ਜ਼ਾਹਿਦਾ ਖ਼ਾਤੂਨ ਸ਼ੇਰਵਾਨੀ
ਜ਼ੇ ਖ਼ੇ ਸ਼ੀਨ (ਜਨਮ ਜ਼ਾਹਿਦਾ ਖ਼ਾਤੂਨ ਸ਼ੇਰਵਾਨੀ ; 18 ਦਸੰਬਰ 1894 – 2 ਫਰਵਰੀ 1922; ਕਈ ਵਾਰੀ ਜ਼ੈ ਖਾਏ ਸ਼ੀਨ ਦੀ ਸਪੈਲਿੰਗ )[1] ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਕਾਰਕੁਨ ਵੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਜ਼ੈ ਖਾਏ ਸ਼ੀਨ ਅਤੇ ਨੁਜ਼ਹਤ ਦੇ ਉਪਨਾਮਾਂ ਹੇਠ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਮੁਸਲਿਮ ਸਮਾਜ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣ ਜਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ।[2][3][4] ਉਹ ਸ਼ੇਰਵਾਨੀ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸੀ।[2] ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਵਿੱਚ "ਔਰਤ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ" ਸੀ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਤੌਰ `ਤੇ ਅਪੀਲ ਕਰਦੀਆਂ ਸੀ।[5]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Parekh, Rauf (2015-04-13). "LITERARY NOTES: Urdu writers and poets who died young". DAWN.COM. Retrieved 2021-03-04.
- ↑ 2.0 2.1 Minault, Gail. "Zay Khay Sheen, Aligarh's Purdah-Nashin Poet" (PDF). Columbia University. Retrieved 9 April 2016.
- ↑ "Contribution of Zay Khay Sheen highlighted". Dawn. 19 February 2012. Retrieved 9 April 2016.
- ↑ Shaista Suhrawardy Ikramullah (1 January 2006). A Critical Survey of the Development of the Urdu Novel and Short Story. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-547250-9.
- ↑ "The First And Important Poetess Published In Urdu Literary Magazines Zay-Khay-Sheen Her Biographical Sketch And Research And Critical Appraisal". Pakistan Research Repository:Higher Education Commission Pakistan. 2005. Retrieved 9 April 2016.[permanent dead link]