ਮੋਨਕਟਕ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਮੋਨਕਟਨ (/ ˈmʌŋktən /; ਫਰੈਂਚ ਉਚਾਰਨ: [mɔŋktœn]) ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸੂਬੇ ਨਿਊ ਬਰੱਨਸਵਿਕ ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਜੋਨ ਅਤੇ ਫਰੈਡਰਿਕਟਨ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਪੈਟੀਕੋਡਿਓਕ ਰਿਵਰ ਵੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਮੋਨਕਟਨ ਮੈਰੀਟਾਈਮ ਪ੍ਰੋਵਿੰਸ ਦੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਕੇਂਦਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮੀਗਤ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਮੈਰੀਟਾਈਮਜ਼ ਲਈ ਰੇਲਵੇ ਅਤੇ ਭੂਮੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਇਸ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਕਾਰਨ "ਹੱਬ ਸਿਟੀ" ਉਪਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ,7,889 ((a land area)) ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਖੇਤਰਫਲ 222 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (s 55 ਵਰਗ ਮੀਲ) ਹੈ। ਗ੍ਰੇਟਰ ਮੋਨਕਟਨ ਦੀ ਅਬਾਦੀ 144,810 (2016) ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਨਿਊ ਬਰੱਨਸਵਿਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ [1] ਅਤੇ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਖੇਤਰ (CMA) ਹੈ।[2]

ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੋਨਕਟਨ ਦਾ ਖੇਤਰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1733 ਵਿੱਚ ਸੈਟਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 1766 ਵਿੱਚ ਫਿਲਡੇਲ੍ਫਿਯਾ ਤੋਂ ਪੈਨਸਿਲਵੇਨੀਆ ਡੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦ ਦੇ ਨਾਲ ਮੋਨਕਟਨ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਬੰਦੋਬਸਤ, ਮੋਨਕਟਨ ਨੂੰ 1855 ਤੱਕ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਨਾਮ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਕਰਨਲ ਰਾਬਰਟ ਮੋਕਟਨ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਸਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਿਊਜੌਰ ਨੇੜੇ ਫੋਰਟ ਬਿਊਸਰ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। 1840 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਵਿਚ ਲੱਕੜ ਦਾ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਉਦਯੋਗ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ 1855 ਵਿਚ ਨਾਗਰਿਕ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੋ ਗਈ, ਪਰ ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ 1860 ਵਿਚ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ 1862 ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਨਾਗਰਿਕ ਚਾਰਟਰ ਗੁਆ ਬੈਠਾ। ਮੋਨਕਟਨ ਨੇ 1875 ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਚਾਰਟਰ ਦੁਬਾਰਾ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੁਬਾਰਾ ਉੱਭਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਰੇਲਵੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਕਾਰਨ 1871 ਵਿਚ, ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਇੰਟਰਕੋਲੋਨੀਅਲ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਮੋਨਕਟਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੇਲਵੇ (ਸੀ.ਐੱਨ.ਆਰ.) ਦੇ ਲੋਕੋਮੋਟਿਵ ਦੁਕਾਨਾਂ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤਕ ਮੋਨਕਟਨ ਇਕ ਸਦੀ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਲਈ ਇਕ ਰੇਲਵੇ ਸ਼ਹਿਰ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਮੈਰੀਟਾਈਮ ਪ੍ਰੋਵਿੰਸ ਵਿੱਚ ਸੀ.ਐੱਮ.ਏ. ਸੀ ਐਮ ਏ ਵਿੱਚ ਨੇੜਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਡੀੱਪਈ ਅਤੇ ਰਿਵਰਵਿਊ ਕਸਬੇ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਵੈਸਟਮੋਰਲੈਂਡ ਅਤੇ ਅਲਬਰਟ ਕਾਉਂਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨੇੜਲੇ ਉਪਨਗਰ ਖੇਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ 1860 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜ਼ਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਹੋ ਜਾਣ ਅਤੇ 1980 ਵਿਆਂ ਵਿਚ ਸੀ ਐਨ ਆਰ ਲੋਕੋਮੋਟਿਵ ਦੁਕਾਨਾਂ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਮੋਨਕਟਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੋ ਵਾਰ ਸਦਮੇ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੋਵਾਂ ਮੌਕਿਆਂ ਤੇ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉਭਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ।[3] ਰੇਲਵੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਜੋਂ ਇਸ ਦੇ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਹਿਰ ਨੇ ਰੈਸੋਰਗੋ (ਲਾਤੀਨੀ: ਮੈਂ ਫਿਰ ਉੱਠਦਾ ਹਾਂ) ਦੇ ਆਦਰਸ਼ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਹੈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਇਸਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਆਵਾਜਾਈ, ਵੰਡ, ਪ੍ਰਚੂਨ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ, ਅਤੇ ਵਿਦਿਅਕ, ਸਿਹਤ ਦੇਖਭਾਲ, ਵਿੱਤੀ, ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਕ ਹੈ। ਮੋਨਕਟਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦਰ ਕੌਮੀ ਔਸਤ ਨਾਲੋਂ ਨਿਰੰਤਰ ਘੱਟ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. New Brunswick is Canada's only province with a shrinking population Archived 9 February 2017 at the Wayback Machine. CBC News 2017 Feb.8
  2. "Geographical hierarchy". Statistics Canada. 19 ਜਨਵਰੀ 2009. Archived from the original on 19 ਫ਼ਰਵਰੀ 2012. Retrieved 24 ਜਨਵਰੀ 2009.
  3. "Moncton's motto Resurgo holds historic importance to city". CBC News - New Brunswick. 13 June 2014. Archived from the original on 29 August 2014. Retrieved 19 May 2019.