ਨਾੜੀ ਗਰੰਥੀ ਪੁਟੀ
ਨਾੜੀ ਗਰੰਥੀ ਪੁਟੀ ਨੂੰ ਬਾਈਬਲ ਪੁਟੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਸੋਜ ਹੈ ਜੋ ਹੱਥ ਜਾਂ ਪੈਰ ਦੇ ਜੋੜਾਂ ਅਤੇ ਕੰਡਰਾਂ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਾੜੀ ਗਰੰਥੀ ਪੁਟੀ ਦਾ ਸਰੂਪ ਸਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕਲਾਈ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਭਾਗ ਜਾਂ ਉਂਗਲ ਉੱਤੇ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਈਬਲ ਬੰਪ ਨਾਮ ਪੁਰਾਣੇ ਜਮਾਣ ਦੇ ਇੱਕ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਉਪਚਾਰ ਵਲੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੁਟੀ ਉੱਤੇ ਬਾਈਬਲ ਜਾਂ ਕੋਈ ਦੂਜੀ ਭਾਰੀ ਚੀਜ ਵਾਰ - ਵਾਰ ਮਾਰੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਪੁਟੀ ਫੂਟਨੇ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।
ਕਾਰਨ
[ਸੋਧੋ]ਨਾੜੀ ਗਰੰਥੀ ਪੁਟੀ ਅਗਿਆਤਹੇਤੁਕ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਜੋੜ ਜਾਂ ਮੋਟੀ ਨਸ ਆਵਰਣ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵ ਨੂੰ ਲਕਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੋੜੋਂ ਦੇ ਕੋਲ ਪੁਟੀਆਂ, ਜੋੜੋਂ ਵਲੋਂ ਜੁੜੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਧਾਰਨਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਚੇਕ ਵਾਲਵ ਬੰਨ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜੋੜੋਂ ਵਲੋਂ ਦਰਵ ਬਾਹਰ ਤਾਂ ਜਾਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦਿੰਦਾ। ਪੁਟੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਹੋ ਜਿਹਾ ਹੀ ਦਰਵ ਭਰਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਹ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਸਨੇਹਕ ਦਰਵ ਵਲੋਂ ਗਾੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੁਟੀਆਂ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕਲਾਈ ਦੇ ਜੋੜੋਂ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ ਵਲੋਂ ਮਣਿਬੰਧ ਜੋੜ ਦੇ ਕੋਲ, ਨਾੜੀਗੰਥਿ ਪੁਟੀ ਦੇ ਕੁਲ ਮਾਮਲੀਆਂ ਵਿੱਚ 80 % ਮਾਮਲੇ ਇਸ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹੈ।
ਉਪਚਾਰ
[ਸੋਧੋ]ਜੇਕਰ ਜੋੜ ਦੇ ਕੈਪਸੂਲ ਵਿੱਚੋਂ ਰੋਧੀ ਵਾਲਵ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸ਼ਲਿਅ ਚਿਕਿਤਸਾ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਰੋਗ ਦੁਬਾਰਾ ਹੋਣ ਦੀ ਦਰ 5 ਵਲੋਂ 10 % ਤੱਕ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਾੜੀ ਗਰੰਥੀ ਪੁਟੀ ਦੀ ਖੁੱਲੀ ਸ਼ਲਿਅਕਰਿਆ ਦੇ ਬਜਾਏ ਕਲਾਈ ਦੀ ਆਰਥਰੋਸਕੋਪੀ ਹੁਣ ਇਸ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਾੜੀ ਗਰੰਥੀ ਪੁਟੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਭਾਰੀ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਗੱਠ ਉੱਤੇ ਵਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਗੱਠ ਫਟਕਰ ਉਸ ਦਾ ਦਰਵ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਊਤਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕਥਾ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਬਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਗਰੀਬ ਘਰਾਂ ਤੱਕ ਵਿੱਚ ਬਾਈਬਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸਲਈ ਨਾੜੀ ਗਰੰਥੀ ਪੁਟੀ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਜਿਲਿਅਨ ਲੰਪ, ਬਾਈਬਲ ਬੰਪ ਜਾਂ ਗਿਡੀਅਨ ਰੋਗ ਦਾ ਉਪਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣ ਲਗਾ।