ਰਜ਼ੀਆ ਬਰਾਕਜ਼ਈ
ਰਜ਼ੀਆ ਬਰਾਕਜ਼ਈ (ਜਨਮ 1995) ਇੱਕ ਅਫ਼ਗ਼ਾਨ ਔਰਤ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਗਸਤ 2021 ਵਿੱਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਵਿਰੁੱਧ ਪਹਿਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ 2021 ਵਿੱਚੋਂ ਬੀਬੀਸੀ ਦੀਆਂ 100 ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1][2][3]
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]
ਬਰਾਕਜ਼ਈ ਦਾ ਜਨਮ ਫਰਾਹ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਸ਼ਤੂਨ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਬੱਚੀ ਸੀ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਅਫਗਾਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਮਾਂਡਰ ਸੀ।[4][5] ਉਸ ਨੇ ਹੇਰਾਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਾਬੁਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
2010 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਬਰਾਕਜ਼ਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸ ਦੇ ਪੰਜ ਸੁਝਾਏ ਗਏ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਤ ਅਤੇ ਨੰਗਰਹਾਰ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪਾਰਕ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਅਤੇ ਔਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਪਭੋਗਤਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਅਤੇ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਉਸਦਾ ਆਖਰੀ ਦਿਨ 15 ਅਗਸਤ, 2021 ਸੀ, ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਉਸ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਮਾਰਤ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।
ਐਕਟਿਵਵਾਦ[ਸੋਧੋ]
16 ਅਗਸਤ, 2021 ਨੂੰ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਰਾਕਜ਼ਈ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਹਿਲ ਦੇ ਨੇਡ਼ੇ ਜ਼ਾਨਬਕ ਸਕੁਏਅਰ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਪਹਿਲੇ ਮਹਿਲਾ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ। ਔਨਲਾਈਨ, ਬਰਾਕਜ਼ਈ ਨੇ ਹੈਸ਼ਟੈਗ #AfghanWomenExist ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[6] ਉਸਨੇ ਸਤੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਬਿਆਨ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਣਗੀਆਂ।[7] ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਬਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅੱਥਰੂ ਗੈਸ ਅਤੇ ਕਾਲੀ ਮਿਰਚ ਸਪਰੇਅ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ।[7]
ਬਰਾਕਜ਼ਈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਔਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ 10 ਅਕਤੂਬਰ, 2021 ਨੂੰ ਅਫਗਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਮਹਿਲਾ ਏਕਤਾ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਦਸੰਬਰ 2021 ਵਿੱਚ, ਬਰਾਕਜ਼ਈ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਡ਼੍ਹਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਰਾਹਤ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।[8]
ਜੁਲਾਈ 2023 ਤੱਕ, ਬਰਾਕਜ਼ਈ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ, ਅਤੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸੈਲੂਨ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੋਲਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Jaafari, Shirin (July 7, 2023). "Women in Afghanistan are devastated by the Taliban's ban on beauty salons". The World from PRX (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2023-09-20.
- ↑ Shahalimi, Nahid (2022-08-16). We Are Still Here: Afghan Women on Courage, Freedom, and the Fight to Be Heard (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Penguin. ISBN 978-0-593-47291-0. Archived from the original on 2023-09-21. Retrieved 2023-09-20.
- ↑ Nelson, Soraya Sarhaddi (August 17, 2022). "Afghan women raise their voices in two new anthologies". NPR. Archived from the original on August 17, 2022. Retrieved September 20, 2023.
- ↑ ""Since the Taliban are Pashtuns, we are sorry": Pashtun civil activists". Aamaj News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2022-05-12. Archived from the original on 2022-12-09. Retrieved 2023-09-20.
- ↑ "Interview with Former FBI Special Agent and Yale University Senior Lecturer Asha Rangappa; Interview with Novelist Hari Kunzru; Interview with PEN America CEO Suzanne Nossel; Interview with "We Are Still Here" Editor Nahid Shahalimi. Aired 1-2p ET". transcripts.cnn.com. August 19, 2022. Archived from the original on 2022-09-25. Retrieved 2023-09-20.
- ↑ "Urgent letters from Afghanistan: 'I hope the world will not forget us'". BBC News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). 2021-12-07. Archived from the original on 2023-05-06. Retrieved 2023-09-20.
- ↑ 7.0 7.1 Latifi, Ali M. (September 4, 2021). "Women march in Kabul to demand role in Taliban government". www.aljazeera.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2021-09-04. Retrieved 2023-09-20.
- ↑ Saayin, Asma (2021-12-16). "Kabul women rally for right to education, work". Pajhwok Afghan News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Archived from the original on 2023-06-07. Retrieved 2023-09-20.