ਕਾਫ਼ੀਆ
ਕਾਫ਼ੀਆ ਜਾਂ ਕਾਫ਼ੀਆ (Urdu: قافیہ) ਇੱਕ ਯੰਤਰ ਹੈ ਜੋ ਫ਼ਾਰਸੀ ਕਵਿਤਾ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ ਦੇ ਇੱਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਇੱਕ ਕਾਵਿ ਰੂਪ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੋਹੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੁਕ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਰਹੇਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ) ਅਤੇ ਨਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਵੀ। qaafiyaa ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਤੁਕਬੰਦੀ ਵਾਲਾ ਪੈਟਰਨ ਹੈ ਜੋ ਗ਼ਜ਼ਲ ਦੀ ਰਦੀਫ਼ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।[1][2]
ਮੂਲ
[ਸੋਧੋ]ਕਾਫ਼ੀਆ ਦਾ ਮੂਲ ਅਰਬੀ ਹੈ; ਇਹ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਸਿਰਿਆਂ ਦੀ ਤੁਕਬੰਦੀ ਹੈ। ਗ਼ਜ਼ਲ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਅਰਬੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ। ਗ਼ਜ਼ਲ ਅਵੱਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਚਲ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਚੰਚਲ ਕਵਿਤਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਗ਼ਜ਼ਲ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ radif ਨਹੀਂ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਗਹਿਰ ਮੁਰਦਾਫ਼ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਜੇਕਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰਦੀਫ਼ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁਰਦਾਫ਼ ਗ਼ਜ਼ਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "The history, art and performance of ghazal in Hindustani sangeet". Daily Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2017-12-21. Retrieved 2020-01-18.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000007-QINU`"'</ref>" does not exist.
<ref> tag defined in <references> has no name attribute.