ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ
ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਜਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Organic farming) ਖੇਤੀ ਦੀ ਉਸ ਢੰਗ ਨੂੰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਜਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਖਾਦਾਂ, ਹਰੀਆਂ ਖਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਢੰਗ ਨਾਲ਼ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੈਵਿਕ ਜਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਖਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਪੋਸਟ ਖਾਦ, ਮੁਰਗ਼ੀਆਂ ਦੀ ਖਾਦ ਅਤੇ ਰੂੜੀ ਦੀ ਖਾਦ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰੀ ਖਾਦ ਕਿਸੇ ਫ਼ਸਲ ਦੇ ਹਰੇ ਮਾਦੇ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਵਾਹ ਜਾਂ ਦੱਬ ਦੇਣ ਨਾਲ਼ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜੰਤਰ ਜਾਂ ਢੈਂਚਾ, ਗਵਾਰਾ, ਮੂੰਗੀ ਅਤੇ ਰਵਾਂਹ ਆਦਿ ਫਲੀਦਾਰ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹਰੀ ਖਾਦ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਸਾਇਣਕ ਖਾਦਾਂ, ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਜਾਂ ਨਾ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਫਲਾਂ, ਅਨਾਜ ਇਤਿਆਦਿ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸਾਲ 2006 ਵਿੱਚ ਆਰਗੈਨਿਕ ਫ਼ਾਰਮਿੰਗ ਕੌਂਸਲ ਆੱਫ਼ ਪੰਜਾਬ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਵੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤਾਂ ਵਜੋਂ ਰਜਿਸਟਰ ਵੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਇੱਕ ਬਦਲਵੀਂ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਜੋ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਮਲ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਜੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸੀ। ਅੱਜ ਕਈ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਆਰਗੈਨਿਕ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੈਵਿਕ ਮੂਲ ਦੇ ਖਾਦਾਂ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਖਾਦ, ਖਾਦ, ਹਰੀ ਦੇ ਖਾਦ ਅਤੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦਾ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਥਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਸਲ ਰੋਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਾਥੀ ਪੌਦੇ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪੈਸਟ ਕੰਟਰੋਲ, ਮਿਕਸਡ ਫਾਰਪਿੰਗ ਅਤੇ ਕੀੜੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਜੈਵਿਕ ਮਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਸਧਾਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰ ਜਾਂ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਸੀਮਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ, ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਾਈਰੇਥ੍ਰਿਨ ਅਤੇ ਰੋਟਿਨੋਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਖਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨਾਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਪਦਾਰਥ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਪਿੱਤਲ ਸੈਲਫੇਟ, ਤੱਤਕ੍ਰਿਤ ਸਲਫਰ ਅਤੇ ਇਵੇਰਮੈਕਟਿਨ। ਜੀਵਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੋਧੇ ਹੋਏ ਜੀਵਾਣੂ, ਨੈਨੋਮੋਟਰਾਈਰੀਅਸ, ਮਨੁੱਖੀ ਸੀਵੇਜ ਸਲੱਜ, ਪੌਦਾ ਵਿਕਾਸ ਰੈਗੂਲੇਟਰਜ਼, ਹਾਰਮੋਨਸ, ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਬਾਇਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਮਨਾਹੀ ਹੈ। ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ, ਖੁੱਲ੍ਹਣ, ਸਵੈ-ਸੰਤੋਖਤਾ, ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ / ਸੁਤੰਤਰਤਾ, ਸਿਹਤ, ਖੁਰਾਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਜਾਂ ਵਾਜਬ ਲਾਭ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਧਾਰਣਾ ਅਤੇ ਅਸਲੀਅਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮੇਲ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਢੰਗਾਂ ਨੂੰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ' ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਓਨੈਗੈਨਿਕ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਮੂਵਮੈਂਟਸ (ਆਈਓਐਫਐਮ) ਵੱਲੋਂ ਸਥਾਪਤ ਮਿਆਰਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1972 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਛਤਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ:
an integrated farming system that strives for sustainability, the enhancement of soil fertility and biological diversity whilst, with rare exceptions, prohibiting synthetic pesticides, antibiotics, synthetic fertilizers, genetically modified organisms, and growth hormones.[1][2][3][4]
