ਸੁਨੀਤਾ ਨਰਾਇਣ
| ਸੁਨੀਤਾ ਨਰਾਇਣ | |
|---|---|
 ਸੁਨੀਤਾ ਨਰਾਇਣ | |
| ਜਨਮ | 1961 |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਵਾਤਾਵਰਣਵਿਦ |
ਸੁਨੀਤਾ ਨਰਾਇਣ (ਜਨਮ 1961) ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਾਤਾਵਰਣਵਿਦ ਹੈ। ਉਹ ਹਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਪਾਏਦਾਰ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਮਹਾਨ ਸਮਰਥਕ ਹੈ। ਕੁਮਾਰੀ ਸੁਨੀਤਾ ਨਾਰਾਇਣ ਸੰਨ 1982 ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਸਥਿਤ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਕੇਂਦਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।[1] ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ। ਉਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਚਾਰ ਸਮਾਜ (Society for Environmental Communication) ਦੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਡਾਉਨ ਟੂ ਅਰਥ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਹਫਤਾਵਰ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਵਾਤਾਵਰਣ-ਕੇਂਦਰਤ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਹੈ।
2016 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਟਾਈਮ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੀ 100 ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਨਰਾਇਣ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਦਿਆਂ 1982 'ਚ, ਬਾਨੀ ਅਨਿਲ ਅਗਰਵਾਲ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦਿਆਂ, ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਇਨਵਾਰਨਮੈਂਟ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। 1985 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਸਟੇਟ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦਾ ਸਹਿ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਜੰਗਲਾਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਲਈ, ਉਸ ਨੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। 1989 ਵਿੱਚ, ਨਰਾਇਣ ਅਤੇ ਅਨਿਲ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਤੰਤਰ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ 'ਟੂਵਰਡਜ਼ ਗ੍ਰੀਨ ਵਿਲੇਜਜ਼' ਕੀਤਾ ਲਿਖੀ। ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਬਾਰੇ ਲੋਕ ਚੇਤਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਨਰਾਇਣ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਟਾਫ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਹਨ। 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਆਰੰਭ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਹ ਖੋਜਕਰਤਾ ਅਤੇ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਖੋਜ ਦੀਆਂ ਰੁਚੀਆਂ ਵਿਆਪਕ ਹਨ - ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਲੋਕਤੰਤਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਵੱਲ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਜੰਗਲ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਰੋਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੋਵਾਂ ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਨਰਾਇਣ ਨਾਗਰਿਕ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਕੌਮੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਭਾਗੀਦਾਰ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਇੰਚਾਰਜ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਉਹ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਬੋਰਡਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀਆਂ 'ਤੇ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
20 ਅਕਤੂਬਰ 2013, ਐਤਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸ ਨੇੜੇ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਕਾਰ ਨੇ ਟੱਕਰ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਗ੍ਰੀਨ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ ਲੋਧੀ ਗਾਰਡਨ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਕਾਰ ਚਾਲਕ ਨਹੀਂ ਰੁਕਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਹਗੀਰ ਦੁਆਰਾ ਏਮਸ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਜ਼ਖਮ ਅਤੇ ਆਰਥੋਪੀਡਿਕ ਦੇ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਸਨ।[3]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Narain, Sunita (March 28, 2017). "'Why I don't advocate vegetarianism': Indian environmentalist Sunita Narain explains her position". Scroll.in.
- ↑ Time 100 Most Influential People: Sunita Narain, Time Magazine, April 2016
- ↑ Reporter, Staff (21 October 2013). "Environmentalist Sunita Narain injured in a road accident". The Hindu. Retrieved 24 December 2018 – via www.thehindu.com.