ਨੌਰੋਜ਼
ਨੌਰੋਜ਼ | |
---|---|
ਕਿਸਮ | Cultural |
ਮਿਤੀ | 1 Farvardin, March equinox, ੨੧ ਮਾਰਚ, ਸਮਰਾਤ |
ਨੌਰੋਜ਼ ਜਾਂ ਨਵਰੋਜ਼ (ਫ਼ਾਰਸੀ: نوروز Nauruz; ਸ਼ਾਬਦਿਕ "ਨਵਾਂ ਦਿਨ") ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਈਰਾਨੀ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਓਹਾਰ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਾਰਸੀ ਮਜ਼ਹਬ ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਸਨੂੰ ਕੁਝ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਵੀ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਉਲਮਾ ਦੇ ਇੱਕ ਤਬਕੇ ਨੇ ਇਸ ਜਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਨੂੰ ਗ਼ਲਤ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਬੁਨਿਆਦ ਵਿਚ ਇਰਾਨੀ ਤੇ ਜ਼ਰਤੁਸ਼ਤੀ ਤਿਓਹਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਨੌਰੌਜ਼ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਅਨੇਕਾਂ ਨਸਲੀ ਤੇ ਭਾਸ਼ਾਈ ਸਮਾਜ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ, ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ, ਕਫ਼ਕਾਜ਼, ਬਹਿਰਾ ਅਸੋਦ ਤੇ ਬਲਕਾਨ ਵਿਚ ਇਹ ਤਿਓਹਾਰ 3000 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਹੁਤਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਸੈਕੂਲਰ ਤਿਓਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਵੱਖ ਵੱਖ ਧਰਮਾਂ ਨਾਲ਼ ਤਾਅਲੁੱਕ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਲੇਕਿਨ ਜ਼ਰਤੁਸ਼ਤੀ, ਬਹਾਈ ਤੇ ਬਾਅਜ਼ ਮੁਸਲਿਮ ਗਰੋਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇਹ ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਦਿਨ ਹੈ।
ਨੌਰੋਜ਼ ਬਸੰਤ ਦੇ ਆਗਮਨ ਵਜੋਂ ਤਿੰਨ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਸਬੂਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਰਾਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਤਿਉਹਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸਫਾਈਆਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਨਵੇਂ ਕੱਪੜੇ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਰਸਮ ਦਾ ਨਾਮ ਹਫਤ ਸੀਨ (ਯਾਨੀ ਸੱਤ ਸੱਸੇ) ਹੈ। ਇਹ ਸੱਤ ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹਨ- ਸੇਬ, ਸਬਜ਼ੀ, ਸਿਰਕਾ, ਸੇਵੀਆਂ, ਸਿੰਜੇਦ (ਬੇਰ), ਸਿੱਕੇ, ਸੀਅਰ (ਲਸਣ)।
ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਥਾਲੀਆਂ ਵਿਚ ਕਣਕ, ਜੋਂ ਅਤੇ ਦਾਲਾਂ ਬੀਜਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੇਰਵੇਂ ਦਿਨ ਨਦੀ ਜਾਂ ਤਲਾਬ ਵਿਚ ਵਹਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਵਰੋਜ਼ ਇਰਾਨੀ, ਕੁਰਦਿਸਤਾਨ, ਲੂਰੀਸਤਾਨੀ, ਬਲੋਚੀ, ਆਈਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਬਲੋਚੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਿਨ ਹੈ।
ਨੌਰੋਜ਼ ਸ਼ਬਦ ਬਾਰੇ
[ਸੋਧੋ]ਸ਼ਬਦ ਨੌਰੌਜ਼ ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਵ ਤੇ ਰੋਜ਼ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਨਵ ਯਾਨੀ ਨਵਾਂ ਤੇ ਰੋਜ਼ ਦਿਨ।ਅੱਗੇ ਇਹ ਰੋਜ਼ ਪੁਰਾਣੀ ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਰੋਚ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਏ ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਚਾਨਣ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "The World Headquarters of the Bektashi Order – Tirana, Albania". komunitetibektashi.org. Archived from the original on August 18, 2011. Retrieved April 25, 2012.
- ↑ "Nevruz in Albania in 2022". officeholidays.com. Retrieved 23 March 2021.
- ↑ "Nowruz conveys message of secularism, says Gowher Rizvi". United News of Bangladesh. April 6, 2018. Archived from the original on March 31, 2019. Retrieved March 19, 2019.
- ↑ "Xinjiang Uygurs celebrate Nowruz festival to welcome spring". Xinhuanet. Archived from the original on March 12, 2017. Retrieved March 20, 2017.
- ↑ Nowruz celebrations in the North Cyprus
- ↑ Nevruz kutlamaları Lefkoşa'da gerçekleştirildi.
- ↑ "Nowruz Declared as National Holiday in Georgia". civil.ge. March 21, 2010. Archived from the original on September 18, 2012. Retrieved March 11, 2013.
- ↑ "Nowruz observed in Indian subcontinent". www.iranicaonline.org. Retrieved December 29, 2013.
- ↑ "20 March 2012 United Nations Marking the Day of Nawroz". Ministry of Foreign Affairs (Iraq). Archived from the original on May 13, 2013. Retrieved April 18, 2012.
- ↑ "For Persian Jews, Passover Isn't the Only Major Spring Holiday". Kveller (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-03-19. Retrieved 2022-02-28.
- ↑ "Welcome to the Baha'i New Year, Naw-Ruz!". bahaiteachings.org/ (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2021-03-20. Retrieved 2022-02-28.
- ↑ "Sweets for a sweeter Iranian new year". Los Angeles Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2021-03-12. Retrieved 2021-03-19.