ਧਰਮਰਾਜ ਥਾਪਾ
ਜਨਕਵੀ ਕੇਸ਼ਰੀ ਧਰਮਰਾਜ ਥਾਪਾ ( ਜਨਕਵੀ ਕੇਸ਼ਰੀ ਧਰਮਰਾਜ ਥਾਪਾ) (1924 - 14 ਅਕਤੂਬਰ 2014)[1] ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੇਪਾਲੀ ਲੋਕ ਗਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੀਤਾਂ "ਹਰਿਓ ਡੰਡਾ ਮਾਥੀ (हरियो डांडा शीर्ष हह माले हह)", "ਨੇਪਾਲੀ ਲੇ ਮਾਇਆ ਮਾਰਿਓ ਬਰਿਲੈ (ਨੇਪਾਲੀ ਮਾਇਆ ਮਾਰਯੋ ਵਰੀਲੈ)" ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਧਰਮਰਾਜ ਥਾਪਾ ਨੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਭਜਨ, ਲੋਕ ਗੀਤ ਗਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਐਕਟ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ 15 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ 28 ਵੈਸਾਖ, 1996 ਬੀ.ਐਸ. ਨੂੰ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ਾਵਿਤਰੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ[2] ਉਸਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਭਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[3]
ਗੀਤ
[ਸੋਧੋ]ਧਰਮਰਾਜ ਥਾਪਾ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਗਾਏ ਗਏ ਕੁਝ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੀਤ ਹਨ[4]
- ਹਰਿਓ ਡੰਡਾ ਮਾਥੀ (ਹਰਿਓ ਡੰਡਾ)
- ਨੇਪਾਲੀ ਲੇ ਮਾਇਆ ਮਾਰਯੋ ਬਰੀਲੈ
- ਸੁਨਾ ਮੇਰੋ ਨਿਰਮਾਯਾ (ਸੁਨ ਮੇਰੀ ਨਿਰਮਾਯਾ)
- ਸਾਹਿਲੀ ਰਿਮੈ (ਸਾਹਿਲੀ ਰਿਮੈ ਚੌਰੀ ਗਾਈ, ਝਰਿਓ ਰਿਮੈ ਮਧੁ ਬਨੈਮਾ)
- ਆਜਾ ਮਲੈ ਸੰਚੋ ਚਾਈਨਾ (ਆਜਾ ਮੈਨੂੰ ਸੰਚੋ ਨਹੀਂ)
- Aaipugyau Relaima (आईपुग्यौ रेलैमा, नौबजे बेलैमा . . ਦੇਹਰਾਦੁਨੈਮਾ ਸਾਥੀ ਦੇਹਰਾਦੁਨੈਮਾ)
ਕਿਤਾਬਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਧਰਮਰਾਜ ਨੇ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਲਿਖੀਆਂ:
- ਲਮੀਛਨੇ ਥਾਪਾ ਕੋ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ ("ਲਮੀਛਨੇ ਥਾਪਾ ਦੀ ਵੰਸ਼ਾਵਲੀ")[5]
- ਨਾਲਾ ਦਮਯੰਤੀ[6]
- ਲੋਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਕੋ ਘੇਰਾ ਮੈ ਕਾਮ ਜੰਗ[7]
- ਮੁਕਤਿ ਨਾਥ ਦਰਸ਼ਨ[8]
ਅਵਾਰਡ
[ਸੋਧੋ]"ਜਨਕਬੀ ਕੇਸਰੀ" ਸਿਰਲੇਖ ਸਮੇਤ, ਧਰਮਰਾਜ ਥਾਪਾ ਨੂੰ ਕਈ ਵੱਕਾਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
| ਸਾਲ | ਸਿਰਲੇਖ | ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ | ਵਰਣਨ |
|---|---|---|---|
| 2025 ਬੀ.ਐਸ | ਇੰਦਰਰਾਜਲਕਸ਼ਮੀ ਪੁਰਸ਼ਕਰ | ਨੇਪਾਲ ਰਾਜਕੀਆ ਪ੍ਰਗਿਆ ਪ੍ਰਤੀਸਥਾਨ | |
| 2025 ਬੀ.ਐਸ | ਮਦਨ ਪੁਰਸ਼ਕਰ | ਮਦਨ ਪੁਰਸ਼ਕਰ ਗੁਥੀ | ਉਸਦੀ ਗੀਤੀਕਾਵਿਆ 'ਮੰਗਲੀ ਕੁਸੁਮ' (ਮੰਗਲੀ ਕੁਸੁਮ) ਲਈ ਸਨਮਾਨਿਤ |
| 2026 ਬੀ.ਐਸ | ਕਮੇਟੀ ਮੈਂਬਰ (ਸਹਿ ਮੈਂਬਰ) ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ | ਨੇਪਾਲ ਅਕੈਡਮੀ (ਸਾਬਕਾ ਰਾਇਲ ਨੇਪਾਲ ਅਕੈਡਮੀ) | |
| 2042 ਬੀ.ਐਸ | ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ ਪੁਰਸ਼ਕਰ | ਸਾਝਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ | |
