ਦਾਤਣ
ਦਾਤਣ ਕਿਸੇ ਰੁੱਖ ਨਾਲੋਂ ਤੋੜੀ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਹਰੀ ਅਤੇ ਪਤਲੀ ਟਾਹਣੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਜੋ ਆਦਮੀ ਇਸਨੂੰ ਵੇਚਦਾ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਦਾਤਣਾਂ ਵੇਚਣ ਵਾਲਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਦਾਤਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਘਟਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰੁਜਗਾਰ ਵੀ ਘਟ ਗਿਆ ਹੈ।[2] ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਜੰਗਲ ਪਾਣੀ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਨਿੰਮ ਜਾਂ ਕਿੱਕਰ ਦੇ ਰੁਖ ਨਾਲੋਂ ਦਾਤਣ ਤੋੜ ਕੇ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਜਿਆਦਾ ਲੋਕ ਟੁੱਥ ਪੇਸਟ ਕਰਨ ਲੱਗ ਗਏ ਹਨ।[3]
ਦਾਤਣ ਦੀ ਸਿੱਖ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ ਕਿਓਂਕਿ ਇਸਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਉਹਨਾ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਬਚਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ:
ਦਾਤਨ ਕਰੇ ਨਿਤ ਨੀਤ ਨਾ ਦੁਖ ਪਾਵੈ ਲਾਲ ਜੀ ॥ (23)
- ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ,ਤਨਖਾਹਨਾਮਾ,ਲਿਖਤੁਮ ਭਾਈ ਨੰਦ ਲਾਲ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "ਦਾਤਣ - ਪੰਜਾਬੀ ਪੀਡੀਆ". punjabipedia.org. Retrieved 2020-09-07.
- ↑ Service, Tribune News. "ਗੁਣਕਾਰੀ ਦਾਤਣ". Tribuneindia News Service. Archived from the original on 2021-06-21. Retrieved 2020-09-07.
- ↑ "ਅਜੀਤ: ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਸਾਡੇ ਖੇਤ -". ਅਜੀਤ: ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਸਾਡੇ ਖੇਤ (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-09-07.