ਤਰਕ ਸ਼ਾਸਤਰ
ਤਰਕ ਸ਼ਾਸਤਰ (ਯੂਨਾਨੀ: λογική ਤੋਂ) ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਲਾਜਿਕ (Logic) ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਅਨੁਵਾਦ ਹੈ।[1] ਭਾਰਤੀ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਅਕਸ਼ਪਾਦ ਗੋਤਮ ਜਾਂ ਗੌਤਮ (300 ਈ.) ਦਾ ਨਿਆਇ ਸੂਤਰ ਪਹਿਲਾ ਗਰੰਥ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਰਕ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀਆਂ ਸਮਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[2] ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਦੋ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵੱਲ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਇੱਕ ਤਰਕ ਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਅਧਿਅਨ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਹੀ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ। ਮਗਰਲੇ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਸਹਿਤ ਆਮ ਬੌਧਿਕ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ, ਪਹਿਲੇ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹਦਾ ਅਧਿਅਨ ਦਰਸ਼ਨ, ਗਣਿਤ, ਅਰਥ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਤਰਕ ਦੀ ਵਿਧੀ ਨਾਲ ਵਿਗਿਆਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਅਪਣਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਹੱਲ ਲਈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ E.g., Kline (1972, p.53) wrote "A major achievement of Aristotle was the founding of the science of logic".
- ↑ Cox, J. Robert; Willard, Charles Arthur, eds. (1983). Advances in Argumentation Theory and Research. Southern Illinois University Press. ISBN 978-0-8093-1050-0.
