ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਰਾਏ
ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਰਾਏ (ਜਾਂ ਦੇਵਾ ਰਾਏ III) ਸੰਗਮਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਤੋਂ ਵਿਜੈਨਗਰ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ (1446-1465) ਸਮਰਾਟ ਸੀ। [1] ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਰਾਏ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇਵ ਰਾਏ ਦੂਜਾ ਦਾ ਵਾਰਸ ਬਣਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਵਿਜੈਨਗਰ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਿਆਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਗਮਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਲਈ ਇਕ ਸੁਨਹਿਰੀ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿਐਪਰ, ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਰਾਏ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਉਲਟ, ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਇਕ ਕਮਜ਼ੋਰ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਰਾਜਾ ਸੀ।
ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਉਸਨੇ ਬਹਾਮਾਨੀ ਸੁਲਤਾਨ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਕਾਲਿੰਗ-ਉਤੱਕਲ ਉੜੀਸਾ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਗਜਪਤੀ ਸਮਰਾਟ ਕੋਲੋਂ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਗੰਗਾ ਤੋਂ ਕਾਵੇਰੀ ਤਕ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੀਆਂ ਹਾਰਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਗਜ਼ਪਤੀਆਂ ਨੇ 1454 ਵਿਚ ਰਾਜਮੁੰਦਰੀ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਅਤੇ 1463 ਵਿਚ ਉਦੇਗਿਰੀ ਅਤੇ ਚੰਦਰਾਗਿਰੀ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬਹਾਮਾਨੀ ਰਾਜਾਂ ਨੇ 1450 ਤਕ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਵਿਜੈਨਗਰ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨਜ਼ਦੀਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਤਟ ਤੇ ਕਈ ਪੋਰਟਾਂ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਇਕ ਸਮੇਂ ਵਿਜੈਨਗਰ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਸੀ।
ਇਹਨਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਸੰਗਮਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਪਤਨ ਹੋਇਆ; ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਰਾਏ ਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਵਿਰਪਕਸ਼ ਰਾਏ ਦੂਜਾ ਨੇ ਗੱਦੀ ਤੇ ਬੈਠਣ ਲਈ ਮੌਕਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਕ ਵਧੀਆ ਸ਼ਾਸਕ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ।
 | ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। |