ਬੀਟਾ ਟਾਓਰੀ ਤਾਰਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਕਾਲਪਨਿਕ ਰੇਖਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਬਣੀ ਵ੍ਰਸ਼ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਦੀ ਆਕ੍ਰਿਤੀ - ਬੀਟਾ ਟਾਓਰੀ ਇਸ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤੇ - ਦਾਈ ਤਰਫ ਦਾ ਤਾਰਾ ਹੈ

ਬੀਟਾ ਟਾਓਰੀ, ਜਿਸਦਾ ਬਾਇਰ ਨਾਮਾਂਕਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹੀ ਨਾਮ (β Tau ਜਾਂ β Tauri) ਦਰਜ ਹੈ, ਵ੍ਰਸ਼ ਤਾਰਾਮੰਡਲ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਬਸੇ ਰੋਸ਼ਨ ਤਾਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਧਰਤੀ ਵਲੋਂ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਔਸਤ ਸਾਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ (ਯਾਨੀ ਚਮਕ) ਦਾ ਮੈਗਨਿਟਿਊਡ) 1 . 68 ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਧਰਤੀ ਵਲੋਂ 130 ਪ੍ਰਕਾਸ਼ - ਸਾਲ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਧਰਤੀ ਵਲੋਂ ਵਿੱਖਣ ਵਾਲੇ ਤਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 28ਵਾ ਸਭ ਵਲੋਂ ਰੋਸ਼ਨ ਤਾਰਾ ਵੀ ਹੈ।

ਬੀਟਾ ਟਾਓਰੀ ਨੂੰ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਨ - ਨਤਹ (النطح) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲੱਬ ਹੈ ਸਾਂਡ ਦੇ ਸੀਂਗ। ਇਸਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਦੇ - ਕਦੇ ਏਲਨੈਟ (Elnath) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬੀਟਾ ਟਾਓਰੀ ਇੱਕ B7 III ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਦਾਨਵ ਤਾਰਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਚਮਕ (ਨਿਰਪੇਖ ਕਾਂਤੀਮਾਨ) ਸਾਡੇ ਸੂਰਜ ਦੀ 700 ਗੁਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਵਿਆਸ ਸਾਡੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਵਿਆਸ ਦਾ 5 ਵਲੋਂ 6 ਗੁਣਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਦਰਵਿਅਮਾਨ ਸੂਰਜ ਦੇ ਦਰਵਿਅਮਾਨ ਦਾ 4 . 5 ਗੁਣਾ ਹੈ। ਰਾਸਾਇਨਿਕ ਤਤਵੋਂ ਦੇ ਨਜਰਿਏ ਵਲੋਂ ਇਸ ਤਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਤੁਲਣਾ ਵਿੱਚ ਮੈਂਗਨੀਜ ਜਿਆਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਗਨੇਸ਼ਿਅਮ ਅਤੇ ਕੈਲਸ਼ਿਅਮ ਘੱਟ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਰਾ ਆਪਣੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਾਇਡਰੋਜਨ ਬਾਲਣ ਜਾਂ ਤਾਂ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਕਰਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਮੁੱਖ ਅਨੁਕ੍ਰਮ ਤਾਰਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੱਖ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਫੂਲਕੇ ਠੰਡਾ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਨਾਰੰਗੀ ਦਾਨਵ ਤਾਰਾ ਬੰਨ ਜਾਵੇਗਾ।

ਬੀਟਾ ਟਾਓਰੀ ਅਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਧੁਂਧਲਾ - ਜਿਹਾ ਤਾਰਾ ਵੀ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਸਲਈ ਖਗੋਲਸ਼ਾਸਤਰੀ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਦੋਹਰਾ ਤਾਰਾ ਮੰਣਦੇ ਹਨ। ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਦੇ - ਕਦੇ ਬੀਟਾ ਟਾਓਰੀ ਚੰਦਰਮੇ ਦੇ ਬਹੁਤ ਕੋਲ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੇ - ਕਦੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਲੁੱਕ ਵੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]