ਮੁਹੰਮਦ ਯੂਨਸ (ਸਿਆਸਤਦਾਨ)

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਮੁਹੰਮਦ ਯੂਨਸ (4 ਮਈ 1884 - 13 ਮਈ 1952) ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰ ਸੂਬੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ (ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ) ਸੀ।[1] ਉਸਨੇ ਰਾਜ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਜਮਹੂਰੀ ਚੋਣ ਦੌਰਾਨ, 1937 ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਲਈ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਜੀਵਨ ਬਿਓਰਾ[ਸੋਧੋ]

ਯੂਨਸ ਦਾ ਜਨਮ 4 ਮਈ 1884 ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਪਟਨੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪਨਹਰਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮੌਲਵੀ ਅਲੀ ਹਸਨ ਮੁਖਤਾਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵਕੀਲ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਲੰਦਨ ਵਲੋਂ ਵਕਾਲਤ ਪੜ੍ਹੀ ਸੀ।

ਯੂਨਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਾਂਗਰਸ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਅਸਹਿਯੋਗ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਿਆ।.

ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ 1937 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਸਮੇਂ ਮੌਲਾਨਾ ਸੱਜਾਦ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਇੰਡੀਪੇਂਡੇਂਟ ਪਾਰਟੀ ਬਣਾਈ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਬਣੇ ਕਿਸਾਨ ਮਜਦੂਰ ਪ੍ਰਜਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਗਠਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੋਹੰਮਦ ਯੂਨਸ ਨੇ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ।

1952 ਵਿੱਚ 13 ਮਈ ਨੂੰ ਮੋਹੰਮਦ ਯੂਨੁ ਦਾ ਇੰਤਕਾਲ ਹੋਇਆ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "ਪੁਰਾਲੇਖ ਕੀਤੀ ਕਾਪੀ". Archived from the original on 2016-03-04. Retrieved 2015-04-04.