ਬਏਕਦੂ ਪਹਾੜ
ਬਏਕਦੂ ਪਹਾੜ (ਕੋਰਿਆਈ: 백두산, Baekdu - san), ਜਿਨੂੰ ਚਾਂਗਬਾਈ ਪਹਾੜ (ਚੀਨੀ: 长白山, Changbai shan) ਜਾਂ ਬਾਈਤੋਊ (Baitou) ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉੱਤਰ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਹਦ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ 2, 744 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਹੈ। ਇਹ ਚਾਂਗਬਾਈ ਪਹਾੜ ਸ਼੍ਰੰਖਲਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਸਿਖਰ ਹੈ। ਇਹ ਪੂਰੇ ਕੋਰਿਆਈ ਪ੍ਰਾਯਦੀਪ (ਪੇਨਿੰਸੁਲਾ) ਦਾ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਪਹਾੜ ਹੈ। ਕੋਰਿਆ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਪਵਿਤਰ ਪਹਾੜ ਮੰਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕੋਰਿਆ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿਹਨ ਸੱਮਝਦੇ ਹਨ। [1]
ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਜਦੋਂ ਸੰਨ 969 ਈਸਵੀ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਫੱਟਿਆ ਤਾਂ ਇਸ ਉੱਤੇ ਇੱਕ 5 ਕਿਮੀ ਚੌੜਾ ਅਤੇ 850 ਮੀਟਰ ਗਹਿਰਾ ਕਰੇਟਰ ਬੰਨ ਗਿਆ ਜਿਸਦੇ ਕੁੱਝ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਤੀਯਾਨ ਚੀ (天池, Heaven Lake, ਯਾਨੀ ਸਵਰਗ ਝੀਲ) ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਸੁੰਦਰ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀਏ ਝੀਲ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਹੁਣੇ ਵੀ ਜਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿੱਛਲੀ ਦਫਾ ਸੰਨ 1903 ਵਿੱਚ ਫੱਟਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਫਿਰ ਵਲੋਂ ਫਟਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਪਹਾੜ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਤਿੰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ: ਸੋਂਗਹੁਆ ਨਦੀ, ਯਾਲੂ ਨਦੀ ਅਤੇ ਤੂਮਨ ਨਦੀ। [1][2]
ਨਾਮ ਦਾ ਮਤਲਬ
[ਸੋਧੋ]ਬਏਕਦੂ - ਸਾਨ (백두산) ਦਾ ਮਤਲੱਬ ਕੋਰਿਆਈ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਫੇਦ ਸਿਰ ਵਾਲਾ ਪਹਾੜ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ - ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਇਹ ਨਾਮ ਚੀਨੀ ਭਾਵਚਿਤਰੋਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਉੱਚਾਰਣ ਗਲਤੀ ਵਲੋਂ ਬਾਈਤੋਊ ਕੀਤਾ ਜੋ ਅੱਜ ਤੱਕ ਚਲਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਹਾੜ ਨੂੰ ਮਾਂਛੁ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗੋਲਮਿਨ ਸ਼ਾਂੱਗੀਯਾਨ ਅਲਿਨ (Golmin Šanggiyan Alin) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲੱਬ ਸਫੇਦ ਪਹਾੜ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਰਭਾਸ਼ਾਵਾਂਦੇ ਨਾਮ ਇਸ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ।
ਮੌਸਮ
[ਸੋਧੋ]ਬਏਕਦੂ ਪਹਾੜ ਉੱਤੇ ਮੌਸਮ ਤੇਜੀ ਵਲੋਂ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਚਾਨਕ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਖਰ ਉੱਤੇ ਔਸਤ ਤਾਪਮਾਨ −8 . 3 °ਸੇਂਟੀਗਰੇਡ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ −48 °ਸੇਂਟੀਗਰੇਡ ਤੱਕ ਡਿੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਤਾਪਮਾਨ 10 °ਸੇਂਟੀਗਰੇਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਅੱਠ ਮਹੀਨੇ ਸਿਖਰ ਬਰਫ - ਗਰਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 The agitated mind of God: the theology of Kōsuke Koyama, Dale T. Irvin, Akintunde E. Akinade, Orbis Books, 1996, ISBN 978-1-57075-084-7, ... Mount Baekdu (White Head) is the tallest mountain in Korea, located at the border of northern China and North Korea where the Yalu River originates to the west and the Duman River to the east. Koreans regard this mountain a sacred mountain, a symbol of the Korean people ...
- ↑ The Rough Guide to China, David Leffman, Martin Zatko, Penguin, 2011, ISBN 978-1-4053-8908-2, ... The Changbai Mountains ... highest peak, Baitou Shan (2744m), is the tallest mountain on the eastern side of the continent. The huge lake, Tian Chi ...