ਜੋਗਿੰਦਰ ਨਾਥ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ
ਜੋਗਿੰਦਰ ਨਾਥ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਇੱਕ ਪੰਡਤ ਸੀ[1] ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਜਾਤੀ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਸੁਹਿਰਦ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਸਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਾਰ-ਪੱਧਰੀ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਇੱਕ "ਸੁਨਹਿਰੀ ਚੇਨ" ਜੋ ਅਬਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਪਹਿਨੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ 1896 ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ' ਹਿੰਦੂ ਜਾਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਪਰਦਾਵਾਂ ' ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਜੋ ਕਿ ਸੁਜ਼ਨ ਬੇਲੀ ਦੀ ਰਾਏ, ਵਿੱਚ "ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਵਾਨ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਹਿਲਾ ਆਧੁਨਿਕ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਉਪਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।"[2] ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਹਿੰਦੂ ਕਾਨੂੰਨ ਬਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਉਹ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਉਸਦੇ 1896 ਦੇ ਕਾਰਜ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ।[3]
ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਨੇ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਬੰਗਾਲ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸਭਾ, ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਖੇਤਰੀ ਰਿਮਾਂਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ।ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਿਸਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਫੈਸਲੇ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਾਉਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਿਸਨੂੰ ਪੰਡਿਤਾਂ ਦਾ ਨਾਦੀਆ ਕਾਲਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[2]
ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕਾਂ ਨੇ ਜਾਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਰਮਾਣਿਤ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖਿਆ ਜਿਸਨੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ, ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਵਾਇਤੀ ਰੂਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੰਸਥਾ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਜੋ ਸੰਕੇਤਕ ਸੀ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਧਾਰਣਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸੀ। ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹਸਤੀ ਵਜੋਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਰਵਾਇਤੀ ਜਾਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਰਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਨ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਬਾਰੰਬਾਰਤਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੱਕ ਕ੍ਰਮਬੱਧ ਏਕਤਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਸਨ. ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਅਤੇ ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਦੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਦੀ ਸੋਚ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜਾਤੀ ਇਸਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਤੇ ਕੋਈ ਵਿਵਾਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਾਤੀ ਦੀ ਸਮਕਾਲੀ ਹਕੀਕਤ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਦੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ "ਜ਼ਿੱਦਵਾਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ, ਫਿਰ ਵੀ ਇੱਕ 'ਆਧੁਨਿਕ' ਹਿੰਦੂ 'ਪੁਨਰ-ਸੁਰਜੀਤੀਵਾਦੀ' ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਮੰਚ ਤੋਂ ਬੋਲਿਆ, ਜਾਤੀ ਜਾਤੀ ਸੁਧਾਰਕ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਸਥਾਪਿਤ ਬ੍ਰਾਹਮਣਵਾਦੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਭਾਵੁਕ ਰਾਖੀ ਵਜੋਂ।"[2]
ਬੇਲੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜੋ "ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹੰਕਾਰ, ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ" ਦੇ ਇਸੇ ਧਾਰਨਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਆਰੀਆ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਸੰਬੰਧ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਭੂਮਿਕਾ ਜੋ ਕਿ ਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੇ ਨਿਭਾਈ ਸੀ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਸਕਦੀ ਸੀ।[4][5]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Pinch, William R. (1996). Peasants and monks in British India. University of California Press. p. 179. ISBN 978-0-520-20061-6.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Bayly, Susan (2001). Caste, Society and Politics in India from the Eighteenth Century to the Modern Age. Cambridge University Press. pp. 163–165. ISBN 978-0-521-79842-6.
- ↑ Bhattacharya, Jogendra Nath (1896). Hindu Castes and Sects: An Exposition of the Origin of the Hindu Caste System and the Bearing of the Sects toward Each Other and toward Other Religious Systems. Calcutta: Thacker, Spink. p. iii.
- ↑ Bayly, Susan (2001). Caste, Society and Politics in India from the Eighteenth Century to the Modern Age. Cambridge University Press. p. 165. ISBN 978-0-521-79842-6.
- ↑ Keane, David (2007). Caste-based discrimination in international human rights law. Ashgate Publishing. p. 51. ISBN 978-0-7546-7172-5.