ਭਾਗਲਪੁਰ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ
ਭਾਗਲਪੁਰ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਿਹਾਰ ਰਾਜ ਦੇ ਭਾਗਲਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਭਾਗਲਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਟੇਸ਼ਨ ਪੂਰਵੀ ਡਵੀਜਨ ਮਾਲਦਾ ਟਾਉਨ ਅੰਦਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸਦਾ (ਸਟੇਸ਼ਨ ਕੋਡ: BGP) ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਏ-1 ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਰੇਲਵੇ ਜ਼ੋਨ ਦੇ ਮਾਲਦਾ ਰੇਲਵੇ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਗਲਪੁਰ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਉਨ੍ਹਾਂ 148 ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਵਰਗਾ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਮੁੜ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੇਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 481.60 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਮੁੜ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਆਪਣਾ ਮਾਸਟਰ ਪਲਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਪਲਾਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਟੈਂਡਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਬਾਈਪਾਸ (ਚੌਧਰੀਡੀਹ ਪਿੰਡ) ਦੇ ਨੇੜੇ 200 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਭਾਗਲਪੁਰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਭਾਗਲਪੁਰ ਜੰਕਸ਼ਨ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਰੇਲਵੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਹਿਬਗੰਜ ਲੂਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜੋ ਭਾਗਲਪੁਰ ਨੂੰ ਕਈ ਰੇਲਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਅਸਤ ਲਾਈਨ ਹੈ। ਇਸ ਲਾਈਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 100 ਜੋੜੀ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਅਤੇ 44 ਜੋੜੀ ਯਾਤਰੀ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਲੰਘਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਗਲਪੁਰ ਜੰਕਸ਼ਨ ਇੱਕ A1 ਗ੍ਰੇਡ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਲਦਾ ਰੇਲਵੇ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਮਦਨ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ। ਹਾਵੜਾ ਅਤੇ ਸਿਆਲਦਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪੂਰਬੀ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਤੀਜਾ ਵੱਡਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ। ਭਾਗਲਪੁਰ ਦਿੱਲੀ, ਮੁੰਬਈ, ਹਾਵੜਾ, ਬੰਗਲੌਰ, ਅਜਮੇਰ, ਕਾਨਪੁਰ ਸੈਂਟਰਲ, ਪਟਨਾ, ਮੁਜ਼ੱਫਰਪੁਰ, ਕਟਿਹਾਰ, ਗੁਹਾਟੀ, ਸੂਰਤ, ਜੰਮੂ ਤਵੀ, ਮੁੰਗੇਰ, ਗਯਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
1 ਜੂਨ ਸੰਨ: 1845 ਨੂੰ ਬਣੀ ਈਸਟ ਇੰਡੀਅਨ ਰੇਲਵੇ ਕੰਪਨੀ ਨੇ 1846 ਵਿੱਚ ਕੋਲਕਾਤਾ (ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਲਕੱਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ) ਤੋਂ ਮਿਰਜ਼ਾਪੁਰ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਰਵੇਖਣ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਕੰਪਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ 1849 ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਗਾਰੰਟੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਈਸਟ ਇੰਡੀਅਨ ਰੇਲਵੇ ਕੰਪਨੀ ਅਤੇ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜਮਹਿਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ "ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ" ਲਾਈਨ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸੰਚਾਲਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਿਰਜ਼ਾਪੁਰ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। 1851 ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। 15 ਅਗਸਤ 1854 ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਸੈਕਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਯਾਤਰੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਹਾਵੜਾ (ਕਲਕੱਤਾ ਦੇ ਨੇੜੇ) ਤੋਂ ਹੁਗਲੀ ਤੱਕ 39 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (24 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਚੱਲੀ। 1 ਫਰਵਰੀ 1855 ਨੂੰ, ਪਹਿਲੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਹਾਵੜਾ ਤੋਂ 195 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (121 ਮੀਲ) ਹੁਗਲੀ ਤੋਂ ਰਾਣੀਗੰਜ ਤੱਕ ਚੱਲੀ। ਰਾਣੀਗੰਜ ਸੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਲੇ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਖਾਨਾ ਜੰਕਸ਼ਨ-ਰਾਜਮਹਿਲ ਸੈਕਸ਼ਨ ਅਕਤੂਬਰ 1859 ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਨਦੀ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਪਹਿਲੀ ਰੇਲਗੱਡੀ 4 ਜੁਲਾਈ 1860 ਨੂੰ ਹਾਵੜਾ ਤੋਂ ਰਾਜਮਹਿਲ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਰਸਤੇ ਚੱਲੀ। ਖਾਨਾ ਜੰਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਕਿਉਲ ਵਾਇਆ ਜਮਾਲਪੁਰ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁੰਗੇਰ ਸ਼ਾਖਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਫਰਵਰੀ 1862 ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਨਿਰਮਾਣ ਮਹਿਲ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ, 1861 ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਭਾਗਲਪੁਰ, ਫਰਵਰੀ 1862 ਵਿੱਚ ਮੁੰਗੇਰ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ 1862 ਵਿੱਚ ਵਾਰਾਣਸੀ (ਗੰਗਾ ਦੇ ਪਾਰ) ਅਤੇ ਫਿਰ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਨੈਨੀ ਵੱਲ ਵਧਿਆ। ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਜਮਾਲਪੁਰ ਵਿਖੇ EIR ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੁਰੰਗ ਅਤੇ ਅਰਾਹ ਵਿਖੇ ਸੋਨ ਨਦੀ ਉੱਤੇ ਪਹਿਲਾ ਵੱਡਾ ਪੁਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
1863-64 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਇਲਾਹਾਬਾਦ-ਕਾਨਪੁਰ-ਟੰਡਲਾ ਅਤੇ ਅਲੀਗੜ੍ਹ-ਗਾਜ਼ੀਆਬਾਦ ਸੈਕਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਯਮੁਨਾ ਪੁਲ 1864 ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ EIR ਨੇ ਇੱਕ ਦਿੱਲੀ ਟਰਮਿਨਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਯਮੁਨਾ ਪੁਲ 15 ਅਗਸਤ 1865 ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ 1866 ਵਿੱਚ ਕੋਲਕਾਤਾ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ। 1 ਡਾਊਨ/2 ਅੱਪ ਮੇਲ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 1871 ਵਿੱਚ ਰਾਣੀਗੰਜ ਨੂੰ ਕਿਉਲ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੀ 406 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (252 ਮੀਲ) ਲੰਬੀ ਲਾਈਨ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ "ਛੋਟੀ ਮੁੱਖ ਲਾਈਨ" ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ ਕੋਰਡ ਲਾਈਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਇਸ ਨੇ ਵਧੇਰੇ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਲਾਈਨ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਸਲ ਲਾਈਨ ਸਾਹਿਬਗੰਜ ਲੂਪ ਬਣ ਗਈ। ਲਗਭਗ 150 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਤਨਪੁਰ-ਜਮਾਲਪੁਰ ਸੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਸਾਹਿਬਗੰਜ ਲੂਪ ਲਾਈਨ ਦੇ ਭਾਗਲਪੁਰ ਜੰਕਸ਼ਨ ਸਮੇਤ ਕਿਉਲ ਜੰਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਰਹਰਵਾ ਜੰਕਸ਼ਨ ਸੈਕਸ਼ਨ ਨੂੰ 14-05-2019 ਨੂੰ ਡਬਲ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਭਾਗਲਪੁਰ ਕਈ ਸੁਪਰਫਾਸਟ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਦਾ ਮੂਲ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵੀ ਹੈ।