ਮੈਸੋਪੋਟਾਮੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

ਫਰਮਾ:प्राचीन मध्य पूर्व ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ - ਮੇਸੋ + ਪੋਟਾਮੀਆ, ਮੇਸੋ ਯੂ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਮੱਧ (ਮੱਧ) ਅਤੇ ਪੋਟਾਮੀਆ ਦਾ ਅਰਥ ਨਦੀ ਅਰਥਾਤ ਦੋ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿਚ ਫ਼ਾਰਸ ਦੀ ਖਾੜੀ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿਚ ਸਥਿਤ, ਅਜੋਕੀ ਇਰਾਕ ਨੂੰ ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਜਨਮ ਟਾਈਗਰਿਸ ਅਤੇ ਫਰਾਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ। ਇਹਨਾਂ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੇ, ਬੇਬੀਲੋਨੀਆ ਨੇ ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਬੀਚ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਅੱਸ਼ੂਰੀ ਸਭਿਅਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਭਿਅਤਾ ਬਾਰੇ ਕਹਾਵਤ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ, ਸੁਮੇਰੀਆ, ਬੈਬੀਲੋਨੀਆ ਅਤੇ ਅੱਸ਼ੂਰੀਆ ਦੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ ਸਭਿਅਤਾ ਨੂੰ ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਹਨ - ਸੁਮੇਰੀਆ, ਬੇਬੀਲੋਨੀਅਨ, ਅੱਸ਼ੂਰੀਆ, ਕੈਲਡੀਆ. ਮਨੁੱਖੀ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੋ ਦਰਿਆ ਟਾਈਗ੍ਰਿਸ ਅਤੇ ਫਰਾਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਵਸਿਆ।ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਸਾ.ਯੁ.ਪੂ. ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਸਾ.ਯੁ.ਪੂ. ਵਿਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਜਿਵੇਂ ਬਾਬਲ ਅਤੇ ਨੀਨਵਾਹ ਆ ਵੱਸੇ ਸਨ।

ਪਹਿਲਾ ਰਾਜ ਉਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਭਿਅਤਾ ਉੱਤਰੀ ਅੱਸ਼ੂਰੀਆ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਬਾਬੀਲੋਨੀਆ ਵਿਚ ਵੰਡੀ ਗਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੀ ਕਈ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ. ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਬੀ.ਸੀ. ਤੋਂ, ਇਹ ਛੋਟੇ ਖੇਤਰ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਲਏ ਗਏ।

ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਲੋਕ: - ਔਰਤ ਨੇ ਖੇਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਮਕਾਨ ਬਣਾਏ। ਕੁਲੈਕਟਰ ਤੋਂ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹੈ. ਇਸ ਸਭਿਅਤਾ ਵਿਚ, ਮਨੁੱਖੀ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰ ਪਾਲਣ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਬੂਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ. ਉਸ ਸਮੇਂ, ਸਿੰਚਾਈ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਵੀ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ. ਬ੍ਰਹਮ ਦਰਜਾਬੰਦੀ: - ਇਸ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਲੋਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਸਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਸਨ. ਦੇਵਾਸਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵੀ ਸਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਛੋਟੇ ਦੇਵਤੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ. ਮਨੁੱਖ ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਸੀ. ਜਿਸ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਹਰ ਕੋਈ ਮੰਨਣਾ ਪਿਆ। ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਧਰਮ ਗੂੜ੍ਹੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ. ਅੰਤ ਵਿੱਚ: ਮਹਾਨ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਨੇ 331 ਬੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਉਥੇ ਫੈਲਾਇਆ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ, ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਅਨ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਫਲਸਫ਼ਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ. ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਸਨੂੰ ਲੂਵਰੇ ਮਿਉਜ਼ੀਅਮ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ. (ਲੀਆ ਐਲਬਰਟ / ਆਰਪੀ)