| 2048 ਬੀ.ਐਸ | ਚਿਨਲਤਾ ਗੀਤ ਪੁਰਸ਼ਕਰ | ਚਿਨਲਤਾ ਗੀਤ ਪੁਰਸ਼ਕਰ ਗੁਥੀ | |
| 2054 ਬੀ.ਐਸ | ਲਾਈਫ ਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ | ਐੱਫ.ਐੱਮ | ਸਲਾਨਾ ਹਿੱਟ ਐਫਐਮ 100 ਸੰਗੀਤ ਅਵਾਰਡ 2054 |
| - | ਲਾਈਫ ਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ | ਕਾਂਤੀਪੁਰ ਐੱਫ.ਐੱਮ | |
| - | ਲਾਈਫ ਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ | ਚਿੱਤਰ FM | ਸਲਾਨਾ ਚਿੱਤਰ ਅਵਾਰਡ |
| - | ਸਾਰਕ ਕਵਿਤਾ ਸੰਮੇਲਨ | ਮਹਾਰਾਜਾ ਬੀਰੇਂਦਰ ਬੀਰ ਬਿਕਰਮ ਸ਼ਾਹ ਦੇਵ ਦੇ ਰਲੇਵੇਂ ਦੀ ਸਿਵਿਕ ਮੇਨ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਿਲਵਰ ਜੁਬਲੀ | |
| 2057 ਬੀ.ਐਸ | ਨੇਪਾਲ ਸਨਮਾਨ | ਨੇਪਾਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਿਕ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ | |
| 2060 ਬੀ.ਐਸ | ਹਰਤਿ ਸਨਮਾਨ | - | |
| 2061 ਬੀ.ਐਸ | ਨੇਪਾਲ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਭੂਸ਼ਣ | ਕਲਾਨਿਧੀ ਇੰਦਰਾ ਸੰਗੀਤ ਮਹਾਵਿਦਿਆਲਿਆ | |
| 2061/03/29 ਬੀ.ਐਸ | ਆਦਿਕਵੀ ਭਾਨੁਭਕ੍ਤ ਪੁਰਸ਼ਕਰ | ਨੇਪਾਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ | |
| 2061/03/30 ਬੀ.ਐਸ | ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ 2062 | ਨੇਪਾਲ ਯੁਵਾ ਸਮਾਜ | (ਸਿਰਲੇਖ ਅਤੇ ਮਿਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ) |
| 2062/06/13 ਬੀ.ਐਸ | ਸੰਗੀਤ ਸ਼ੀਲਾ ਸਨਮਾਨ 2062 | ਸੰਗੀਤ ਸ਼ਿਲਾ ਸਥਾਪਨਾ ਨੱਚ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਸਕੂਲ | |
| 2063 ਬੀ.ਐਸ | ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਿਸਿਸਟਾ ਸਨਮਾਨ | ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਲਾ ਕੇਂਦਰ |
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Janakavi Keshari Dharma Raj Thapa dies". ekantipur. 14 October 2014. Archived from the original on 20 January 2015. Retrieved 20 January 2015.
- ↑ "Dharmaraj Shavitri Guthi, Official Website". Archived from the original on 2012-10-15.
- ↑ Lifetime members of Nepal Academy Archived 2013-09-21 at the Wayback Machine.
- ↑ "Dharma Raj Sabitri Thapa Ghutti [ धर्मराज सावित्री थापा गुठी - यो बाटो सेरो र फेरो मुलबाटो सुनको तगारो ।। ]". Archived from the original on 2013-07-08. Retrieved 2013-07-07. Songs of Dharmaraj Thapa
- ↑ Thāpā, Dharmarāja (1982). "Lāmichāne Thāpāko vaṃśāvalī".
- ↑ Thāpā, Dharmarāja (1991). "Nala Damayantī: Gītikāvya".
- ↑ Thāpā, Dharmarāja (1984). "Loka-saṃskr̥tiko gherāmā Lāmajuṅ: Gaveshaṇāpūrṇa loka-saṃskr̥tiko bhramaṇa-sāhitya".
- ↑ Thāpā, Dharmarāja (1990). "Muktinātha darśana".