ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਸੋਨਮ ਵਾਂਗਚੁਕ (ਇੰਜੀਨੀਅਰ)

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸੋਨਮ ਵਾਂਗਚੁਕ
ਵਾਂਗਚੁਕ 2017 ਵਿਚ
ਜਨਮ (1966-09-01) 1 ਸਤੰਬਰ 1966 (ਉਮਰ 58)
ਆਲਚੀ, ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ (ਹੁਣ ਲੱਦਾਖ), ਭਾਰਤ)
ਸਿੱਖਿਆ
  • ਬੀ.ਟੈੱਕ (ਮਕੈਨੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ)
  • ਡੀ.ਐਸ.ਏ (ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਵਸਤੂਕਲਾ)
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ
  • ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ, ਸ੍ਰੀਨਗਰ
  • ਕ੍ਰੇਟਰ, ਫ਼ਰਾਂਸ
ਪੇਸ਼ਾਇੰਜੀਨੀਅਰ, ਸਿੱਖਿਅਕ
ਸੰਗਠਨਲੱਦਾਖ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਵਿਦਿਅਕ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਲਹਿਰ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਆਈਸ ਸਤੂਪਾ, ਸੈਕਮੋਲ, ਲਾਡਗਸ ਮੇਲੋਂਗ
ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ
  • ਸੋਨਮ ਵੰਗਿਆਲ (ਪਿਤਾ)
  • ਤਸੇਰਿੰਗ ਵਾਗਮੋ (ਮਾਤਾ)

ਸੋਨਮ ਵਾਂਗਚੁਕ (ਜਨਮ 1 ਸਤੰਬਰ 1966) ਭਾਰਤੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰ, ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਸੁਧਾਰਵਾਦੀ ਹੈ।[1][2][3][4][5][6][7][8] ਇਹ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਐਂਡ ਕਲਚਰਲ ਮੂਵਮੈਂਟ ਆਫ਼ ਲੱਦਾਖ (ਐਸਈਸੀਐਮਓਐਲ) ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1988 ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਕਹੀਏ ਤਾਂ ਲੱਦਾਖ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਪਰਦੇਸੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ 'ਸ਼ਿਕਾਰ' ਸਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਤੇ ਥੋਪੀ ਗਈ। [9][10][11] ਵਾਂਗਚੁਕ ਨੂੰ SECMOL ਕੈਂਪਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸੂਰਜੀ ਊਰਜਾ 'ਤੇ ਚਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੈਂਪਸ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ, ਰੋਸ਼ਨੀ ਜਾਂ ਹੀਟਿੰਗ ਲਈ ਕੋਈ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।

Image of main building of SECMOL campus
ਐੱਸ. ਈ. ਸੀ. ਐੱਮ. ਓ. ਐੱਲ. ਕੈਂਪਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਭਵਨ (SECMOL) ਕੈਂਪਸ

ਲੱਦਾਖ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਵਿਰੋਧ

[ਸੋਧੋ]

26 ਜਨਵਰੀ 2023 ਨੂੰ, ਲੱਦਾਖ ਦੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਛੇਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਲਈ, ਵਾਂਗਚੁਕ ਨੇ ਖਾਰਦੁੰਗਲਾ ਲਾ ਪਾਸ 'ਤੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰਕੇ, ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰ ਕੇ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਕੇ ਖਾਰਦੁੰਗਲਾ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਖਾਰਦੁੰਗ ਲਾ ਪਾਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਤਾਪਮਾਨ -40 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਘੱਟ, ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀਂ ਸੀ।[12] ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ HIAL ਕੈਂਪਸ ਤੋਂ ਉਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੇ ਉਸ ਦੇ ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ। ਵਾਂਗਚੁਕ ਨੇ HIAL ਕੈਂਪਸ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਵਰਤ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।

