ਸਾਈਬੇਰੀਆ

ਸਾਇਬੇਰੀਆ (ਰੂਸੀ: Сибирь, ਸਿਬਿਰ) ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਵੱਡਾ ਭੂ-ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਸਮੁੱਚਾ ਉੱਤਰ ਏਸ਼ੀਆ ਸਮਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਰੂਸ ਦਾ ਵਿਚਕਾਰਲਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਭਾਗ ਹੈ। ਸੰਨ 1991 ਤੱਕ ਇਹ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਦਾ ਭਾਗ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 131 ਲੱਖ ਵਰਗ ਕਿਮੀਃ ਹੈ। ਤੁਲਣਾ ਲਈ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ 32.8 ਲੱਖ ਵਰਗ ਕਿਮੀਃ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਸਾਇਬੇਰਿਆ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕਰੀਬ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਹੈ। ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਦਾ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਭੂ-ਸਥਿਤੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸਖ਼ਤ ਹੈ ਤੇ ਇੱਥੇ ਕੇਵਲ 4 ਕਰੋੜ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ 2011 ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਓਡੀਸ਼ਾ ਰਾਜ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਸੀ।

ਯੂਰੇਸ਼ੀਆ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਟਪ (ਮੈਦਾਨੀ ਹਵਾਲਾ) ਇਲਾਕਾ ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਯੂਰਾਲ ਪਹਾੜਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਕੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਤੱਕ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ-ਧਰੁਵੀ ਮਹਾਸਾਗਰ (ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ) ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਕਜ਼ਾਖ਼ਸਤਾਨ, ਮੰਗੋਲੀਆ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ।