ਸਿਰਾਜ ਔਰੰਗਾਬਾਦੀ
ਸੱਯਦ ਸਿਰਾਜੁਦੀਨ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਰਾਜ ਔਰੰਗਾਬਾਦੀ (Urdu: سراج اورنگ آبادی; 1715 - 1763), ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਕਵੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[1][2]
ਕੰਮ ਅਤੇ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਕੁਲੀਅਤ-ਏ-ਸਿਰਾਜ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਸਨਵੀ ਨਜ਼ਮ-ਏ-ਸਿਰਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਫ਼ਾਰਸੀ ਕਵੀ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ।[1]
ਉਸਨੇ "ਮੁਨਤਖ਼ਿਬ ਦੀਵਾਨ" ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਫ਼ਾਰਸੀ ਕਵੀਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਵੀ ਸੰਕਲਿਤ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਜਿਸਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਸੀਰਾਜ-ਏ-ਸੁਖਨ ਸੀ, ਨੂੰ ਕੁਲੀਅਤ-ਏ-ਸਿਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1]
ਉਸਨੇ 24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖਣੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।[2]
ਆਪਣੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ, ਔਰੰਗਾਬਾਦੀ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੂਫੀ ਸੰਨਿਆਸੀ ਬਣ ਗਿਆ। ਉਹ ਇਕੱਲਤਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਕਵੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਉਸ ਦੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਕਾਵਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਪਾਦਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਉਸ ਦੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਖ਼ਬਰ-ਏ-ਤਹਾਯੂਰ-ਏ-ਇਸ਼ਕ ਨੂੰ ਆਬਿਦਾ ਪਰਵੀਨ ਨੇ ਗਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਲੀ ਸੇਠੀ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਇਹੀ ਗ਼ਜ਼ਲ ਗਾ ਕੇ ਗਾਇਕ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।[3]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 Lal, Mohan (1992). Encyclopaedia of Indian Literature: Sasay to Zorgot (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Sahitya Akademi. p. 4109. ISBN 978-81-260-1221-3.
- ↑ 2.0 2.1 Vanita, Ruth; Kidwai, Saleem (2000). Same-sex Love in India: Readings from Literature and History (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Macmillan. p. 169. ISBN 978-0-333-80033-1.
- ↑ Images Staff (2020-01-13). "Ali Sethi's latest track pays homage to Siraj Aurangabadi's poetry". Images (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-01-17.