ਜ਼ਖ਼ਰਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ
ਜ਼ਖ਼ਰਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾ (ਪੂਰਬੀ ਮਿਸ਼ਮੀ ਜਾਂ ਜ਼ਾਇਵਾ; ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੇਅਰ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਾ (ਝਹੁਆ 扎话) ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ) ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤ ਦੇ 3 ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ।[1]
ਵਰਗੀਕਰਨ[ਸੋਧੋ]
ਜ਼ਖ਼ਰਿੰਗ ਨੂੰ ਮਿਡਜ਼ੂਇਸ਼ ਭਾਸ਼ਾ (ਮਿਡਜ਼ੂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ) ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[2] ਬਲੈਂਚ ਅਤੇ ਪੋਸਟ (2011) ਜ਼ਖ਼ਰਿੰਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੂਰਬੀ ਬੋਡੀਸ਼ ਭਾਸ਼ਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮਿਡਜ਼ੂ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕਰਦੇ ਹਨ) ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। 2015 ਵਿੱਚ, ਬਲੈਂਚ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜ਼ਖ਼ਰਿੰਗ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਅਲੱਗ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[3] 2015 ਵਿੱਚ, ਬਲੈਂਚ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜ਼ਖ਼ਰਿੰਗ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਅਲੱਗ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[4] ਬਲੈਂਚ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜ਼ਖ਼ਰਿੰਗ ਨੇ ਮਿਡਜ਼ੂ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤੀ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਧਾਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਾਗਾ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜਿੰਗਫੋ ਤੋਂ ਵੀ ਉਧਾਰ ਲਿਆ ਸੀ।
ਸਕਾਟ ਡੀਲੈਂਸੀ (2015)[5] ਮੇਅਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਕੇਂਦਰੀ ਤਿੱਬਤੀ-ਬਰਮਨ ਸਮੂਹ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।
ਨਾਮ[ਸੋਧੋ]
ਲੀ ਅਤੇ ਜਿਆਂਗ (2001)[2] ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜ਼ਖਰਿੰਗ ਦੀ ਕੋਈ ਅਸਲ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਗੁਆਂਢੀ ਤਰਾਓਣ, ਕਾਮਨ ਭਾਸ਼ਾ, ਇਦੂ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵੰਡ[ਸੋਧੋ]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Li, Daqin 李大勤; Jiang, Huo 江获 (2001). "Zhāhuà gàikuàng" 扎话概况 [A Sketch of Zha]. Mínzú yǔwén 民族语文 (in ਚੀਨੀ). 2001 (6): 61–75. Archived from the original on 2021-11-06. Retrieved 2024-03-30.
- ↑ 2.0 2.1 Van Driem, George (2001). Languages of the Himalayas: An Ethnolinguistic Handbook of the Greater Himalayan Region. Leiden: Brill. ISBN 90-04-10390-2.
- ↑ Blench, Roger; Post, Mark (2011). "(De)classifying Arunachal Languages: Reconstructing the Evidence" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2013-05-26. Retrieved 2012-10-30 – via rogerblench.info.
- ↑ Blench, Roger (2015). "The Classification of Meyor (Zakhring)" – via Academia.edu.
- ↑ DeLancey, Scott (2015). "Morphological Evidence for a Central Branch of Trans-Himalayan (Sino-Tibetan)". Cahiers de Linguistique Asie Orientale. 44 (2): 122–149. doi:10.1163/19606028-00442p02.