ਮਾਰਚ 2024 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਲਈ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਲੱਦਾਖ ਨੂੰ ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤੇ ਮਾਈਨਿੰਗ ਲਾਬੀਆਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਆਪਣੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[13] ਉਸ ਨੇ ਛੇਵੀਂ ਅਨੁਸੂਚੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਲੱਦਾਖ ਨੂੰ ਰਾਜ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇਣ ਲਈ 21 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਜਲਵਾਯੂ ਤੇਜ਼ ਭੁੱਖ-ਹੜਤਾਲ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।[14][15]

ਪੁਰਸਕਾਰ

[ਸੋਧੋ]
ਸਾਲ. ਸਿਰਲੇਖ
2018 ਰੇਮਨ ਮੈਗਸੇਸੇ ਅਵਾਰਡ[16]
2018 [17]ਸਿੰਬਾਇਓਸਿਸ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੁਆਰਾ ਆਨਰੇਰੀ D.Litt
2018 ਆਈ. ਆਈ. ਟੀ. ਮੰਡੀ ਦੁਆਰਾ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਉੱਘੇ ਟੈਕਨੋਲੋਜਿਸਟ [18]
2017 ਇੰਡੀਅਨਜ਼ ਫਾਰ ਕਲੈਕਟਿਵ ਐਕਸ਼ਨ (ਆਈ. ਸੀ. ਏ.) ਆਨਰ ਅਵਾਰਡ, ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ, ਸੀਏ [19]
2017 ਜੀਕਿਊ ਮੈਨ ਆਫ ਦ ਈਅਰ ਅਵਾਰਡ, ਸਾਲ ਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਉੱਦਮੀ [20]
2017 ਟਿਕਾਊ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਲਈ ਗਲੋਬਲ ਅਵਾਰਡ[21]
2017 ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰੇਮੀ ਲਈ ਰਾਜ ਪੁਰਸਕਾਰ [22]
2016 ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜ਼ ਲਈ ਰੋਲੇਕਸ ਅਵਾਰਡ[23]
2016 ਸਰਬੋਤਮ ਧਰਤੀ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੈਰਾ ਅਵਾਰਡ [24]
2014 ਯੂਨੈਸਕੋ ਚੇਅਰ ਮਿੱਟੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ, ਕ੍ਰੈਟਰ ਫਰਾਂਸ ਦੁਆਰਾ [25]
2008 ਸੀਐਨਐਨ-ਆਈਬੀਐਨ ਟੀਵੀ ਦੁਆਰਾ ਰੀਅਲ ਹੀਰੋਜ਼ ਅਵਾਰਡ [26]
2004 ਸੈਂਚੁਰੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੁਆਰਾ ਗ੍ਰੀਨ ਟੀਚਰ ਅਵਾਰਡ [27]
2002 ਅਸ਼ੋਕ ਫੈਲੋਸ਼ਿਪ ਫਾਰ ਸੋਸ਼ਲ ਐਂਟਰਪ੍ਰੈਨਯੋਰਸ਼ਿਪ, ਅਸ਼ੋਕ ਯੂ. ਐੱਸ. ਏ. ਦੁਆਰਾ [28]
2001 ਮੈਨ ਆਫ਼ ਦ ਈਅਰ ਬਾਈ ਦ ਵੀਕ [29]
1996 ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਅਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਲਈ ਗਵਰਨਰ ਮੈਡਲ [30]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ Griffin, Peter (29 December 2014). "Ice Stupas: Conserving water the 3 Idiots way". Forbes India.
  2. ↑ Varghese, Shiny (22 December 2016). "The best solar device is timing". Indian Express.
  3. ↑ "Meet the real life 'Phunsukh Wangdu' from '3 Idiots'". The Economic Times. 18 November 2016. Archived from the original on 4 ਅਗਸਤ 2017. Retrieved 17 ਮਾਰਚ 2024.
  4. ↑ "3 Idiots pato के असली फुनसुक वांगडू, फेल छात्र भी इनसे पढ़कर बनते हैं वैज्ञानिक" (in ਹਿੰਦੀ). Daily Bhaskar. 30 May 2015.
  5. ↑ Khattar, Sakshi (26 July 2008). "Teach India: Think local, think Ladakhi". The Times of India.
  6. ↑ "These 10 Innovators Are Changing the World, From Oceans to Eye Care". National Geographic. 25 November 2016. Archived from the original on 16 November 2016.
  7. ↑ Mascarenhas, Josceline (16 April 2015). "Here's what Sonam Wangchuk plans to do to solve Ladakh's water woes". DNA India.
  8. ↑ Khanna, Aastha (24 November 2019). "There is greater need for basic intelligence than artificial intelligence, says Sonam Wangchuk". Hindustan Times. Retrieved 19 December 2022.
