ਲੂਡੋ
ਲੂਡੋ ( /ˈljuːdoʊ/ ; ਲਾਤੀਨੀ ਤੋਂ ludo '[I] play' ) ਦੋ ਤੋਂ ਚਾਰ [lower-alpha 1] ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤੀ-ਅਧਾਰਿਤ ਬੋਰਡ ਖੇਡ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਿਡਾਰੀ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਡਾਈ ਦੇ ਰੋਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਚਾਰ ਗੀਟੀਆਂ ਦੌੜ ਲਗਾਉਦੀਆਂ ਹਨ । ਹੋਰ ਕਰਾਸ ਅਤੇ ਸਰਕਲ ਗੇਮਾਂ ਵਾਂਗ, ਲੂਡੋ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਭਾਰਤੀ ਖੇਡ ਪਚੀਸੀ ਤੋਂ ਹੋਈ ਹੈ।[1] ਖੇਡ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਾਵਾਂ ਹੇਠ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ।
ਪਚੀਸੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਛੇਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਡਾਈ ਕੱਪ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਕਿਊਬਿਕ ਡਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1896 ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ "ਲੂਡੋ" ਵਜੋਂ ਪੇਟੈਂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[lower-alpha 2][2][3] ਲੂਡੋ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹਿੰਦੂ ਮਿਥਿਹਾਸ, ਮਹਾਭਾਰਤ ਕਥਾ ਤੋਂ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੂਡੋ ਨੂੰ ਪਚੀਸੀ ਜਾਂ "ਪਾਸ਼ਾ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੋ ਪਰਿਵਾਰਾਂ, ਪਾਂਡਵਾਂ ਅਤੇ ਕੌਰਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜਾਈ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਖੇਡ ਨਾਲ ਮਿਥਿਹਾਸ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹੋਏ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸਕ ਏਲੋਰਾ ਗੁਫਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲੂਡੋ ਦਾ ਕੋਈ ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੁਝ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਐਲਫ੍ਰੇਡ ਕੋਲੀਅਰ ਨੇ ਲੂਡੋ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਅਜਿਹੇ ਸਬੂਤ ਹਨ ਜੋ ਸਾਬਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੂਡੋ ਅਕਬਰ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਦਰਬਾਰ ਦਾ ਸੀ। ਕੋਲੀਅਰ ਨੇ 1891 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਲੂਡੋ ਦਾ ਨਾਮ "ਰਾਇਲ ਲੁਡੋ" ਰੱਖਦਿਆਂ ਲੂਡੋ 'ਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।[4] ਕੋਲੀਅਰ ਨੂੰ ਲੂਡੋ 'ਤੇ ਇਹ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡ ਦੇ ਉਸਦੇ ਸੰਸਕਰਣ ਦੇ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਰਾਇਲ ਨੇਵੀ ਨੇ ਲੂਡੋ ਨੂੰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਬੋਰਡ ਗੇਮ ਉਕਰਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।[5]
ਲੂਡੋ ਬੋਰਡ
[ਸੋਧੋ]ਲੂਡੋ ਬੋਰਡ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖੇਤਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਪੀਲੇ, ਹਰੇ, ਲਾਲ ਅਤੇ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰੰਗ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਟੋਕਨ[lower-alpha 3] ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬੋਰਡ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਰਗਾਕਾਰ ਕਰਾਸ-ਆਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਖੇਡਨ ਦੀ ਥਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕ੍ਰਾਸ ਦੀ ਹਰੇਕ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਵਰਗ ਦੇ ਤਿੰਨ ਕਾਲਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਾਲਮ ਛੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਕਾਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜ ਵਰਗ ਰੰਗੀਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਇਹ ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਕਾਲਮ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਛੇਵਾਂ ਰੰਗਦਾਰ ਵਰਗ ਜੋ ਘਰੇਲੂ ਕਾਲਮ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਖਿਡਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਰਗ ਹੈ। ਬੋਰਡ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਆਖਰੀ ਵਰਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਕਾਲਮਾਂ ਦੇ ਉੱਪਰ ਰੰਗਦਾਰ ਤਿਕੋਣਾਂ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ "ਤੀਰ" ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਕਰਨ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ)।
ਨਿਯਮ
[ਸੋਧੋ]ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ
[ਸੋਧੋ]
ਦੋ, ਤਿੰਨ, ਜਾਂ ਚਾਰ ਬਿਨਾਂ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਦੇ ਖੇਡ ਸਕਦੇ ਹਨ।[lower-alpha 4] ਖੇਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ, ਹਰੇਕ ਖਿਡਾਰੀ ਦੀਆਂ ਚਾਰੇ ਗੀਟੀਆਂ ਖੇਡ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ (ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਦੇ ਵੱਡੇ ਕੋਨੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ) ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਖਿਡਾਰੀ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਰਗਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵਾਰੀ ਇੱਕ ਟੋਕਨ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੇਮ ਟਰੈਕ ਦੇ ਨਾਲ ਬੋਰਡ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਘੜੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਦੌੜਦੇ ਹਨ (ਵਰਗਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗ ਕਿਸੇ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਕਾਲਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ)। ਜਦੋਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਕਾਲਮ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਵਰਗ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਟੋਕਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲਮ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਵਰਗ ਤੱਕ ਲਿਜਾ ਕੇ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਸਿੰਗਲ ਡਾਈ ਦੇ ਰੋਲ ਟੋਕਨਾਂ ਦੀ ਤੇਜ਼ਤਾ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਲਈ ਖਿਡਾਰੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਟੀਕ ਰੋਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਟੋਕਨਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਡ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ। ਦੂਸਰੇ ਅਕਸਰ ਦੂਜੇ, ਤੀਜੇ, ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਖੇਡ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਖੇਡਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਨੋਟਸ
[ਸੋਧੋ]- ↑ In some countries (at least Denmark) a variant for six players is available, but it is uncommon. Also in Denmark, a four-player variant called Partners is available, where the players compete in pairs in a Bridge-like manner.
- ↑ Patent number 14636.[2]
- ↑ Tokens were originally flat bone discs;[6] modern materials are cardboard or plastic.
- ↑ "From two to four-play, each with four pieces, and without partnerships."[7]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Marin, G. (September 1942). "64. An Ancestor of the Game of 'Ludo.'". Man. 42: 114–115. doi:10.2307/2791716. ISSN 0025-1496. JSTOR 2791716.
- ↑ 2.0 2.1 Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000012-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ "Pachisi & Ludo – pc games, rules & history". vegard2.net.
- ↑ "The Origin Story - Ludo, the Great Indian Game". BYJUS Blog (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2024-11-22.
- ↑ Nakli itihaas jo likheya geya hai kade na vaapriya jo ohna de base te, saade te saada itihaas bna ke ehna ne thop dittiyan. anglo sikh war te ek c te 3-4 jagaha te kiwe chal rahi c ikko war utto saal 1848 jdo angrej sara punjab 1845 ch apne under kar chukke c te oh 1848 ch kihna nal jang ladd rahe c. Script error: The function "citation198.168.27.221 14:54, 13 ਦਸੰਬਰ 2024 (UTC)'"`UNIQ--ref-00000015-QINU`"'</ref>" does not exist.
- ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedBell_1983 - ↑ Parlett (1999), p. 49.