ਜਨਰਲ ਡਾਇਨਾਮਿਕਸ ਐੱਫ-16 ਫਾਈਟਿੰਗ ਫਾਲਕਨ
ਜਨਰਲ ਡਾਇਨਾਮਿਕਸ F-16 ਫਾਈਟਿੰਗ ਫਾਲਕਨ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ-ਇੰਜਣ ਮਲਟੀਰੋਲ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ (USAF) ਲਈ ਜਨਰਲ ਡਾਇਨਾਮਿਕਸ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਹਵਾਈ ਉੱਤਮਤਾ ਦਿਵਸ ਫਾਈਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਹ ਇੱਕ ਸਫਲ ਆਲ-ਮੌਸਮ ਮਲਟੀਰੋਲ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ। 1976 ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 4,600 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। [1] ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਯੂਐਸ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਖਰੀਦਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਨਿਰਯਾਤ ਗਾਹਕਾਂ ਲਈ ਸੁਧਾਰੇ ਸੰਸਕਰਣ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। [2] 1993 ਵਿੱਚ, ਜਨਰਲ ਡਾਇਨਾਮਿਕਸ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰੋਬਾਰ ਲਾਕਹੀਡ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ,[3] ਜੋ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰਟਿਨ ਮੈਰੀਟਾ ਨਾਲ 1995 ਦੇ ਵਿਲੀਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਕਹੀਡ ਮਾਰਟਿਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ। [4]
ਫਾਈਟਿੰਗ ਫਾਲਕਨ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਦਿੱਖ ਲਈ ਇੱਕ ਫ੍ਰੇਮ ਰਹਿਤ ਬਬਲ ਕੈਨੋਪੀ, ਚਾਲ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਨਿਯੰਤਰਣ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਾਈਡ-ਮਾਊਂਟਡ ਕੰਟਰੋਲ ਸਟਿੱਕ, ਪਾਇਲਟ 'ਤੇ ਜੀ-ਫੋਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਇਜੈਕਸ਼ਨ ਸੀਟ ਲੰਬਕਾਰੀ ਤੋਂ 30 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਝੁਕ ਗਈ, ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਰਤੋਂ। ਇੱਕ ਅਰਾਮਦਾਇਕ ਸਥਿਰ ਸਥਿਰਤਾ / ਫਲਾਈ-ਬਾਈ-ਵਾਇਰ ਫਲਾਈਟ ਕੰਟਰੋਲ ਸਿਸਟਮ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਚੁਸਤ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। F-16 ਕੋਲ ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ M61 ਵੁਲਕਨ ਤੋਪ ਅਤੇ ਮਾਊਂਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਿਸ਼ਨ ਉਪਕਰਣਾਂ ਲਈ 11 ਸਥਾਨ ਹਨ। F-16 ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ "ਫਾਈਟਿੰਗ ਫਾਲਕਨ" ਹੈ, ਪਰ "ਵਾਈਪਰ" ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦੇ ਪਾਇਲਟਾਂ ਅਤੇ ਚਾਲਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਵਾਈਪਰ ਸੱਪ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਬੈਟਲਸਟਾਰ ਗੈਲੈਕਟਿਕਾ ਦੇ ਕਾਲਪਨਿਕ ਕਲੋਨੀਅਲ ਵਾਈਪਰ ਸਟਾਰਫਾਈਟਰ ਨਾਲ ਸਮਾਨਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। F-16 ਦੇ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। [5][6]
ਯੂਐਸ ਏਅਰ ਫੋਰਸ, ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਰਿਜ਼ਰਵ ਕਮਾਂਡ, ਅਤੇ ਏਅਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਾਰਡ ਯੂਨਿਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਡਿਊਟੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਯੂਐਸ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਥੰਡਰਬਰਡਸ ਏਰੀਅਲ ਡੈਮੋਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ, ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵਿਰੋਧੀ/ਹਮਲਾਵਰ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। F-16 ਨੂੰ 25 ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਦੇਣ ਲਈ ਵੀ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। [7] 2015 ਤੱਕ, ਇਹ ਫੌਜੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਿਕਸਡ-ਵਿੰਗ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਸੀ। [8]
ਵਿਕਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਲਾਈਟਵੇਟ ਫਾਈਟਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ[ਸੋਧੋ]