1990 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਜੈਵਿਕ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, 2012 ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ $ 63 ਬਿਲੀਅਨ ਤਕ ਪਹੁੰਚਣਾ। ਇਸ ਮੰਗ ਨੇ ਸੰਗਠਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਖੇਤਾਂ ਦੀ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੋ ਜਿਹੀ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਲ 2001 ਤੋਂ 2011 ਤਕ 8.9% ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਸਮੂਹਿਕ ਰੇਟ' ਤੇ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾਲ 2011 ਤਕ, ਤਕਰੀਬਨ 37,000,000 ਹੈਕਟੇਅਰ (9 .000,000 ਏਕੜ) ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਕੁੱਲ ਵਿਸ਼ਵ ਖੇਤ ਦੀ 0.9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਗਈ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਨਕਲੀ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੱਧ ਦੌਰਾਨ ਨਕਲੀ ਖਾਦ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਮੁੱਢਲੇ ਖਾਦ ਸਸਤੇ, ਤਾਕਤਵਰ ਅਤੇ ਬਲਕ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਆਸਾਨ ਸਨ। 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਰਸਾਇਣਕ ਕੀੜੇਮਾਰ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਆਈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਨੂੰ 'ਕੀਟਨਾਸ਼ਿਕ ਯੁੱਗ' ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੀਆਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤਕਨੀਕਾਂ, ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਮਿਸ਼ਰਣ, ਕਟਾਈ, ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ, ਭੋਜਨ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ। 1800 ਦੇ ਅਖੀਰ ਅਤੇ 1900 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਾਇਓਲੋਜੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਲੱਭਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਜੇ ਵੀ ਉੱਚ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।
ਬਾਇਓਡੀਨੇਮਿਕ ਖੇਤੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਆਧੁਨਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੈਵਿਕ ਵਿਧੀ' ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਵਿਕਾਸ 1924 ਵਿੱਚ ਰੂਡੋਲਫ ਸਟੈਨਰ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਅੱਠ ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਲੈਕਚਰ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ, ਉਹਨਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਬੇਨਤੀ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੀਵੇਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਸਮੱਰਥਾ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜੋ ਕੈਮੀਕਲ ਖਾਦਾਂ ਇੱਕ ਸੌ ਅਣਗਿਣਤ ਲੋਕਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਅੱਧ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਿਸਾਨ ਸਨ, ਛੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਏ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਲੈਕਚਰ ਨਵੰਬਰ 1924 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ; ਪਹਿਲਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ 1 9 28 ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕੋਰਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ।
1921 ਵਿਚ, ਐਲਬਰਟ ਹੋਵਾਰਡ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਗੈਬਰੀਲ ਹੋਵਾਰਡ, ਨੇ ਪੂਰੇ ਬੌਟੈਨਿਸਿਸ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਪਲਾਂਟ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਦੂਜੀਆਂ ਚੀਜਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸਿਖਲਾਈ ਤੋਂ ਸੁਧਾਰਿਆ ਉਪਾਅ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਦੇ ਢੰਗ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਿਆ। ਫਿਰ ਸਥਾਨਕ ਰਵਾਇਤੀ ਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਕੇ, ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਰੋਟੇਸ਼ਨ, ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਕੰਪੋਸਟ ਅਤੇ ਖਾਦ ਦੇ ਵਿਵਸਥਿਤ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਵਿਕਸਤ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ। 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਐਲਬਰਟ ਹੋਵਾਰਡ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਪਰਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਕੁਦਰਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।
ਜੁਲਾਈ 1939 ਵਿਚ, ਬਾਇਲੇਟਗੇਜ਼ਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ (ਬਾਇਓ-ਡਾਇਨਾਮਿਕ ਫਾਰਮਿੰਗ ਅਤੇ ਬਾਗਬਾਨੀ) 'ਤੇ ਮਿਆਰੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੇਖਕ ਐਰਨਫਿਡ ਪੈਫੀਫਰ, ਵੈਲਟਰ ਜੇਮਸ, ਚੌਥੇ ਬੈਰਨ ਨਾਰਥਬੋਰਨ ਦੇ ਸੱਦੇ' ਤੇ ਬੈਟਸੇਂਜਰ ਸਮਰ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਾਨਫਰੰਸ 'ਤੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਯੂ.ਕੇ. ਆਏ। ਕੈਂਟ ਵਿੱਚ ਨਾਰਥਬੋਰਨ ਦੇ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਡੀਨੇਮਿਕ ਫਾਰਮਿੰਗ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕਠੇ ਕਰਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਸਕਣ. ਹਾਵਰਡ ਨੇ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਪੈਫੀਫਰ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ, ਨਾਰਥਨੌਂਗ ਨੇ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਚੋਣ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ, ਲੈਂਡ ਫਾਰ ਲੈਂਡ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ "ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ" ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਬੇਟੇਸ਼ੇਂਜਰ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਬਾਇਓਡੀਨੇਮਿਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਹੋਰ ਰੂਪਾਂ ਵਿਚਕਾਰ 'ਲਾਪਤਾ ਲਚੀਲੀ' ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