  9. ↑ "लद्दाख में बच्चों के लिए उम्मीद की नई किरण हैं 'सोनम वांगचुक'" (in ਹਿੰਦੀ). Zee News. 18 January 2017.
  10. ↑ Ranjendra, Ranjani (8 December 2016). "In the land of little rain". The Hindu.
  11. ↑ "From Leh comes a mountain of ideas". The Times of India. Delhi. 26 November 2016.
  12. ↑ "Ladakhi innovator Sonam Wangchuk says he's under house arrest, police deny charge". The Hindu. 29 January 2023. Retrieved 30 January 2023.
  13. ↑ Sadhwani, Karina (22 March 2024). "Explained | Ladakhi Climate Activist Sonam Wangchuk's 21-Day-Hunger Strike for 'Truth, Environment, & Democracy'". The Quint. Retrieved 23 March 2024.
  14. ↑ "Sonam Wangchuk (Phunsukh Wangdu of 3 Idiots) is on 21 days hunger strike (Day 21)". Bru Times News (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  15. ↑ "Climate fast: Why is Sonam Wangchuk protesting in Ladakh?". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 24 March 2024.
  16. ↑ "Two Indians, Bharat Vatwani and Sonam Wangchuk, Receive Magsaysay Award". ndtv.com. Retrieved 1 September 2018.
  17. ↑ "Innovator Sonam Wangchuk Awarded Honorary D.Litt Degree". BW Education. Archived from the original on 2020-06-03. Retrieved 2020-06-03.
  18. ↑ "Change the way students are picked for IITs: Global Awardee". Tribune. Archived from the original on ਮਈ 3, 2018. Retrieved April 30, 2018.
  19. ↑ "Sonam Wangchuk to receive the Global Award for Sustainable Architecture 2017". ScooNews. Archived from the original on ਮਈ 19, 2017. Retrieved May 15, 2017.
  20. ↑ "GQ Awards: Men of the Year 2017 Winners". GQ India. Retrieved Sep 23, 2017.
  21. ↑ "World Environment Day 2017: Sonam Wangchuk's ice stupas ensure there's water in Ladakh". FirstPost. Retrieved Aug 12, 2017.
  22. ↑ "31 get state award". Srinagar: Greater Kashmir. 27 January 2017.
  23. ↑ "3 IDIOTS में जिनसे प्रेरित था आमिर का किरदार, उन्हे मिला ये AWARD" (in ਹਿੰਦੀ). Hindustan. 19 November 2016.
  24. ↑ "SECMOL wins International Terra Award for best building". State Times. 16 July 2016.
  25. ↑ "Sonam Wangchuk". Environment Netoerk. Archived from the original on 2022-08-19. Retrieved 2024-03-17.
  26. ↑ Nita Ambani; Rajdeep Sardesai (August 2011). Real Heroes: Ordinary People Extraordinary Service. Roli Books Private Limited. ISBN -93-5194-0-57-8.
  27. ↑ "Honour for green warriors". Frontline. 22 (1). 1 January 2005.
  28. ↑ "Sonam Wangchuk's Introduction". Ashoka (non-profit organization). Retrieved 30 June 2017.
  29. ↑ "Foundation Day Lecture by Sonam Wangchuk". Indian Institute of Technology Delhi. Retrieved January 27, 2016.
  30. ↑ "Chief Judicial Magistrate acquits Sonam Wangchuk in 6-year old case". ReachLadakh. 19 July 2013. Archived from the original on 20 ਜਨਵਰੀ 2022. Retrieved 17 ਮਾਰਚ 2024.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਸੋਨਮ_ਵਾਂਗਚੁਕ_(ਇੰਜੀਨੀਅਰ)&oldid=766871" ਤੋਂ ਲਿਆ