ਵਿਅਤਨਾਮ ਯੁੱਧ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਨੇ ਲੜਾਕੂ ਪਾਇਲਟਾਂ ਲਈ ਹਵਾਈ ਉੱਤਮਤਾ ਦੇ ਲੜਾਕਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਹਵਾਈ-ਤੋਂ-ਹਵਾਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ। [9] 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਅਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲੜਾਕੂ ਰਣਨੀਤਕ ਇੰਸਟ੍ਰਕਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਕਰਨਲ ਜੌਹਨ ਬੌਇਡ ਨੇ ਗਣਿਤ-ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਥਾਮਸ ਕ੍ਰਿਸਟੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਾਡਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਊਰਜਾ-ਮਨੁੱਖਤਾ ਸਿਧਾਂਤ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ। ਬੌਇਡ ਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ, ਹਲਕੇ ਭਾਰ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਜੋ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸੰਭਵ ਊਰਜਾ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਚਲਾਕੀ ਕਰ ਸਕੇ ਅਤੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਧੇ ਹੋਏ ਥ੍ਰਸਟ-ਟੂ-ਵੇਟ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। [10][11] 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਬੌਇਡ ਨੇ ਸਮਾਨ ਸੋਚ ਵਾਲੇ ਖੋਜਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਫਾਈਟਰ ਮਾਫੀਆ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ 1969 ਵਿੱਚ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਥਿਊਰੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਸੰਕਲਪਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਜਨਰਲ ਡਾਇਨਾਮਿਕਸ ਅਤੇ ਨੌਰਥਰੋਪ ਲਈ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਆਫ਼ ਡਿਫੈਂਸ ਫੰਡਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। [12][13]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
ਨੋਟਸ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Lockheed Martin to deliver 4,500th F-16 fighter". McClatchy DC. 2 April 2012. Archived from the original on 31 July 2014. Retrieved 13 September 2014.
- ↑ "F-16 Fighting Falcon – International Users". Global Security. Archived from the original on 24 August 2011. Retrieved 2 February 2016.
- ↑ Rosenwald, Michael S. "Downside of Dominance? Popularity of Lockheed Martin's F-16 Makes Its F-35 Stealth Jet a Tough Sell." Archived 14 October 2017 at the Wayback Machine. Washington Post, updated 17 December 2007. Retrieved 11 July 2008.
- ↑ "Company Histories – Lockheed Martin Corporation". Funding universe. Archived from the original on 17 April 2012. Retrieved 13 September 2014.
- ↑ Aleshire 2005, p. xxii.
- ↑ Peacock 1997, p. 100.
- ↑ Stout, Joe and Laurie Quincy. "United States Government Awards Lockheed Martin Contract to Begin Production of Advanced F-16 Aircraft for Morocco." Archived 4 January 2009 at the Wayback Machine. Lockheed Martin press release, 8 June 2008. Retrieved 11 July 2008.
- ↑ "Strength in numbers: The World's Top 10 military aircraft types". FlightGlobal. 9 January 2015. Archived from the original on 17 November 2015. Retrieved 30 October 2015.
- ↑ Spick 2000, p. 190.
- ↑ Hillaker, Harry. "John Boyd, USAF Retired, Father of the F-16". Archived from the original on 1 June 2009. Retrieved 7 June 2008. Code One: An Airpower Projection Magazine, April/July 1997. Retrieved 21 August 2011.
- ↑ Code One, April & July 1991. Retrieved 21 August 2011.
- ↑ Richardson 1990, pp. 7–8.
- ↑ Coram 2002, pp. 245–46.