਮ, ਸਸੁਰਾਲ ਦੇ ਇੱਕ ਗੀਤ ਵਿੱਚ - "ਤੇਰੀ ਪਿਆਰੀ, ਪਿਆਰੀ ਸੂਰਤ ਕੋ ਕਿਸੀ ਕੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾ ਲੱਗੇ, ਚਸ਼ਮੇ-ਏ-ਬੱਦੂਰ। ."[3]

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Phillott Douglas Craven, Hindustani Manual, BiblioBazaar, LLC, 2009, ISBN 978-1-110-78714-2, ... Chashm-i bad dUr " far be the evil eye" ...
  2. 2.0 2.1 Stephen Cullenberg; Jack Amariglio; David F. Ruccio, Postmodernism, economics and knowledgeEconomics as social theory, Psychology Press, 2001, ISBN 978-0-415-11026-6, ... In the context of India, I immediately thought of the practice of writing slogans to ward off the evil eye on trucks (buri nazar vaale tera muh kaala – oh evil eyed one, may your face turn black) ...
  3. Kajal Varma, Love Songs from Bollywood Films, Star Publications, 2007, ISBN 978-1-905863-14-3, ... Teri pyari-pyari surat ko ...