1940 ਵਿੱਚ ਹੋਵਾਰਡ ਨੇ ਆਪਣੀ ਐਗਰੀ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਟੈਸਟਮੈਂਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਾਰਥਬੋਰਨ ਦੀ "ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ" ਅਪਣਾ ਲਈ ਹੈ। ਹਾਰਡ ਦਾ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਅਤੇ ਕਈ ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ "ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਪਿਤਾ" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜੇ.ਆਈ. ਰੋਡੇਲੇ, ਜੋ ਹਾਵਰਡ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਬਾਇਓਡੀਨੇਮਿਕਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਟ੍ਰੈਲਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਕਾਰਖ਼ਾਨਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਦ ਰੋਡੇਲੇ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਅਤੇ ਰੋਡੇਲ ਪ੍ਰੈਸ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਵਿਧੀ ਸਿਖਾਉਣ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ। ਇਹ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਣ ਗਏ। ਹੋਰ ਕੰਮ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿਚਲੇ ਲੇਡੀ ਈਵ ਬਾਲਫੋਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ।
ਢੰਗ
[ਸੋਧੋ]ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਢੰਗਾਂ ਨੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਵਾਪਰ ਰਹੀਆਂ ਜੈਵਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਹੈ। ਐਗਰੋਸੀਲੋਜੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਢੰਗਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਸਿੰਨੇਟਿਕੇ ਸ਼ੁੱਧ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੈਵਿਕ ਕਿਸਮਾਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਪਾਈਰੇਥ੍ਰਿਨ ਹੈ, ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਕ੍ਰਿਸਤੋਂਹੈਮਮ ਫੁੱਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਢੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਰੋਟੇਸ਼ਨ, ਹਰੀ ਖਾਦ ਅਤੇ ਖਾਦ, ਜੈਵਿਕ ਪ੍ਰਾਸਕਟ ਅਤੇ ਮਕੈਨੀਕਲ ਖੇਤੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹ ਉਪਾਅ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੁਦਰਤੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ: ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਫਲ਼ੀਦਾਰ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕੁਦਰਤੀ ਕੀੜੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਕੀੜਿਆਂ ਨੂੰ ਉਲਝਾਉਣ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਨਵਿਆਉਣ ਲਈ ਫਸਲਾਂ ਘੁੰਮ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਬਾਇਕਰੋਨੇਟ ਅਤੇ ਮੂਲ ਵਰਗੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਬੀਮਾਰੀ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਬੂਟੀ ਅਨੁਵੰਸ਼ਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੋਧੇ ਗਏ ਬੀਜਾਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਆਧਾਰਿਤ ਖਾਦਾਂ ਅਤੇ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਹਨ ਨਾ ਕਿ ਕਾਰਬਨ ਆਧਾਰਿਤ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜੈਵਿਕ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ' ਤੇ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਲਈ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਜਿਆਦਾ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੁਆਰਾ ਉਧਾਰ ਲਏ ਗਏ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਇਨਟੈਗਰੇਟਿਡ ਪੈੱਸਟ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਇੱਕ ਮਲਟੀਐਫਸੇਟਡ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕੀੜੇ ਕੰਟਰੋਲ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥ ਵਰਤਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਵੀ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਆਖਰੀ ਸਹਾਰਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਫਸਲ ਵਿਭਿੰਨਤਾ
[ਸੋਧੋ]ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਫਸਲ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨੇ ਬਹੁ-ਖੇਪ ਦਾ ਲਾਭ (ਉਸੇ ਥਾਂ 'ਤੇ ਕਈ ਫਸਲਾਂ) ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਬੀਜਣ ਨਾਲ ਫ਼ਾਇਦੇਮੰਦ ਕੀੜੇ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਜੀਜਮਜ਼ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਾਰਕ ਹਨ ਜੋ ਸਮੁੱਚੇ ਫਾਰਮ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਫਸਲ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜੀਵੰਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਮਿੱਟੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ
[ਸੋਧੋ]ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਕਾਫੀ ਹੱਦ ਤਕ ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਬਰੇਕਣ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਹਰੇ ਖਾਦ ਅਤੇ ਖਾਦ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ। ਇਹ ਜੈਿਵਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਈਕ੍ਰੋਹਜ਼ੀਆ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਰਜੀਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ, ਵਧ ਰਹੀ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇਣ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਖੁਆਉਣ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਫਸਲ ਰੋਟੇਸ਼ਨ, ਕਵਰ ਫੜ੍ਹਨ, ਘਟਾਅ ਡਰਿਲ ਅਤੇ ਖਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਮੇਤ ਭੂਮੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਖੇਤ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ, ਮਿੱਟੀ ਉਲਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਹਵਾ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ; ਘੱਟ ਕਾਰਬਨ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨਾਲ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਿੱਟੀ ਜੈਵਿਕ ਕਾਰਬਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਜ਼ਬਤ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਫਾਇਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸ ਗੈਸ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਿਵਰਸ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜ਼ਲ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ, ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਇਕ੍ਰੋਨੇਟਰਸ ਅਤੇ ਫੋਗੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿੰਗੀਕ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਪਰ ਕਾਫ਼ੀ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ, ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਸਮਕਾਲੀਕਰਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਪੌਦੇ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹੋਣ (ਜਦੋਂ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋੜ ਹੋਵੇ)। ਜੈਵਿਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ ਰੋਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹਰੀ ਖਾਦ ("ਕਵਰ ਫਸਲਾਂ") ਫਸਲ ਨੂੰ ਫਲ਼ੀਦਾਰ (ਜਿਆਦਾਤਰ, ਫੈਬੇਏ ਪਰਿਵਾਰ) ਦੁਆਰਾ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਰੇਜ਼ੋਬੋਅਲ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਾਈਬਾਇਓਸਿਸ ਰਾਹੀਂ ਵਾਤਾਵਰਨ ਤੋਂ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੰਟਰਕਰਪਪਿੰਗ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜਿਆਂ ਅਤੇ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਨਿਯੰਤ੍ਰਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਮਿੱਟੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਵੀ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਕਣਕ ਅਤੇ ਫਸਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਸਮੱਸਿਆ ਵਾਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਸਲ ਦੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਆਪਕ ਫਾਸਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ ਹੈ। ਫਸਲ ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੌਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਛੱਡਦੇ ਹਨ, ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ਤੇ ਸਮਕਾਲੀਕਰਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੈਵਿਕ ਕਿਸਾਨ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਖਾਦ, ਕੁਝ ਪ੍ਰਾਸਜਿਤ ਖਾਦਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਖਾਣੇ ਅਤੇ ਰਾਕ ਫਾਸਫੇਟ ਅਤੇ ਹਰਾ ਰੇਤ ਵਰਗੀਆਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਖਣਿਜ ਪਾਊਂਡਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ' ਇਕੱਠਿਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ pH ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਦਰਤੀ pH ਸੋਧਾਂ ਵਿੱਚ ਚੂਨਾ ਅਤੇ ਗੰਧਕ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ, ਲੇਕਿਨ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਿਸ਼ਰਣ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਇਰਨ ਸਿਲਫੇਟ, ਅਲਮੀਨੀਅਮ ਸੈਲਫੇਟ, ਮੈਗਨੇਸ਼ੀਅਮ ਸੈਲਫੇਟ, ਅਤੇ ਘੁਲਣ ਬੋਰਾਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਮਨਜੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਸ਼ੂਆਂ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਸ਼੍ਰਿਤ ਫਾਰਮਾਂ ਨੂੰ ਅਨਾਜ ਵਾਲੇ ਖੇਤਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਵਧ ਰਹੀ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ-ਫਿਕਸਿੰਗ ਫਾਰਜ ਗਰਾਸਿਸਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚਿੱਟੇ ਕਲਿਅਰ ਜਾਂ ਐਲਫਾਲਫਾ ਰਾਹੀਂ ਉੱਨਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਨਕਦੀ ਦੀ ਫਸਲ ਜਾਂ ਅਨਾਜ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਬਗੈਰ ਖੇਤਾਂ ("ਬੇਲੋੜੇ") ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਯਾਤ ਖਾਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਨਾਜ ਦੇ ਫਲ਼ੀਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਹਰੀ ਖਾਦ ਵਰਗੇ ਬਾਹਰੀ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਭਰੋਸਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਨਾਜ ਦੇ ਫਲ਼ੀਦਾਰ ਘੱਟ ਲਿਖੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕਟਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਾਗਬਾਨੀ ਫਾਰਮਾਂ ਜੋ ਕਿ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਕਸਰ ਬਾਹਰੀ ਆਉਟਪੁਟ ਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਰੀਲੇਅ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵੀਡ (ਜੜੀ-ਬੂਟੀ/ਕੱਖ) ਪ੍ਰਬੰਧਨ
[ਸੋਧੋ]ਜੈਵਿਕ ਬੂਟੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਣਕ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਬੂਟੀ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਨਦੀਣਾਂ ਤੇ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਅਤੇ ਫਾਇਟੋੋਟੋਕਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜੈਵਿਕ ਕਿਸਾਨ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਹਰੀਬੀਨਾਈਡ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਜੰਗਲੀ ਬੂਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਲਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਜੈਿਵਕ, ਮਕੈਨੀਕਲ, ਭੌਤਿਕ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹਨ।
ਜੈਵਿਕ ਮਿਆਰ ਨੂੰ ਸਲਾਨਾ ਫਸਲ ਦੀ ਰੋਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕੋ ਫਸਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ, ਦਖਲ ਦੀ ਫਸਲ ਦੇ ਬਗੈਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਜੈਵਿਕ ਕਣਕ ਦੀ ਰੋਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਬੂਟੀ-ਦੱਬੀਆਂ ਕਵਰ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫਸਲ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜੰਗਲੀ ਬੂਟੀ ਨੂੰ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰਾਂ ਵਾਲੇ ਫਸਲਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁਦਰਤੀ ਸੂਏ ਖਾਦਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ ਖੋਜ ਜਾਰੀ ਹੈ।
ਫਸਲ ਦੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਕਣਕ ਦੇ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਚੋਣ, ਉੱਚ ਘਣਤਾ ਲਾਉਣਾ, ਤੰਗ ਪੌਦੇ ਅਤੇ ਠੰਢੀ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੇਰ ਨਾਲ ਲਾਉਣਾ, ਤੇਜ਼ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ।
ਜੈਵਿਕ ਫਾਰਮ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮਕੈਨੀਕਲ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਬੂਟੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ' ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:-
- ਟਿੱਲਜ - ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਸੋਧਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਫਸਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ; ਮੌਜੂਦਾ ਬੂਟੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਹਟਾਓ ਅਤੇ ਬੀਜਣ ਲਈ ਬੀਜਾਂ ਤਿਆਰ ਕਰੋ; ਕਣਕ ਦੀ ਫਸਲ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਸਮੇਤ ਜੰਗਲੀ ਬੂਟੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਬੀਜਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ;
- ਮੂਵਿੰਗ ਐਂਡ ਕੱਟਣ - ਕਣਕ ਦੀ ਚੋਟੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ;
- ਫਲੇਮ ਵੀਡਿੰਗ ਅਤੇ ਥਰਮਲ ਵੀਡਿੰਗ - ਜੰਗਲੀ ਬੂਟੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਗਰਮੀ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ; ਅਤੇ
- ਮਲਚਿੰਗ - ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥਾਂ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ, ਜਾਂ ਲੈਂਡਸਕੇਲ ਫੈਬਰਿਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਬੂਟੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ.
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Danielle Treadwell, Jim Riddle, Mary Barbercheck, Deborah Cavanaugh-Grant, Ed Zaborski, ‘’Cooperative Extension System’’, What is organic farming? Archived 2016-05-03 at the Wayback Machine.
- ↑ H. Martin, ‘’Ontario Ministry of Agriculture, Food and Rural Affairs’’ Introduction to Organic Farming, ISSN 1198-712X
- ↑ Dale Rhoads, ‘’Purdue Extension Service’’, What is organic farming? Archived 2016-06-10 at the Wayback Machine.
- ↑ Gold, Mary. "What is organic production?". National Agricultural Library. USDA. Archived from the original on 7 ਅਗਸਤ 2007. Retrieved 1 March 2014.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help)