ਨੀਲੋ
ਨੀਲੋ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਸਿੰਥੀਆ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਫਰਨਾਂਡਿਸ ਜੂਨ 30, 1940 |
| ਹੋਰ ਨਾਮ | ਆਬਿਦਾ ਰਿਆਜ਼ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾ |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1955–2005 |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਰਿਆਜ਼ ਸ਼ਾਹਿਦ (ਮੌਤ ਅਕਤੂਬਰ 1972)[1] |
| ਪਰਿਵਾਰ | ਸ਼ਾਨ ਸ਼ਾਹਿਦ (ਪੁੱਤਰ) |
ਨੀਲੋ (ਉਰਦੂ: نیلو) (ਜਾਂ ਅਬੀਦਾ ਰਿਆਜ਼ (ਉਰਦੂ: عابدہ ریاض)) ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਫ਼ਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰਾ ਹੈ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਫਿਲਮ ਅਭਿਨੇਤਾ ਸ਼ਾਨ ਸ਼ਾਹਿ ਦੀ ਮਾਂ ਹੈ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਨੀਲੋ ਦਾ ਜਨਮ 30 ਜੂਨ 1940 ਨੂੰ ਬੈਹਰਾ, ਸਰਗੋਧਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿੰਨਥੀਆ ਐਲੇਗਜ਼ੈਂਡਰ ਫਰਨਾਂਡੇਜ਼ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ, ਉਹ ਭੋਨੀ ਜੰਕਸ਼ਨ (1956) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋਈ, ਜੋ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮ ਰਹੀ ਇੱਕ ਹਾਲੀਵੁਡ ਫਿਲਮ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ 'ਸੱਤ ਲੱਖ' (1957) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਸ਼ੀਦ ਅਤਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਗਾਣੇ "ਆਏ ਮੌਸਮ ਰੰਗੀਲੇ ਸੁਹਾਣੇ"।
ਵਿਵਾਦ
[ਸੋਧੋ]1965 ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ, ਉਸਨੂੰ ਨਵਾਬ ਮਲਿਕ ਅਮੀਰ ਮੁਹੰਮਦ ਖਾਨ, ਪੱਛਮੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਗਵਰਨਰ, ਦੁਆਰਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਦੌਰੇ ਦੌਰਾਨ ਇਰਾਨ ਦੇ ਸ਼ਾਹ ਲਈ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਨੱਚਣ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ; ਪਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਨੀਲੋ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਭੁਗਤਣੇ ਪਏ। ਗਵਰਨਰ ਹਾਊਸ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਛੇੜਛਾੜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਨੇ ਨਵਾਬ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਆਪਕ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਖੱਬੇਪੱਖੀ ਸ਼ਾਇਰ ਹਬੀਬ ਜਾਲਿਬ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਦੁਖ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ: "ਤੂੰ ਕੇ ਨਵਾਕੀਫ਼-ਏ-ਆਦਬ-ਏ-ਗੁਲਾਮੀ ਹੈ ਅਭੀ...ਰਕਸ ਜੰਜੀਰ ਦੇਖ ਕੇ ਭੀ ਕਿਆ ਜਾਤਾ ਹੈ"। (ਭਾਵ: "ਤੁਸੀਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਹੋ... ਨੱਚਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਨੱਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ"।) ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਵਿਤਾ ਜ਼ਰਕਾ (1969) ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾਲ ਵਰਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁਪਰ ਬਣ ਗਈ। - ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਟ ਫਿਲਮ ਗੀਤ. ਫਿਲਮੀ ਗੀਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਢੁਕਵਾਂ, ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਨੀਲੋ 'ਤੇ ਖੁਦ ਚਿੱਤਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਨੀਲੋ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਹੀ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਫਿਲਮ ਜ਼ਰਕਾ (1969) ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਨਿਗਾਰ ਅਵਾਰਡ ਵੀ ਜਿੱਤਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਜਾਹਤ ਅਤਰੇ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੰਗੀਤ ਸੀ ਅਤੇ ਮਹਿਦੀ ਹਸਨ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਫਿਲਮ ਜ਼ਰਕਾ (1969) ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਰਿਆਜ਼ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਇਸਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨਪਲੇ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਨੀਲੋ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਰਿਆਜ਼ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦੀ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਹ ਉਸਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਫਿਲਮ ਬਣ ਗਈ।
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]ਨੀਲੋ ਦਾ ਜਨਮ ਇੱਕ ਕੈਥੋਲਿਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿੰਥੀਆ ਅਲੈਗਜੈਂਡਰ ਫਰਨਾਂਡਿਸ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਿਆਜ਼ ਸ਼ਾਹਿਦ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਬੀਦਾ ਰਿਆਜ਼ ਨਾਂਅ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਲਿਆ।[1]
ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ
[ਸੋਧੋ]- ਫਿਲਮ ਕੋਏਲ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਸਹਾਇਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਲਈ ਨਿਗਗਾਰ ਅਵਾਰਡ (1959)
- ਫਿਲਮ ਅਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਾਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਨਿਗਗਾਰ ਅਵਾਰਡ (1963)
- ਫਿਲਮ ਜਕਾਰਾ ਵਿੱਚ ਸਰਬੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਲਈ ਨਿਗਗਾਰ ਅਵਾਰਡ (1969)
- ਨਿਗਿਰ ਪੁਰਸਕਾਰ - ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਮਿਲੀਅਨ ਅਵਾਰਡ (1999)[2]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 http://www.dawn.com/news/1141556, 'Socialist cinema: Habib Jalib and Riaz Shahid' in Neelo's film Zarqa (1969) on Dawn newspaper, Published 5 November 2014, Retrieved 11 October 2016
- ↑ http://www.janubaba.com/c/forum/topic/20869/Lollywood/Nigar_Awards__Complete_History, Actress Neelo's 4 different Nigar Awards info listed on janubaba.com website, Retrieved 12 October 2016
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]- http://www.imdb.com/name/nm0624194/?ref_=nmbio_bio_nm, Actress Neelo's filmography on IMDb website, Retrieved 11 October 2016