ਓਗੁ ਕਥਾ

ਓਗੂ ਕਥਾ ਜਾਂ ਓਗੂਕਥਾ ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਲੋਕ-ਕਥਾ ਹੈ ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਮੱਲਾਨਾ, ਬੀਰੱਪਾ ਅਤੇ ਯੇਲੰਮਾ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਗਾਉਣ, ਉਸਤਤ ਅਤੇ ਬਿਆਨ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਰੂਮਾ ( ਕੁਰੂਬਾ ) ਅਤੇ ਯਾਦਵ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਦੀ ਉਸਤਤ ਵਿੱਚ ਗੀਤ ਗਾਉਣ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ-ਪ੍ਰੇਮੀ ਅਤੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਨਿਭਾਉਣ ਵਾਲੇ ਭਾਈਚਾਰਾ ਆਪਣੇ ਜਾਤੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਥਾਂ-ਥਾਂ ਘੁੰਮਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਓਗਸ ਯਾਦਵਾਂ ਦੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਪੁਜਾਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਮੱਲੰਨਾ ਦਾ ਵਿਆਹ ਭਰਮਾਰੰਬਾ ਨਾਲ ਹੀ ਰਦੇ ਹਨ।

"ਜੱਗੂ" (ਡਮਰੁਕਮ) ਸਾਧਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਭਗਵਾਨ ਮੱਲੰਨਾ ਜਾਂ ਮੱਲਿਕਾਰਜੁਨ ਸਵਾਮੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸੀ ਗਈ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਹੀ ਓਗੂ ਕਥਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਮੱਲਣ ਦੇ ਵਿਆਹ ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਓਗੂ ਕਥਾਲੂ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸ੍ਰੀ ਹੀ ਸਨ। ਵਲੱਮ ਪੇਡਾ ਵੀਰਾਯਾਹ ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਕਿਆਥਾ ਓਗੂ ਕਥਾ ਸਰਵ ਭੌਮੁਲੁ ਵਾਲਮ ਸਥੈਯਾ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕਾਮਰਾਵੇਲੀ ਮੱਲਾਨਾ, ਯੇਲਾਮਾ ਦੇਵੀ, ਨੱਲਾ ਪੋਚਮਾ ਦੇਵੀ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਸਕ੍ਰਿਪਟਾਂ, ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਬੋਲ ਸਾਰੇ ਵਾਲਮ ਸਥੈਯਾ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।

ਹਵਾਲੇ