ਸੁਮੇਰੀਆ ਦੀ ਸਭਿਅਤਾ

18 ਵੀਂ ਸਦੀ ਤਕ, ਵਿਸ਼ਵ ਇਸ ਮਹਾਨ ਮਨੁੱਖ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਸੀ .19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿਚ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ. ਈਰਾਨੀ ਸ਼ਾਸਕ ਦਾਰੀਅਸ ਦੁਆਰਾ ਉੱਕਰੀ ਇਕ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਨੂੰ ਇਸ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਉੱਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਅਤੇ ਬਾਬਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਮਿਸ਼ਰਣ ਲੱਭੀ ਗਈ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਲਿਨਸਨ ਇਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਿਚ ਸਫਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੋਇਆ।

ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ

ਕਾਲੇ ਪੱਥਰ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਸੁਸਾ ਵਿਚ 1901 ਵਿਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਇਸ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਉੱਤੇ ਬਾਬਲੋਨੀਆ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਇਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕੋਡ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿਚ, ਇਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਉਰ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿਚ ਸਰ ਲਿਓਨਾਰਡ ਵੂਲੀ ਨੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਵਿਚ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ. ਮੇਸੋਪੋਟੇਮੀਆ ਦੀ ਮਹਾਨ ਸਭਿਅਤਾ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਚਾਨਣ ਵਿੱਚ ਆਬਜੈਕਟ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਆਈ।

ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਮੂਲ

ਇਹ ਸਵਾਲ ਕਿ ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਪਿਤਾ ਕੌਣ ਸੀ ਤਾਜਾ ਵਿਵਾਦ ਹੈ, ਇਸ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਮੂਲ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਪੱਕਾ ਸਬੂਤ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਵਿਚ ਆਰੀਅਨ ਅਤੇ ਦ੍ਰਾਵਿੜਿਅਕ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਲੋਕ ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਨ। ਪਰ ਡਾ. ਕੀਥ ਦੀ ਰਾਇ ਹੈ ਕਿ ਸੰਧੂ ਅਤੇ ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਇਕਸੁਰਤਾ ਜਾਪਦੀ ਹੈ।

ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ

ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਪੁਰਾਣੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਭਿਅਤਾ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਖਨਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖਾਂ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸੀ ਜੋ ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਜੀਵਣ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ।

ਸਮਾਜਕ ਜੀਵਨ

ਸੁਮੇਰੀਆ ਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਦਬਦਬਾ ਤਿੰਨ ਜਮਾਤਾਂ, ਪਹਿਲੇ ਉੱਚ ਵਰਗ, ਦੂਜਾ ਮੱਧ ਵਰਗ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਨੀਵੀਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ. ਉੱਚ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਰਾਜੇ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ, ਪੁਜਾਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਜਿਹੜੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਮਿਡਲ ਕਲਾਸ ਵਿਚ ਬਜ਼ੁਰਗ ਕਿਸਾਨ, ਵਪਾਰੀ ਆਦਿ ਸਨ. ਤੀਸਰੀ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਗ਼ੁਲਾਮ ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਕਿਸਾਨ ਸਨ।ਸੁਮਰਿਅਨ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਗੁਲਾਮੀ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸੀ, ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਚੰਗਾ ਰੁਤਬਾ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਇਦਾਦ ਰੱਖਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸੀ, ਉਹ ਸੁਤੰਤਰ ਧੰਦਾ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ, ਸਮਾਜਿਕ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। : ਲੋਕ ਉਹੀ ਵਿਆਹ ਕਰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਕੁਝ ਉੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਵਿਆਹੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਖਾਣਾ ਅਤੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਮਿਆਰ ਉੱਚ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਉਹ ਊਨੀ ਅਤੇ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ਵਰਤਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਪੱਕੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਬਰੇਸਲੈੱਟ ਦਾ ਹਾਰ, ਮੁੰਦਰੀ ਅਤੇ ਮੁੰਦਰਾ ਉਸਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗਹਿਣੀਆਂ ਸਨ. ਕਣਕ, ਜੌਂ, ਖਜੂਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਖਾਣ ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਨ ਅਤੇ ਦਾਜ ਸਮਾਜ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਸੀ।

ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਜੀਵਨ

ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਦੀ ਮਿਆਦ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਬਹੁਤੇ ਸਕੂਲ ਇਸ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ 4500 ਸਾ.ਯੁ.ਪੂ. ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 2550 ਸਾ.ਯੁ.ਪੂ. ਸੰਨ 3500 ਸਾ.ਯੁ.ਪੂ. ਤੱਕ, ਸੁਮੇਰੀਆ, ਉਰ, ਉਰੂਕ, ਕਿਸ਼, ਨੀਪਪੁਰ, ਲਾਗਾਸ਼, ਉਮਾ, ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਾਸਨ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਸਭਿਅਤਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਉਰ ਦੇ ਰਾਜਾ ਉਰ ਅੰਗਰ ਸਨ ਜੋ ਕਿਸ਼ ਦਾ ਗੁੱਡੀ, ਇਸ ਸਭਿਅਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਾਸਕ ਅਜਗਬਾਉ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ, ਕਲਾ, ਸਾਹਿਤ, ਵਪਾਰ ਆਦਿ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਤਰੱਕੀ ਹੋਈ, ਕਲੰਤਾਰ ਵਿਚ, 2600 ਸਾ.ਯੁ.ਪੂ. ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਗੁਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਭਿਅਤਾ ਵਿਚ ਰਾਜ ਧਰਮ ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸੀ। ਰਾਜਾ ਨੂੰ ਰੱਬ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦਿਆਂ, ਸੈਮੈਟਿਕ ਜਾਤੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਖਾ ਨੇ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਜਾਤੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਤੀਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸੁਮੇਰੀਆ ਉੱਤੇ ਇਸ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਾਰਗੋ ਪਹਿਲਾ ਇਸ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ; ਇਸ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੁਮੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਫ਼ਾਰਸੀ ਖਾੜੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਸਾਗਰ ਦੇ ਮੱਧ ਤੱਕ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਇਹ ਰਾਜਵੰਸ਼ 200 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਢਹਿ ਗਿਆ।

ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ

ਸੁਮੇਰਿਪਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਹਰ ਰਾਜ ਵਿਚ ਇਕ ਸੁਤੰਤਰ ਸ਼ਾਸਕ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਫੇਸੀ ਜਾਂ ਫੇਸਟੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਾ ਇਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਹਿਲ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਤੇ ਜਾਜਕ। ਰਾਜ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ, ਇਹ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁੱਢਲੇ ਤੌਰ ਤੇ ਸੁਮੇਰੀਆ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਰਾਜ ਦੀ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਮੀਟਿੰਗ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦਾ ਹਰ ਬਾਲਗ ਨਾਗਰਿਕ ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਲਗਭਗ 3000 ਸਾ.ਯੁ.ਪੂ. ਵਿਚ, ਸੁਮੇਰੀਆ ਵਿਚ ਸ਼ਾਹੀ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਰਾਜਾ ਰਾਜ ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਮੁਖੀ ਸੀ, ਉਸਦਾ ਹੁਕਮ ਅੰਤਮ ਸੀ ਅਤੇ ਸੁਮੇਰੀਆ ਵਿਚ ਸਖਤ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਥੇ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਸਨ, ਪਹਿਲੀ ਧਾਰਮਿਕ ਅਦਾਲਤ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਅਦਾਲਤ ਫੈਸਲੇ ਲੈਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਰਾਜਕੀਆ ਅਦਾਲਤ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸਖਤੀ ਕਾਰਨ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੀ, ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਲਿਖਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ 'ਤੇ ਖੁਦਾਈ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰਿਕਾਰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਡੂੰਗੀ ਆਦਿ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਨਿਯਮ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਪਰਿਵਾਰਕ ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ।