ਮਾਰੀਆ ਲਿੰਡਨ
Maria Linden | |
---|---|
ਜਨਮ | Schloss Burgberg, near Heidenheim, Württemberg | 18 ਜੁਲਾਈ 1869
ਮੌਤ | 25 ਅਗਸਤ 1936 | (ਉਮਰ 67)
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | German |
ਪੇਸ਼ਾ | Bacteriologist and zoologist |
ਮਾਰੀਆ ਲਿੰਡਨ (18 ਜੁਲਾਈ 1869- 25 ਅਗਸਤ 1936) ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਬੇਕਟਿਰੀਓਲੋਜਿਸਟ ਅਤੇ ਜੂਲੋਜਿਸਟ ਸੀ। ਲਿੰਡਨ ਨੂੰ ਔਰਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਯੂਨਿਵੇਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜਗਹ ਪਾਉਣ, ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੇਟ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰੋਫੇਸਰ ਬਣਨ ਨਾਲ ਹੀ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਚਰਚਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੱਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਤਿੱਤਲੀ ਦੇ ਖੰਬਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇੱਕ ਖੋਜ ਲਈ ਇਨਾਮ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ। ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਚਰਚਾ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਫਤਰ ਰਹੀ ਵੀ ਉਤਸਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।
ਸੁਰੂਆਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]ਲਿੰਡਨ ਦਾ ਜਨਮ 1869 ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਸਚਲੋੱਸ ਬਰਜਬਰਗ ਦੇ ਕੋਲ ਹੇਡੇਨਹੇਮ, ਵੁਰਟੈਮਬਰਗ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵਸਦੇ ਖੰਡਣੀ ਖਾਨਦਾਨੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਏਡਵਰਡ ਅਤੇ ਏਉਗੇਨੀ ਵੋਨ ਲਿੰਡਨ ਨੇ ਉਸਦੇ ਲਈ ਕਾਰਲਸਰੁਹੀ ਦੇ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ 4 ਸਾਲ ਔਰਤਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਲਿੰਡਨ ਨੇ ਹਿਸਾਬ ਅਤੇ ਭੋਤਿਕ ਵਿਗਆਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਜੋਸ਼ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ। ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਪੇਪਰ ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਹੁਰਬੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਪੇਸ਼ਗੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੀ ਨੂੰ ਕਲਸਰੂਹੀਸ ਜਿਓਲੋਜਿਕਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਵਿੱਚ (ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਵਲੋਂ)[1] 1890 ਵਿੱਚ ਪੜਿਆ ਗਿਆ। ਉਸਦਾ ਇਹ ਪੇਪਰ ਟੂਬੀਜੇਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ[2] ਦੇ ਜੀਓਲੋਜਿਸਟ ਪ੍ਰੋਫੇਸਰ ਵੋਨ ਕੂਏਂਸਟੇਡਟ ਵਲੋਂ ਧਿਆਨ ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਟਿਊਸ਼ਨਿੰਗ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਉਹ ਰੀਫੇਪ੍ਰੂਫੰਗ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਵੁਰਟਮਬਰਗ ਕਿੰਗਡਮ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਸੀ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਇੱਕ ਮੰਤਰੀ ਤੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਇਮਤਿਹਾਨ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਅਕਾਦਮਿਕ ਯੋਗਤਾ ਸੀ, ਜੇ ਲਿੰਗ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਜਰਮਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਚਾਚੇ, ਜੋਸੇਫ ਵਾਨ ਲਿੰਡਨ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਟੂਬਿੰਗੇਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਥਾਨ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟਿਊਸ਼ਨ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 8 ਤੋਂ 10 ਦੇ ਵੋਟ ਦੁਆਰਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਮਹਿਮਾਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬਣਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨੂੰ ਜਰਮਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ ਫੀਮੇਲ ਸਿਟੀਜ਼ਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਉਸ ਨੇ ਗਣਿਤ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ 'ਤੇ ਪੇਪਰ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਥੀਓਡੋਰ ਆਈਮਰ ਤੋਂ ਲੈਮਾਰਕੀਅਨ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ। ਆਈਮਰ ਦੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ 1895 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਘੋਗੇ ਦੇ ਖੋਲ ਦੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਥੀਸਿਸ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ 1899 ਵਿੱਚ ਆਈਮਰ ਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[3]
1903 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਬਟਰਫਲਾਈ ਵਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਉੱਤੇ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਦਾ ਗਾਮਾ ਮਚਾਡੋ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1908 ਤੱਕ ਉਹ ਬੌਨ ਵਿੱਚ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਪੈਰਾਸਿਟੋਲੋਜੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਤਪਦਿਕ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਤਾਂਬਾ ਤਪਦਿਕ ਦਾ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਬੌਨ ਵਿੱਚ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਫਰਾਉ ਵਾਨ ਅਲਟਨਬਰਗ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਵਜੋਂ ਲਿਆ। ਲਿੰਡਨ 1910 ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬਣਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ (ਜਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ) ਬਣ ਗਈ। ਪਰੂਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸਿਖਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ। ਲਿੰਡਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਲਈ ਇੱਕ ਪੇਟੈਂਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਲੂਣ ਨੂੰ ਕੀਟਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ; ਇੱਕ ਬੈਂਡਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ।[1]
ਲਿੰਡਨ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਨਾਜ਼ੀਫੀਕੇਸ਼ਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਛੱਡਣੀ ਪਈ। ਉਹ ਫਰਾਉ ਵਾਨ ਅਲਟਨਬਰਗ ਨਾਲ ਲੀਚਟਨਸਟਾਈਨ ਆ ਗਈ।
ਮੌਤ ਅਤੇ ਵਿਰਸਾਤ
[ਸੋਧੋ]ਲਿੰਡਨ ਦੀ ਮੌਤ 25 ਅਗਸਤ 1936 ਵਿੱਚ ਸਚਾਣ, ਲੀਚਟੇਂਸਟੇਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।[3] ਲਿੰਡਨ ਨੇ ਤਿੱਤਲੀ ਦੇ ਖੰਬਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇੱਕ ਖੋਜ ਲਈ ਇਨਾਮ ਵੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ।[1]
ਹੋਰ ਪਹਿਚਾਣ ਚਿੰਨ੍ਹ
[ਸੋਧੋ]ਲਿੰਡਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਗਿਆ: ਮਾਰਿਯਾ ਵੋਨ ਲਿੰਡਨ, ਮਾਰਿਯਾ ਗ੍ਰਾਫਿਨ ਵੋਨ ਲਿੰਡਨ, ਮਾਰਿਆ ਗ੍ਰਾਫਿਨ ਲਿੰਡਨ ਆਸਪੇਰਮੋਂਟ, ਮਾਰਿਆ ਵੋਨ ਲਿੰਡਨ ਆਸਪੇਰਮੋਂਟ ਅਤੇ ਲਿੰਡਨ ਆਸਪੇਰਮੋਂਟ।
ਫੋਟੋ ਗੱਲੇਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Marilyn Ogilvie; Joy Harvey (16 December 2003). The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century. Routledge. pp. 89–90. ISBN 978-1-135-96343-9.
- ↑ Maria von Linden, Rheinische-Geschichte.lvr.de, Retrieved 9 November 2015
- ↑ 3.0 3.1 Mary R. S. Creese; Thomas M. Creese (2004). Ladies in the laboratory II: West European women in science, 1800–1900: a survey of their contributions to research. Lanham, Maryland: Scarecrow Press. pp. 119–122. ISBN 978-0-8108-4979-2.