ਅਰੁਣ ਮਿੱਤਰ
ਅਰੁਣ ਮਿੱਤਰ ( ਬੰਗਾਲੀ: অরুণ মিত্র) (02 ਨਵੰਬਰ 1909 - 22 ਅਗਸਤ 2000)[1] ਇੱਕ ਬੰਗਾਲੀ ਕਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਬੰਗਾਲੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਫਰੈਂਚ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦਕ ਸੀ। ਉਹ ਜੈਸੋਰ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸੀ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]
2 ਨਵੰਬਰ 1909 ਨੂੰ ਕਵੀ ਅਰੁਣ ਮਿੱਤਰ ਦਾ ਜਨਮ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੇਸੂਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਹੀਰਾਲਾਲ ਮਿਤਰ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜੈਮਿਨੀਵਾਲਾ ਦੇਵੀ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਰੁਣ ਮਿੱਤਰ ਕਲਕੱਤੇ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਵਿਦਿਅਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਬੰਗਲਾ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਹੋਈ। ਉਸਨੇ ਇਸ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਦਾਖਲਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆ 1922 ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕੀਤੀ. ਉਸਨੇ 1928 ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਬਾਸੀ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਆਈਸੀਐਸ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਰਿਪਨ ਕਾਲਜ (ਹੁਣ ਸੁਰੇਂਦਰਨਾਥ ਕਾਲਜ) ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਨੰਬਰ ਲੈ ਕੇ ਬੀ.ਏ. ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ, ਸਾਹਿਤ ਨਾਲੋਂ ਉਸਦੀ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰਤੀ ਰੁਚੀ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਬਲ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਵਿਕਟਰ ਹਿਊਗੋ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ ਪੜ੍ਹੇ ਅਤੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਸਾਹਿਤ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਸਿੱਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬੀ.ਏ. ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. ਕੀਤੀ ਪਰ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਉਸ ਨੂੰ ਉਸੇ ਸਾਲ ਅਨੰਦ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੌਕਰੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਘਰੇਲੂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਐਮਏ ਵਿੱਚ ਛੱਡਣੀ ਪਈ। ਉਸਨੇ ਅਨੰਦਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ 12 ਸਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ, ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ, ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਉੱਘੇ ਪੱਤਰਕਾਰ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਸਤੇਂਦਰਨਾਥ ਮਜੂਮਦਾਰ ਉਸ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਸੰਬੰਧ ਸਨ। ਅਰੁਣ ਮਿੱਤਰ ਅਖਬਾਰ ਆਨੰਦ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਦਿਆਂ ਮਾਰਕਸਵਾਦ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਬੰਗਾਲ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਰਾਈਟਰਜ਼ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸਿਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ। ਅਨੰਦ ਬਾਜ਼ਾਰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਸਤਿੰਦਰਨਾਥ ਮਜੂਮਦਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ 'ਅਰਾਨੀ' ਪੇਪਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਦੇ 'ਤੇ, ਉਹ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਲੈ ਕੇ ਖੋਜ ਲਈ ਫਰਾਂਸ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਪੈਰਿਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਲਈ ਡਾਕਟਰੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਫਰੈਂਚ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਫਰੈਂਚ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਬਣਨ ਲਈ 1952 ਵਿੱਚ ਅਲਾਹਾਬਾਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਾਪਸ ਆਇਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਰਿਹਾ। 1972 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਕੇ ਕਲਕੱਤੇ ਪਰਤ ਆਇਆ। ਰਬਿੰਦਰਾ ਭਾਰਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 1990 ਵਿੱਚ ਡੀ. ਲਿਟ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। ਫ੍ਰੈਂਚ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਨਿਰੰਤਰ ਖੋਜ ਲਈ 2002 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਫ੍ਰੈਂਚ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ‘ਲੀਜਨ ਆਫ਼ ਆਨਰ’ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਰੁਣ ਮਿੱਤਰ 22 ਅਗਸਤ 2000 ਨੂੰ ਕਲਕੱਤੇ ਵਿੱਚ ਸੁਰਗ ਸਿਧਾਰ ਗਿਆ ਸੀ।