ਡੈਫਨੇ ਐਨੀ ਕੈਰੂਆਨਾ ਗਾਲੀਜ਼ੀਆ
Daphne Caruana Galizia | |
|---|---|
| ਤਸਵੀਰ:Daphne caruana galizia.jpg | |
| ਜਨਮ | Daphne Anne Vella 26 ਅਗਸਤ 1964 |
| ਮੌਤ | 16 ਅਕਤੂਬਰ 2017 (ਉਮਰ 53) Bidnija, Malta |
| ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ | Car bomb |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | Maltese |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | University of Malta |
| ਪੇਸ਼ਾ | Investigative journalist |
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1987–2017 |
| ਵੈੱਬਸਾਈਟ | daphnecaruanagalizia |
ਡੈਫਨੇ ਐਨੀ ਕੈਰੂਆਨਾ ਗਾਲੀਜ਼ੀਆ (née Vella ; 26 ਅਗਸਤ 1964 - 16 ਅਕਤੂਬਰ 2017) ਇੱਕ ਮਾਲਟੀਜ਼ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਰਕੁਨ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਮਾਲਟਾ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਘਪਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਸਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ, ਭਾਈ-ਭਤੀਜਾਵਾਦ, ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ, ਪੈਸੇ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ,[1][2] ਮਾਲਟਾ ਦੀ' ਔਨਲਾਈਨ ਜੂਆ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਸੰਗਠਿਤ ਅਪਰਾਧ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਬੰਧਾਂ,[3] ਮਾਲਟਾ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਸਕੀਮ ਅਤੇ ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਅਦਾਇਗੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ' ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕੀਤਾ। ਕੈਰੂਆਨਾ ਗਾਲੀਜ਼ੀਆ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਉਸਦੀ ਮਾਲਟਾ ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੰਗੇ ਹੋਏ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਬਾਕਾਇਦਾ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਸਦਕਾ ਬਣੀ ਸੀ।[4][5] ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ, ਉਸਨੇ ਡਰਾਉਣ ਧਮਕਾਉਣ, ਮਾਰਨ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ, ਜ਼ਿਆਦਤੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੁਕੱਦਮਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਕਰਨਾ ਛੱਡ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਾਰੂਆਨਾ ਗਾਲੀਜ਼ੀਆ ਨੂੰ ਦੋ ਵਾਰ ਮਾਲਟਾ ਪੁਲਿਸ ਫੋਰਸ ਨੇ ਗਿਰਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।[6]
ਉਸਦੀਆਂ ਪੜਤਾਲ ਕਰ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਦੀ ਪਾਠਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਮੁੱਖ ਕਰਕੇ ਉਸ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਬਲਾਗ ਰੰਨਿੰਗ ਕਮੈਂਟਰੀ ਸਦਕਾ ਸੀ। ਇਸ ਬਲਾਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਉਸਨੇ 2008 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ।[7] ਉਹ ਦਿ ਸੰਡੇ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਮਾਲਟਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦਿ ਮਾਲਟਾ ਇੰਡੀਪੈਂਡੈਂਟ ਨਾਲ ਬਕਾਇਦਾ ਕਾਲਮ ਲੇਖਕ ਵੀ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਬਲਾਗ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਪੜਤਾਲੀਆ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਨਿੱਜੀ ਹਮਲੇ ਵਜੋਂ ਮੰਨ ਲਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਲੜਾਈਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। 2016 ਅਤੇ 2017 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਕਈ ਮਾਲਟਾ ਦੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਪਨਾਮਾ ਪੇਪਰਜ਼ ਘੁਟਾਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।[8][9]
16 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ, ਕਾਰੂਆਨਾ ਗਾਲੀਜ਼ੀਆ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਕਾਰ ਬੰਬ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ,[10][11] ਜਿਸ ਦੇ ਰੋਸ ਵਜੋਂ ਵਿਆਪਕ ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਹੋਏ।[12][13] ਦਸੰਬਰ 2017 ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[14] ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਵਿੱਚ, 45 ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਡੇਫਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਉਸਦੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਸਹਿਯੋਗ ਹੈ।[15]
- ↑ "Daphne Caruana Galizia". The Times. 21 October 2017. Retrieved 3 February 2018.
- ↑ Henley, John (17 October 2017). "Murdered Panama Papers journalist's son attacks Malta's 'crooks'". The Guardian. Archived from the original on 20 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ Henley, John (19 October 2017). "Daphne Caruana Galizia: Establishment was out to get her, says family". The Guardian. Archived from the original on 20 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ Vella, Matthew (19 October 2017). "Execution of a controversial, bold and irreverent Maltese journalist". MaltaToday. Archived from the original on 19 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ Leone Ganado, Phillip (17 October 2017). "Caruana Galizia: her biggest stories and the controversies". The Times of Malta. Archived from the original on 17 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ "Caruana Galizia fined in criminal libel case". The Times of Malta. 7 October 2010. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ Balzan, Saviour (18 October 2017). "When hell broke loose". MaltaToday. Archived from the original on 22 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ "Cronista uccisa da un'autobomba indagava sui soldi sporchi di Malta". La Repubblica. 17 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ Garside, Juliette (17 October 2017). "Malta car bomb kills Panama Papers journalist". The Guardian. Archived from the original on 20 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ "Daphne Caruana Galizia killed as vehicle blows up in Bidnija". The Malta Independent. 16 October 2017. Archived from the original on 16 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ "Murder in Paradise: A Car Bomb Kills A Crusading Journalist". The Economist. 21 October 2017. p. 52.
- ↑ "Death of 'journalist who exposed major corruption' echoes in all corners of the globe". The Malta Independent. 18 October 2017. Archived from the original on 22 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ "Top UK newspapers slam 'mafia state' Malta over Caruana Galizia murder". The Times of Malta. 18 October 2017. Archived from the original on 18 October 2017. Retrieved 21 October 2017.
- ↑ Jon Stone (6 December 2017). "Daphne Caruana Galizia murder: Three charged over killing of Maltese journalist who exposed Panama Papers corruption". The Independent. Retrieved 7 December 2017.
- ↑ "Breathing new life into a murdered journalist's work". Columbia Journalism Review. Retrieved 23 April 2018.