ਦੀਪਿਕਾ ਕੁਰੂਪ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਦੀਪਿਕਾ ਕੁਰੂਪ (ਜਨਮ 1998) ਇੱਕ ਖੋਜੀ, ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਕੀਲ ਹੈ। ਉਹ 2012 ਡਿਸਕਵਰੀ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ 3M ਯੰਗ ਸਾਇੰਟਿਸਟ ਅਵਾਰਡ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ। ਕੁਰੁਪ ਨੂੰ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਅਤੇ ਸਸਤੀ ਵਿਧੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਲਈ $25,000 ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[1] ਉਹ 2014 ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਟਾਕਹੋਮ ਜੂਨੀਅਰ ਵਾਟਰ ਪ੍ਰਾਈਜ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ "ਏ ਨੋਵਲ ਫੋਟੋਕੈਟਾਲਿਟਿਕ ਪਰਵੀਅਸ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟ ਫਾਰ ਡੀਗਰੇਡਿੰਗ ਆਰਗੈਨਿਕਸ ਅਤੇ ਵੇਸਟ ਵਾਟਰ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੂੰ ਇਨਐਕਟੀਵੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਫਾਈਨਲਿਸਟ ਵੀ ਹੈ।"[2]

ਜਨਵਰੀ 2015 ਵਿੱਚ, ਕੁਰੂਪ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਵਿੱਚ ਫੋਰਬਸ 2015 30 ਅੰਡਰ 30 ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਲਈ ਟੀਨ ਵੋਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[3] ਉਹ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿਖੇ ਪੜ੍ਹਦੀ।[4]

ਪਿਛੋਕੜ[ਸੋਧੋ]

ਦੀਪਿਕਾ ਕੁਰੂਪ ਦਾ ਜਨਮ ਨੈਸ਼ੂਆ, ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸ਼ੁੱਧੀਕਰਨ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਕਈ ਬਿਰਤਾਂਤ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।[5][6] ਮੁਕਾਬਲੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਐਂਟਰੀ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਾਢ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੀ ਗਈ ਵਿਧੀ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਕਾਰਕਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਕਾਢ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ।[7]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਪ੍ਰਦੀਪ ਕੁਰੂਪ, ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਲੋਵੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਿਵਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਨ, 1983 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਆਏ ਸਨ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ, ਮੀਨਾ ਕੁਰੂਪ, ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਤੋਂ ਹੈ।[8] ਦੀਪਿਕਾ ਕੁਰੂਪ ਨਿਊ ਹੈਂਪਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਨਾਸ਼ੁਆ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਹਰ ਸਾਲ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵੱਡੀ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ, ਦੀਪਿਕਾ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਲਈ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਕਿੰਨੇ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅੰਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ-ਦਾਦੀ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ ਪੀਣ, ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਧੋਣ ਲਈ ਵਰਤਣ ਲਈ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਦਾ, ਗੰਦਾ ਪਾਣੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ। ਦੀਪਿਕਾ ਨੇ ਇਸ ਸੰਕਟ ਦੇ ਨਾਲ ਡੂੰਘੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਹ ਤੱਥ ਕਿ ਸਾਫ ਪਾਣੀ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਖਾਸ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਬਲੀਦਾਨ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੀਪਿਕਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਘੰਟਿਆਂਬੱਧੀ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।" ਦੀਪਿਕਾ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜੋ ਗਲੋਬਲ ਜਲ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰੇਗੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇਸ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 2016 ਵਿੱਚ, ਦੀਪਿਕਾ ਨੇ ਕੈਟਾਲਿਸਟ ਫਾਰ ਵਰਲਡ ਵਾਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਦਮ, ਜੋ ਕਿ ਉਸਦੀ ਜਲ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਖੋਜ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਣ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਦੀਪਿਕਾ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਦੀਪਿਕਾ ਨਿਊਰੋਬਾਇਓਲੋਜੀ 'ਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।[9]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Young Scientist Challenge 2012". 3M. Archived from the original on August 10, 2016. Retrieved June 17, 2014.
  2. "Stockholm Junior Water Prize". www.wef.org. Water Environment Federation. Retrieved 17 June 2014.
  3. Marsh, Ariana (April 15, 2016). "8 Young Environmentalists on Why OUR Generation Has to Save the Planet". Teen Vogue.
  4. University, Stanford (February 21, 2021). "Stanford University School Profiles". Stanford University.
  5. "Amazing innovations from India". Silicon India. Retrieved 17 June 2014.
  6. Barrie, Alison. "Young scientist's invention could clean water for 11 billion". Fox News. Retrieved 17 June 2014.
  7. "69 Young Scientist Challenge Winner: Deepika Kurup" – via www.youtube.com.
  8. renewindians. "Indian origin teen wins in US". Retrieved 18 June 2014.
  9. Matus, Morgana. "Ingenious 14 Year-Old Invents Solar-Powered Water Purification System for the Developing World". Archived from the original on February 6, 2014. Retrieved 17 June 2014.