ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿਾਲਾ
| ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿਾਲਾ | |
|---|---|
 | |
| ਟਿਕਾਣਾ | ਠਾਣੇ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ, ਭਾਰਤ |
| ਸਥਾਪਨਾ | 1 ਜੂਨ 1893 |
| ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | Official website |
ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿਲਿਆ ਠਾਣੇ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1 ਜੂਨ 1893 ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[1][2] ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਮਰਾਠੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਹੈ।[3]
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿਲਿਆ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1 ਜੂਨ 1893 ਨੂੰ ਵਿਨਾਇਕ ਲਕਸ਼ਮਣ ਭਾਵੇ, ਇੱਕ 22 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ, ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਭਾਸਕਰ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਪਟਵਰਧਨ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਠਾਣੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਜਨਤਕ ਮਰਾਠੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਸੀ। ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਦਿਨ, ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਨੂੰ 40 ਗਾਹਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ, ਅਤੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 172 ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ 76 ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਸ ਵਿੱਚ 598 ਕਿਤਾਬਾਂ ਸਨ।[1]
ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਨੇ ਵਿਨਾਇਕ ਲਕਸ਼ਮਣ ਭਾਵੇ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਹੇਠ 1904 ਤੋਂ 1908 ਤੱਕ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਕਵੀ ਨਾਮਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਚਲਾਇਆ ਸੀ। ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨੇ 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਕਈ ਕਵੀਆਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ। 1944 ਵਿੱਚ, ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਗੋਲਡਨ ਜੁਬਲੀ ਨਰਸਿਮ੍ਹਾ ਚਿੰਤਾਮਨ ਕੇਲਕਰ ਉਰਫ਼ ਤਾਤਿਆ ਸਾਹਿਬ ਕੇਲਕਰ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਮਨਾਈ ਗਈ। 8 ਫਰਵਰੀ 1953 ਨੂੰ, ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੇ 13ਵੇਂ ਸਾਹਿਤਕ ਹਫ਼ਤੇ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਵਿਨਾਇਕ ਦਾਮੋਦਰ ਸਾਵਰਕਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 42ਵਾਂ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀ ਮਰਾਠੀ ਸਾਹਿਤ ਸੰਮੇਲਨ 1960 ਵਿੱਚ ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿਲਿਆ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਵਜੋਂ ਠਾਣੇ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1] 2014 ਵਿੱਚ, ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੁਆਰਾ ਮੋਬਾਈਲ ਕਿਤਾਬ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[4] ਜੂਨ 2017 ਵਿੱਚ, ਇਸਦੀ 120ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ 'ਤੇ, ਇਸਨੇ ਇੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਕਿਓਸਕ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਡਿਜੀਟਲ ਅਤੇ ਆਡੀਓ ਫਾਰਮੈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।[5]
ਇਮਾਰਤ[ਸੋਧੋ]
ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਇਮਾਰਤ 1930 ਵਿੱਚ ਖਾਕਰ ਅਲੀ, ਠਾਣੇ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਨਵੀਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਇਮਾਰਤ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ 21 ਅਪ੍ਰੈਲ 1964 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਯਸ਼ਵੰਤਰਾਓ ਚਵਾਨ ਅਤੇ ਦੱਤੋ ਵਾਮਨ ਪੋਤਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲ ਗਿਆ।[1]
ਸੰਗ੍ਰਹਿ[ਸੋਧੋ]
ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ 1,700 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਕੋਕਿਲ, ਕਾਯਸਥ ਮਿੱਤਰ, ਪੈਸਾ ਫੰਡ, ਧਰਮ ਜਾਗ੍ਰਿਤੀ, ਕਿਰਲੋਸਕਰ ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਬਿਬਲੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਠਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[1]
ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ[ਸੋਧੋ]
ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਦੇ 3,000 ਤੋਂ 4,000 ਮੈਂਬਰ ਸਨ। COVID-19 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਦੱਸਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[6] ਮਰਾਠੀ ਗ੍ਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿਲਿਆ ਦੀ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ₹1,000 ਹੈ।[4]
ਚੋਣ[ਸੋਧੋ]
ਮਰਾਠੀ ਗਰੰਥ ਸੰਗ੍ਰਹਿਲਿਆ ਦੀ ਤ੍ਰਿਵਾਣੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ, ਵਿਦਿਆਧਰ ਠਾਨੇਕਰ, ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਸਤੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤੇ।[7]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "ठाण्यातील पहिले ग्रंथालय". Maharashtra Times (in Marathi). 31 July 2021. Archived from the original on 13 June 2022. Retrieved 13 June 2022.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Library on wheels rolls out in city to enhance reading culture". The Times of India. 28 June 2014. Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 13 June 2022.
- ↑ Mandpe, Dr. Asha (2 January 2010). "History of India's first Marathi library". The Times of India. Archived from the original on 10 September 2017. Retrieved 13 June 2022.
- ↑ 4.0 4.1 Menon, Ankita G (5 May 2018). "One of Thane's oldest libraries goes digital". Hindustan Times. Archived from the original on 4 April 2022. Retrieved 13 June 2022.
- ↑ Menon, Ankita G (7 June 2018). "Thane library offering your favourite book in digital, audio formats". Hindustan Times. Archived from the original on 9 November 2020. Retrieved 13 June 2022.
- ↑ "मराठी ग्रंथ संग्रहालय वाचकांसाठी सज्ज". Lokmat (in Marathi). 9 June 2021. Archived from the original on 13 June 2022. Retrieved 13 June 2022.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "ठाणे मराठी ग्रंथ संग्रहालयाच्या अध्यक्षपदी विद्याधर ठाणेकर". Lokmat (in Marathi). 27 September 2021. Archived from the original on 13 June 2022. Retrieved 13 June 2022.
{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)