ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਕੋਹਲੀ
ਕਪਤਾਨ ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਕੋਹਲੀ (ਜਨਮ: 11 ਦਸੰਬਰ 1931 ਹਰੀਪੁਰ ਵਿਖੇ) ਇਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਭਾਰਤੀ ਪਹਾੜ ਚਾਲਕ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਨੇਵੀ ਵਿਚ ਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੋ ਇੰਡੋ-ਤਿੱਬਤੀ ਬਾਰਡਰ ਪੁਲਿਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਸਨੇ 1965 ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਨੌਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਐਵਰੈਸਟ ਦੀ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਇਹ ਇਕ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ ਜੋ 17 ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ। ਐਵਰੇਸਟ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਲੀਡਰ: ਕਪਤਾਨ ਐਮ ਐਸ ਕੋਹਲੀ ਨੇ 1965 ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿਚ 9 ਲੋਕ ਐਵਰੈਸਟ ਦੇ ਸਿਖਰ' ਤੇ ਪੁਹੰਚੇ - ਇਹ ਇਕ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ ਨੇ 17 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ।[1]
ਮਾਨਤਾ[ਸੋਧੋ]
ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਕੋਹਲੀ 1989 ਤੋਂ 1993 ਤੱਕ ਇੰਡੀਅਨ ਮਾਊਂਟਨੇਅਰਿੰਗ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਹੇ। 1989 ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਾਤਾਵਰਣ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਹਿ-ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਹਿਮਾਲੀਆ ਵਿਚ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਪਤਾਨ ਐਮ ਐਸ ਕੋਹਲੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਚੋਟੀਆਂ ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਸਦੀ ਭਾਵਨਾ ਸੀ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀਆਂ ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਬੇਸਕੈਂਪਾਂ ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]
ਇਹਨਾਂ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ:
- ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ[2][3]
- ਅਰਜੁਨ ਪੁਰਸਕਾਰ[4]
- ਅਤਿ ਵਸ਼ਿਸ਼ਟ ਸੇਵਾ ਮੈਡਲ
- ਆਈ.ਐਮ.ਐਫ. ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ
- ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ-ਏ-ਖਾਲਸਾ
- ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਾਗਰਿਕ ਆਫ ਅਵਾਰਡ
- ਤੇਨਜ਼ਿੰਗ ਨੋਰਗੇ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਡਵੈਂਚਰ ਅਵਾਰਡ
ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਨਤਾ।
1965 ਐਵਰੈਸਟ ਮੁਹਿੰਮ[ਸੋਧੋ]
ਕੋਹਲੀ ਯੁੱਗ-ਨਿਰਮਾਣ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤੀ ਐਵਰੈਸਟ ਅਭਿਆਨ 1965 ਦੇ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦਿੱਤੀ। ਨੌਂ ਚੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਰਿਕਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੇ 17 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਜਨਤਕ ਖੁਸ਼ੀ ਇਕ ਚਰਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ. ਲੋਕ ਗਲੀਆਂ ਵਿਚ ਨੱਚਦੇ ਸਨ। ਸਾਰੇ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਨੂੰ ਤੋੜਦਿਆਂ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਸਵਾਗਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਕ ਹੋਰ ਬੇਮਿਸਾਲ ਚਾਲ ਵਿਚ, ਸਾਰੀ ਟੀਮ ਲਈ ਅਰਜੁਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਟੀਮ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗਿਆਰਾਂ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ / ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦਾ ਤੁਰੰਤ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
8 ਸਤੰਬਰ 1965 ਨੂੰ ਕੋਹਲੀ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਹਾਲ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਐਡਵੈਂਚਰ ਕਲੱਬਾਂ ਅਤੇ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਨੇ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਪਹਾੜ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਨਰ-ਉਥਾਨ ਆਇਆ।[5][6][7][8][9][10]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Archived copy". Archived from the original on 30 November 2010. Retrieved 2010-12-11.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ "Padma Bhushan for The first Indians on Everest on 1965-". www.dashboard-padmaawards.gov.in. Archived from the original on 2021-01-22. Retrieved 2019-12-11.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on ਨਵੰਬਰ 15, 2014. Retrieved July 21, 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "Arjuna Award for The first Indians on Everest on 1965-". www.sportsauthorityofindia.nic.in. Archived from the original on 2019-08-08. Retrieved 2019-12-11.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "First successful Indian Expedition of 1965-". www.istampgallery.com.
- ↑ "First successful Indian Expedition of 1965-". www.thebetterindia.com.
- ↑ "First successful Indian Expedition of 1965-". www.youtube.com.
- ↑ "Nine Atop Everest-First successful Indian Expedition of 1965-". books.google.com.sa.
- ↑ "The first Indians on Everest-First successful Indian Expedition of 1965-". www.livemint.com.
- ↑ "The first Indians on Everest-First successful Indian Expedition of 1965-". www.himalayanclub.org.